Bài 23. Chọn lọc giống vật nuôi

Bài 23.
Chọn lọc giống vật nuôi
GV: Lê Thu Huyền
Trường: THPT Ngô Quyền
I. Các chỉ tiêu cơ bản để đánh giá chọn lọc vật nuôi
Ngoại hình
Thể chất
Khả năng sinh trưởng, phát dục
Sức sản xuất
Các chỉ tiêu
Hãy miêu tả ngoại hình của các vật nuôi này? Theo em những con vật này được nuôi nhằm mục đích gì?
1. Ngoại hình
Bò Hà Lan
Bò Charolais
Lợn Móng Cái
Lợn Landrace
Bò BLANC-BLEU-BELGE
Bò ANGUS
Bò CHAROLAIS
Một số giống bò hướng thịt
Bò LIMOUSINE
Một số giống bò hướng sữa
Bò Hà Lan (HOLSTEIN FRIESIAN)
Bò JERSEY
Bò GUERNSAY
Bò lai (bò sữa Việt Nam)
2. Thể chất
Có 4 loại thể chất: thô, thanh, săn, sổi. ứng với vật nuôi có tầm vóc, kết cấu cơ thể to thô, thanh mảnh, săn chắc hay lỏng lẻo.
Trong thực tế hay gặp sự kết hợp của thể chất: thô săn, thô sổi, thanh săn, thanh sổi.
- Thể chất thanh săn: cơ thể nhỏ, rắn chắc, thịt ít phát triển nhưng tốt. Không quá béo, quá gầy, quá mảnh. (Ngựa cưỡi, vật nuôi hướng sữa, hướng trứng)
- Thể chất thanh sổi: xương nhỏ, rắn chắc, nở nang, da mỏng, mỡ dày. (vật nuôi hướng thịt)
- Thể chất thô săn: xương cơ phát triển, cơ ít nhưng rắn chắc, thân hình vạm vỡ, thô kệch, cơ gân nổi rõ, lông thô, mỡ dưới da mỏng. (gia súc làm việc nặng)
- Thể chất thô sổi: gia súc to con, xương lớn, da dày, thịt nhão. Thể chất này không tốt cho mọi hướng sản xuất.
Thanh sổi
Thô săn
Thô sổi
Thanh săn
1
2
3
4
3. Khả năng sinh trưởng, phát dục
Sinh trưởng
Tốc độ tăng khối lượng cơ thể
Mức tiêu tốn thức ăn
Phát dục
Cơ thể phát triển hoàn thiện
Tính dục biểu hiện rõ ràng, phù hợp với độ tuổi của từng giống
Ví dụ:
Ví dụ
Bò đực 18 -28 tháng tuổi thuần thục sinh dục
Trâu đực 30 tháng tuổi thuần thục về sinh dục.
Bò Lai Sin đẻ lứa đầu khoảng 35 tháng tuổi.
Trâu 41 tháng tuổi đẻ lứa đầu.
Gà mái bắt đầu đẻ từ ngày 134 trở đi.
Lợn nái đẻ lứa đầu lúc 11-12 tháng.
4. Sức sản xuất
Bò Hà Lan: 5000 - 8000kg/chu kì 10 tháng, tỉ lệ mỡ sữa 3,3-3,6%.
Bò Jecsay: 3000 - 5000kg/chu kì 305 ngày, tỉ lệ mỡ sữa 4,5-5,5%.
Gà Lơgo: 250-270 quả/ năm
Gà Lương phượng: 175 quả/ năm
II. Một số phương pháp chọn lọc giống vật nuôi
Nghiên cứu nội dung mục II, thảo luận nhóm rồi điền thông tin vào phiếu học tập sau:
Tiểu gia súc, gia cầm cái sinh sản
Đực giống
Chọn lọc nhiều vật nuôi cùng lúc, thời gian ngắn
Chọn lọc vật nuôi có chất lượng giống cao.
B1: Đặt ra tiêu chuẩn của giống cần chọn lọc
B2: Chọn những con đủ tiêu chuẩn
B3: Nuôi dưỡng để làm giống
B1: Chọn lọc tổ tiên
B2: Chọn lọc bản thân
B3: Kiểm tra đời sau
Nhanh, đơn giản, không tốn kém, dễ thực hiện
Hiệu quả chọn lọc cao
Hiệu quả chọn lọc không cao
Cần nhiều thời gian, cơ sở vật chất tốt, trình độ cao
Điều kiện sản xuất
Điều kiện tiêu chuẩn
Câu 1. Hãy ghép nội dung cột 1 và cột 2 để chọn được con gà tốt
Lông
Mắt
Chân
Mỏ
To, thẳng, cân đối
Mượt, màu sắc đặc trưng cho giống
Khép kín
Sáng, không có khuyết tật
Nở nang, cân đối
1- b; 2- d; 3- a; 4- c
Câu 2. Hãy ghép nội dung cột 1 và cột 2 để chọn được con lợn giống tốt
Lông
Lưng
Vai
Số lượng vú
Chân
Nở nang
Dài, rộng
Thưa, mượt, đặc trưng cho giống
Thẳng, chắc, khoẻ
Có trên 12 vú, không có vú kẹ
Nhanh nhẹn, hoạt bát
1- c; 2- b; 3- a; 4- e; 5- d
Câu 3. Sức sản xuất của vật nuôi do những yếu tố nào quy định?
Giống
Chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng
Đặc điểm cá thể.
d. Cả 3 ý trên.
Câu 4. Ngoại hình của con vật nói lên điều gì?
Phân biệt được giống này với giống khác
Nhận định được tình trạng sức khoẻ, cấu trúc và các hoạt động bên trong cơ thể.
Dự đoán được khả năng sản xuất của vật nuôi.
ý a và ý c
Cả ý a, b và c.
Kinh nghiệm chọn trâu tốt
Đầu thanh, mặt nhẹ, chân khô
Vai cao, mình thẳng, mặt gân, sườn tròn
Dạ bình vôi, tai lá mít, đít lồng bàn
Đố ai biết được trâu còn điểm chi
Bốn chân một vó ai bì
Móng tròn bát úp khi đi vững vàng
Sườn mau, sừng ná hiên ngang
Yêu trâu thêm tính khoẻ làm siêng ăn.
Dáng đi nhanh nhẹn.
Lông mượt, mắt sáng, xung quanh miệng và vành mắt sạch sẽ không có rỉ bẩn. Dùng tay nắm da gáy mèo nhấc lên khỏi mặt đất thấy hai chân sau và đuôi quắp về phía trước bụng.

Kinh nghiệm chọn Mèo
Lợn bố mặc dù thân mình chắc nhưng đầu phải xương, không có má, mõm dài, tai nhỏ và màu lông hung đen là lý tưởng nhất.
Lợn mẹ mõm phải dài, nhọn, đầu chuột, tai chuột, không có má như thế này, mặc dù đang mang thai sắp đẻ nhưng dễ dàng nhận thấy cổ hai con nái trên dài và không có má.