Bài 23. Đêm nay Bác không ngủ

NGỮ VĂN 6
Kính chào các thầy cô về dự giờ
Lớp 6/2
2. Tác phẩm :
II. Đọc và tìm hiểu văn bản :
1. Bố cục:
2. Nội dung văn bản:
KIỂM TRA BÀI CŨ
1/ Bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” ( Minh Huệ) là một câu chuyện kể về một đêm không ngủ của Bác. Câu chuyện ấy diễn ra trong hoàn cảnh, thời gian và địa điểm như thế nào ?
+ Hoàn cảnh:
+Thời gian:
+ Địa điểm:
Trên đường đi chiến dịch Biên giới cuối năm 1950, trời mưa lâm thâm và lạnh.
Một đêm khuya từ lúc anh đội viên thức dậy lần đầu đến lần thứ ba để rồi anh thức luôn cùng Bác.
Trong một mái lều tranh xơ xác giữa khu rừng, nơi tạm trú của bộ đội trong đêm.
2/ Tình cảm của anh đội viên đối với Bác được thể hiện như thế nào trong bài thơ?
+ Anh ngạc nhiên khi thấy Bác chưa ngủ vì trời đã khuya lắm rồi.
+ Anh xúc động trước những việc làm của Bác đối với các chiến sĩ.
+ Cảm phục trước tình cảm của Bác, anh lo lắng, quan tâm đến Bác.
+ Anh rất sung sướng và hạnh phúc khi được ở bên Bác và thức
luôn cùng Bác..
Tiết 93- 94
ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ ( tiếp theo )
( Minh Huệ )
I. Tìm hiểu chung:
+ Tác giả - Tác phẩm : SGK
II. Đọc và tìm hiểu văn bản:
1/ Nội dung :
a. Tình cảm của anh đội viên:
+ Anh ngạc nhiên khi thấy Bác chưa ngủ vì trời đã khuya lắm rồi.
+ Anh xúc động trước những việc làm của Bác đối với các chiến sĩ.
+ Cảm phục trước tình cảm của Bác, lo lắng, quan tâm đến Bác.
b. Hình ảnh Bác Hồ trong bài thơ:
+ Anh rất sung sướng và hạnh phúc khi được ỏ bên Bác và thức luôn cùng Bác.
2. Tác phẩm :
II. Đọc và tìm hiểu văn bản :
1. Bố cục:
2. Nội dung văn bản:
Tiết 93- 94
ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ ( tiếp theo )
( Minh Huệ )
b. Hình ảnh Bác Hồ trong bài thơ:
I. Tìm hiểu chung:
+ Tác giả - Tác phẩm : SGK
II. Đọc và tìm hiểu văn bản:
1/ Nội dung :
a. Tình cảm của anh đội viên:
2. Tác phẩm :
II. Đọc và tìm hiểu văn bản :
1. Bố cục:
2. Nội dung văn bản:
Dáng vẻ :
- Lặng yên bên bếp lửa
Vẻ mặt Bác trầm ngâm.
- Bác vẫn ngồi đinh ninh
Chòm râu im phăng phắc.
Cử chỉ, hành động:
- mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm.
Rồi Bác đi dém chăn
Từng người từng người một
Sợ cháu mình giật thột
Bác nhón chân nhẹ nhàng.
Lời nói:
- Chú cứ việc ngủ ngon
Ngày mai đi đánh giặc
Bác thức thì mặc Bác
Bác ngủ không an lòng.
- Bác thương đoàn dân công
Đêm nay ngủ ngoài rừng
Rải lá cây làm chiếu
Manh áo phủ làm chăn
Trời thì mưa lâm thâm
Làm sao cho khỏi ướt !
Càng thương càng nóng ruột
Mong trời sáng mau mau.
THẢO LUẬN NHÓM
Em hãy phân tích tác dụng của các biện pháp nghệ thuật ?
(Tổ 1 )
( Tổ 2 - 3 )
( Tổ 4 )
+ Từ láy > vẻ đăm chiêu, sự tập trung suy nghĩ, biểu hiện chiều sâu tâm trạng.
+ Cụm động từ, điệp từ > sự chăm sóc chu đáo ân cần của Bác.
+ Ẩn dụ > hình ảnh gần gũi, thân thiết.
+ Lời nói nhẹ nhàng, như vỗ về, động viên các chiến sĩ.
+ Điệp từ, động từ > Tình yêu thương, quan tâm, lo lắng đến sốt ruột của Bác đối với đoàn dân công.
Người Cha
Người Cha
Dáng vẻ :
Cử chỉ, hành động:
Lời nói:
+ Từ láy > vẻ đăm chiêu, sự tập trung suy nghĩ biểu hiện chiều sâu tâm trạng.
+ Cụm động từ, điệp từ > sự chăm sóc chu đáo ân cần của Bác.
