Bài 23. Chọn lọc giống vật nuôi

CHỌN LỌC GIỐNG VẬT NUÔI
Các tiêu chuẩn cơ bản để đánh giá chọn lọc vật nuôi
II. Một số phương pháp chọn lọc giống vật nuôi và thuỷ sản

I. Các chỉ tiêu cơ bản để đánh giá chọn lọc vật nuôi
Ngoại hình, thể chất
Khả năng sinh trưởng, phát dục
Sức sản xuất
1。 Ngoại hình, thể chất
Ngoại hình:
Hình dáng, kích thước bên ngoài
Phân biệt giống này với giống khác
Biết được tình trạng sức khoẻ
Biết kết cấu, chức năng các bộ phận
Dự đoán khả năng sản xuất của vật nuôi
Bò hướng sữa
Bò hướng thịt
Dê cho lông
b. Thể chất
Bản chất cơ thể khoẻ hay yếu.
Hình thành do duy truyền và điều kiện phát triển cá thể
Liên quan đến sức sản xuất và khả năng thích nghi đối với môi trường.
Heo nái
Heo đực giống
Bò Angus( bò ôn đới chuyên thịt)
2. Khả năng sinh trưởng, phát dục
Được đánh giá bằng tốc độ tăng khối lượng và mức tiêu tốn thức ăn.
Con vật được chọn phải có khả năng sinh trưởng, phát dục tốt.
Lớn nhanh, tiêu tốn thức ăn thấp
Cơ thể phát triển hoàn thiện, thành thục tính dục biểu hiện rõ
Ếch mới nở( nòng nọc)

Ếch con
Ếch trưởng thành
Đàn lợn giống ngoại
3. Sức sản xuất
Là khả năng tạo ra sản phẩm của vật nuôi: cho thịt, trứng, sữa, khả năng cày, kéo…
Giống vật nuôi khác nhau có sức sản xuất khác nhau.
Sức sản xuất còn tuỳ thuộc vào từng cá thể, chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng.
Bò kéo
Bò cho sữa
Ngựa kéo
Lạc đà
II. Một số phương pháp chọn lọc giống vật nuôi và thuỷ sản
Chọn lọc hàng loạt
Chọn lọc cá thể






1. Chọn lọc hàng loạt

Được áp dụng khi:
+ Chọn lọc nhiều
+ Đồng loạt
+ Trong thời gian ngắn

- Trước khi chọn lọc cần:
+ Đặt ra những tiêu chuẩn cụ thể
về các chỉ tiêu chọn lọc
Sau đó, dựa vào các chỉ tiêu theo
dõi và chọn lọc.

Các đối tượng được chọn lọc hàng loạt
- Gia cầm
Cá giống
Tôm và cua
Ếch giống
* Ưu điểm và khuyết điểm của phương pháp này
Ưu: nhanh, đơn giản, ít tốn kém
dễ thực hiện.
- Khuyết: hiệu quả chọn lọc không cao.
2. Chọn lọc cá thể
Chọn lọc tổ tiên
Chọn lọc bản thân
Kiểm tra đời sau

a. Chọn lọc tổ tiên
Xem xét tổ tiên của con vật tốt hay xấu
Và dự đoán phẩm chất sẽ có được ở đời sau.
Cá thể có tổ tiên tốt có triển
vọng về đời sau
Bò rừng
Bò nuôi ở trang trại
Trâu rừng
Trâu nhà
Thỏ hoang
Thỏ nhà
b. Chọn lọc bản thân
Các cá thể tham gia chọn lọc:
+ Được nuôi trong điều kiện tiêu chuẩn về chuồng trại, điều kiện chăm sóc
+ Được chăm sóc trong một khoảng thời gian nhất định tuỳ loài
+ Được theo dõi về các chỉ tiêu chọn lọc
- Những cá thể có kết quả tốt nhất sẽ được chọn lọc
Bò Laisind

Gà Tam Hoàng
c. Kiểm tra đời sau
Nhằm xác định khả năng duy
truyền các tính trạng tốt của
bản thân cho con vật đời sau
Căn cứ vào đời con để quyết định có nên sử dụng con vật đó làm giống nữa không

* Ưu và khuyết điểm
Ưu: hiệu quả chọn lọc cao
Khuyết:
+ Mất nhiều thời gian
+ Đòi hỏi cơ sở vật chất tốt
+ Trình độ khoa học kỹ thuật cao
Bò Santa Gertridus( bò ôn đới lai nhiệt đới)
Cá Điêu Hồng ( được chọn lọc từ cá rô phi)
3. Một số ứng dụng sinh học trong chọn giống( thụ tinh nhân tạo)