Bài 23. Ẩn dụ

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1.Thế nào là nhân hóa? Cho ví dụ
Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật,…bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người; làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật trở nên gần gũi với con người, biểu thị được những suy nghĩ tình cảm của con người.
VD: Tre xung phong vào xe tăng đại bác…
BàI tập trắc nghiệm :
khoanh tròn vào ý kiền đúng
? Hình ảnh nào sau đây không phải là nhân hoá ?
Cây dừa sải tay bơi
Cỏ gà rung tai
Kiến hành quân đầy đường
Bố em đi cày về
X
Có bao nhiêu kiểu nhân hóa?
Hãy trình bày các kiểu nhân hóa?
+ Có ba kiểu nhân hóa thường gặp.
- Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật.
- Dùng những từ chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động tính chất của vật.
- Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với người.
BÀI 24. TIẾNG VIỆT
ẨN DỤ
1. Ẩn dụ là gì ?
I. BÀI HỌC:
“ Anh đội viên nhìn Bác
Càng nhìn lại càng thương
Người cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm”
Người cha mái tóc bạc
Bác Hồ
Hãy tìm ẩn dụ trong câu tục ngữ sau.
“ Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng”
GHI NHỚ:
Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó .nhằm tăng sức gợi hình, gơi cảm cho sự diễn đạt
“ Về thăm nhà Bác Làng Sen
Có hàng dâm bụt thắp lên lửa hồng”
Các từ in đậm dùng để chỉ hiện tượng và sự vật nào? Vì sao như vậy ?
Thắp: Ẩn dụ cách thức
Lửa hồng : Ẩn dụ hình thức
2. Các kiểu ẩn dụ:
“ Thuyền về có nhớ bến chăng
Bến thì một dạ khăng khăng đơi thuyền “
Em hãy cho biết “ thuyền” và “bến” chỉ ai? Vì sao có thể ví như vậy?
Thuyền: Chỉ người đi xa
Bến: Chỉ người ở lại
Ẩn dụ phẩm chất
“ Chao ôi, trong con sông, vui như thấy nắng giòn tan sau kỳ mưa dầm”
Nắng giòn tan: Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác
Có bao nhiêu kiểu ẩn dụ? Đó là những kiểu nào ?
Có bốn kiểu ẩn dụ thường gặp là :
- Ẩn dụ hình thức
- Ẩn dụ cách thức
- Ẩn dụ phẩm chất
- Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác.
Ghi nhớ: ( GSK trang 69)
III.LUYỆN TẬP:
BÀI TẬP 1: So sánh đặc điểm và tác dụng của 3 cách diễn đạt ?
Cách 1:
Là cách nói bình thường
Cách 2: Sử dụng phép so sánh “ Bác Hồ như người cha.
Cách 3:Sử dụng phép ẩn dụ “ Người cha mái tóc bạc”
Ẩn dụ và so sánh làm cho câu thơ, văn có tính hàm súc, gợi cảm
Bài tập 2: Tìm ẩn dụ hình tượng và nêu nét tương đồng về các ví dụ.( SGK trg 70)
A. Ăn quả, kẻ trồng cây
B. Mực đen; đèn sáng
C. Thuyền, bến
D. Mặt trời
* Tìm nét tương đồng
+ “Ăn quả” : Ẩn dụ cách thức
+ “Kẻ trồng cây” : Ẩn dụ phẩm chất
+ “Mực” “Đen” ; “Đèn” “ Sáng” : Ẩn dụ phẩm chất
+ “Mặt trời” : Ẩn dụ phẩm chất