+ Ẩn dụ > hình ảnh gần gũi, thân thiết.
+ Lời nói nhẹ nhàng, như vỗ về, động viên các chiến sĩ.
+ Điệp từ, động từ > Tình yêu thương, quan tâm, lo lắng đến sốt ruột của Bác đối với đoàn dân công.
+ Hình ảnh của Bác thật giản dị mà gần gũi, thân thương.
+ Tình yêu thương bao la, sâu nặng. Sự chăm lo ân cần chu đáo, của Bác đối với chiến sĩ và đồng bào cả nước.
… Đêm nay Bác ngồi đó
Đêm nay Bác không ngủ
Vì một lẽ thường tình
Bác là Hồ Chí Minh.
KHÔNG NGỦ ĐƯỢC
Một canh, hai canh lại ba canh
Trằn trọc băn khoăn giấc chẳng thành
Canh bốn, canh năm vừa chợp mắt
Sao vàng năm cánh mộng hồn quanh.
( Hồ Chí Minh )
CẢNH KHUYA
Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa
Cảnh khuya như vẽ, người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
( Hồ Chí Minh )
Tiết 93- 94
ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ ( tiếp theo )
( Minh Huệ )
b. Hình ảnh Bác Hồ trong bài thơ:
+ Hình ảnh của Bác thật giản dị mà gần gũi, thân thương.
+ Tình yêu thương bao la, sâu nặng. Sự chăm lo ân cần chu đáo, của Bác đối với chiến sĩ và đồng bào cả nước.
I. Tìm hiểu chung:
+ Tác giả - Tác phẩm : SGK
II. Đọc và tìm hiểu văn bản:
1/ Nội dung :
a. Tình cảm của anh đội viên:
... “ Ôi lòng Bác vậy cứ thương ta
Thương cuộc đời chung thương cỏ hoa
Chỉ biết quên mình cho hết thảy
Như dòng sông chảy nặng phù sa ”...
( Theo chân Bác- Tố Hữu )
... “ Bác ơi, tim Bác mênh mông thế
Ôm cả non sông mọi kiếp người ”...
( Bác ơi ! – Tố Hữu )

... “ Bác sống như trời đất của ta
Yêu từng ngọn lúa, mỗi nhành hoa
Tự do cho mỗi đời nô lệ
Sữa để em thơ lụa tặng già ”...
( Bác ơi ! – Tố Hữu )
Tiết 93- 94
ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ ( tiếp theo )
( Minh Huệ )
b. Hình ảnh Bác Hồ trong bài thơ:
+ Hình ảnh của Bác thật giản dị mà gần gũi, thân thương.
+ Tình yêu thương bao la, sâu nặng. Sự chăm lo ân cần chu đáo, của Bác đối với chiến sĩ và đồng bào cả nước.
2/ Nghệ thuật:
I. Tìm hiểu chung:
+ Tác giả - Tác phẩm : SGK
II. Đọc và tìm hiểu văn bản:
1/ Nội dung :
a. Tình cảm của anh đội viên:
+ Thể thơ năm chữ, kết hợp tự sự, miêu tả và biểu cảm.
+ Lời thơ giản dị, tình cảm tự nhiên, chân thành.
+ Nhiều từ láy tạo giá trị gợi hình và biểu cảm.
3/ Ý nghĩa văn bản :
+ Bài thơ thể hiện tấm lòng yêu thương bao la của Bác Hồ đối với bộ đội và nhân dân, tình cảm kính yêu, cảm phục của bộ đội, của nhân dân ta đối với Bác.
III. Tổng kết :
Ghi nhớ SGK / 67
2. Tác phẩm :
II. Đọc và tìm hiểu văn bản :
1. Bố cục:
2. Nội dung văn bản:
1/ Tại sao trong đêm ấy Bác Hồ không ngủ ?
A. Bác lo lắng cho những người chiến sĩ ở chiến trường;
B. Bác thương đoàn dân công đêm phải ngủ lại trong rừng;
C. Bác lo lắng cho chiến dịch;
D. Tất cả đều đúng.
2/ Trong bài thơ, theo em :
+ Nhân vật nào hiện ra qua sự miêu tả của người kể chuyện:
+ Nhân vật nào trực tiếp bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ:
Bác Hồ
Anh đội viên
Bài tập củng cố
hướng dẫn về nhà
+ Dựa theo bài thơ, hãy viết bài văn ngắn bằng lời của người chiến sĩ kể về kỉ niệm một đêm được ở bên Bác Hồ khi đi chiến dịch .
+ Học thuộc lòng bài thơ.
+ Sưu tầm một số bài thơ nói lên tình cảm của nhân dân đối với Bác Hồ kính yêu.
+ Chuẩn bị bài “ Lượm ”.