Bài 23. Chọn lọc giống vật nuôi

Bài 23:
Chọn lọc giống vật nuôi


-Có nhiều yếu tố ảnh hưởng tới chăn nuôi như: giống, thức ăn, chuồng trại, kỹ thuật chăm sóc…
-Trong đó giống đóng vai trò rất quan trọng.
-Để có giống tốt cần tiến hành chọn lọc giống.
*Chọn lọc giống vật nuôi là quá trình lựa chọn vật nuôi theo những tiêu chí nhất định nhằm giữ lại những cá thể tốt, loại bỏ những cá thể xấu từ đó nâng cao chất lượng đàn vật nuôi.
I. CÁC CHỈ TIÊU CƠ BẢN ĐỂ ĐÁNH GIÁ CHỌN LỌC VẬT TNUÔI:
Mục đích của chọn giống là chọn được những cá thể tốt để nuôi lấy sản phẩm hoặc là cho nhân giống để tạo thành đàn vật nuôi có đặc điểm di truyền cao và ổn định.
Khi chọn gà hoặc lợn người ta thường chọn như thế nào?
Đối với lợn là những con mình tròn, lưng thẳng, bụng không sệ, bốn chân ứng cáp, da mỏng, lông mịn…
“Tai lá mít, đít lồng bàn, môi trề má sệ, mắt lim dim”.
+Đối với đàn gà là những con có lông bông, nhanh nhẹ, to khoẻ, biểu hiện rõ những ưu điểm của giống…
Vậy khi chọn lọc vật nuôi người tư căn cứ vào những tiêu chuẩn nào?
Để có giống tốt phải chọn theo các đặc điểm về:
+Ngoại hình, thể chất
+Sinh trưởng, phát dục
+Sức sản xuất…
1.NGOẠI HÌNH
Bo Jersey
Bo Holstein Friesian
Bo vang Viet Nam
Bo Zebu
Bo lai Sind

Dua vao hinh anh tren cac em co nhan xet gi ve ngoai hinh cua vat
nuoi ?
I- Ngoai hinh :
Thong qua ngoai hinh cho chung ta biet duoc nhung gi ?
Ngoai hinh bo huong thit
Ngoai hinh bo huong sua
Quan sat hinh tren va cho biet ngoai hinh cua bo huong thit va
huong sua co dac diem gi lien quan den huong san xuat cua chung?
Bo huong thit: than no be ngang va be sau, bap thit phat trien tot, tang mo duoi da noi ro. Dau, co ngan, vai va nguc no, lung, hong phang, rong va nhieu thit. Dui ngan, no va thanh. Tom lai, co the giong nhu khoi hinh chu nhat.

Bo huong sua: phan sau phat trien hon phan truoc, lung thang nhung khong nhieu thit,dui ngan, bau vu phat trien, bau vu to hinh bat up. Tom lai, co the giong hinh cai nem
Thể chất
- Được hình thành do:
+tính di truyền
+điều kiện phát triển cá thể
Thể chất liên quan đến:
+ sức sản suất
+ khả năng thích nghi

Đánh giá con ngựa trong hình sau:

Con ngựa có thể chất tốt:
+ Săn chắc
+ Cơ thể cân đối, thanh thoát
+ Nhanh nhẹn, phản xạ thần kinh nhạy bén
=> loại thể chất: thanh-săn
KL: Đây là giống ngựa quý ở Bỉ
-Khả ngăng thíchnghi cao
-Được nuôi trong điều kiện tốt: thức ăn, chăm sóc, tập luyện
-Nuôi với mục đích: phục vụ nhu cầu giải trí, du lịch...và làm giống. Không lấy thịt
3. Sức sản xuất
Ví dụ về sức sản xuất của một số giống vật nuôi:
-Sản lượng sữa và tỉ lệ mỡ sữa của một số giống bò:
Giống bò Bò Hà Lan Bò lai Sind Bò Jecsey
Sản lượng sữa (kg/chu kỳ) 5000-6000 800-1200
Tỉ lệ bơ sữa(%)3.5-3.7 5.1-5.5 5.6-6.0
-Sản lượng trứng/năm/mái của một số giống gà:
Gà Lơgo: 250-270 quả/mái /năm
Gà Lương Phượng: 175 quả/ mái/năm
Gà Tam Hoàng: 148 quả/mái/năm

Vậy sức sản xuất là gì?
Sức sản xuất của vật nuôi là mức độ sản xuất ra các sản phẩm của chúng như: khả năng làm việc, khả năng sinh sản, cho thịt, cho trứng, cho sữa…
Qua các ví dụ trên có nhận xét gì về sức sản xuất của các giống vật nuôi?
+Các giống vật nuôi khác nhau thì có sức sản xuất khác nhau
Các yếu tố nào ảnh hưởng tới sức sản xuất của vật nuôi?
+Sức sản xuất của vật nuôi chịu ảnh hưởng của các nhân tố di truyền và ngoại cảnh.
Yếu tố di truyền:di truyền phẩm giống…

Ví dụ:Lợn nội có khối lượng cơ thể thấp, tỉ lệ nạc thấp nhưng mắn đẻ và thịt thơm ngon, lợn ngoại có cơ thể to lớn, tỉ lệ nạc cao nhưng thịt không thơm ngon bằng:

Giống lợn số con/lứa tỉ lệ nạc(%) khối lượng trưởng thành
Lợn Ỉ 8-11 37% 70-80 kg
Lợn MCái 10-14 44,1 130kg
Đại Bạch 8-10 52-55 250-320(con đực)
Duroc 7-8 58-60 300-350(con đực)
Pietrain 8-10 60-62 270-350(con đực)
Landrat 10-12 >48 270-300(con đực)

-Hãy kể tên các yếu tố ngoại cảnh có ảnh hưởng tới sức sản xuất của vật nuôi?
+ngoài ra sức sản xuất của vật nuôi cũng chịu sự chi phối của ngoại cảnh như các điều kiện về thức ăn, vệ sinh thú y, điều kiện chăm sóc…
Nghiên cứu sách giáo khoa và hoàn thành
nội dung trong bảng sau
II.Một số phương pháp chọn lọc giống vật nuôi.
Đực giống
- có
- có
- có
Chọn lọc hàng loạt
Chọn lọc cá thể
Tiểu gia súc và gia cầm cái sinh sản
Chọn nhiều vật nuôi
một lúc trong 1 thời gian
Cần chọn vât nuôi có chất lượng giống cao
không
Có
không
Ngay trong điều kiện sản xuất
Trong điều kiện tiêu chuẩn
Đơn giản, dễ làm, áp dụng rộng rãi
đánh giá dược kiểu hình và kiểu gen
-Không kết hợp kiểm tra kiểu hình và kiểu gen

Đòi hỏi phải có
phương tiện kĩ thuật cao
VD: Trong một đàn gà Lơ go chọn ra những con có sản lượng trứng cao
từ 200 quả đến 250 quả trên 1 chu kì 300 ngày sẽ được giữ lại làm giống
Những con đẻ với số lượng ít hơn bị loại thải .
Một số ví dụ về chọn lọc hàng loạt
Gà lơgo
Khối lượng
Dài thân
Vòng ngực
Kết luận
22kg trở lên
70cm trở lên
64cm trở lên
Làm giống
Vận dụng chọn giống : Tiểu chuẩn chọn lợn Móng cái được xác định là
Có 10 con lợn với các chỉ tiêu được xác định ,sau đây hãy chọn những con đủ tiêu chuẩn làm giống thì giữ lại ; con nào không đủ tiêu chuản thì thải loại
1
3
4
7
10
Cách thức tiến hành chọn lọc hàng loạt :
-phải có tiêu chuẩn chọn giống cần chọn
-chọn các cá thể đạt tiêu chuẩn
-nuôi dưỡng để làm giống
Chọn lọc tổ tiên : dựa vào phả hệ (lý lịch) để xem xét các đời tổ tiên của con vật tốt hay xấu và dự đoán các phẩm chất sẽ có được ở đời con. Cá thể nào có tổ tiên tốt về nhiều mặt là cá thể có triển vọng.
Chọn lọc bản thân : các con vật tham gia chọn lọc được nuôi trong điều kiện tiêu chuản về chuồng trại , chăm sóc nuôi dưỡng trong một khoảng thời gian nhất định tuỳ loài và dược theo dõi chặt chẽ về các chỉ tiêu chọn lọc

Kiểm tra qua đời sau : kiểm tra xác định đặc điểm di truyền của con giống thông qua con của nó
Câu hỏi củng cố:
Hình dạng đặc trưng của vật nuôi hướng thịt là:
Dạng hình nêm
Dạng hình vuông
Dạng hình chữ nhật
B&C
Sai
A.
Câu 2:
Phương pháp chọn lọc hàng lọat có đặc điểm gì?
Dễ thực hiện
Thời gian ngắn
Chọn được nhiều cá thể
Tất cả đều đúng
YES
CHÚC CÁC EM CÓ TIẾT HỌC TIẾP THEO THOẢI MÁI VÀ HIỆU QUẢ