Bài 23. Ẩn dụ

Kiểm tra bài cũ :
Nhân hoá là gì? Tác dụng của phép nhân hoá? Có mấy kiểu nhân hoá thường gặp?
Kiểm tra bài cũ :
Xác định phép nhân hoá trong câu thơ sau và cho biết nó thuộc kiểu nhân hoá gì?
“Con cá rô ơi! Chớ có buồn
Chiều chiều Bác vẫn gọi rô luôn.”
( Tố Hữu)
Kiểm tra bài cũ :
Xác định phép nhân hoá trong câu thơ sau và cho biết nó thuộc kiểu nhân hoá gì?
“Con cá rô ơi! Chớ có buồn
Chiều chiều Bác vẫn gọi rô luôn.”
( Tố Hữu)
Tiết : 95
ẨN DỤ
I. Ẩn dụ là gì ?
Anh đội viên nhìn Bác
Càng nhìn lại càng thương
Người cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm.
(Minh Huệ)
Tiết : 95
ẨN DỤ
So sánh hình ảnh “Người” và “Người Cha” trong hai câu thơ sau :
a/ “Người Cha mái tóc bạc”
(Minh Huệ)
b/ “Người là Cha, là Bác, là Anh”.
( Tố Hữu)
I. Ẩn dụ là gì?
Giống : Đều so sánh “Bác Hồ” với “Người Cha”
Có những phẩm chất giống nhau.
Khác : -Minh Huệ lược bỏ vế A chỉ còn vế B.
Tố Hữu không lược bỏ, câu thơ còn nguyên vẹn
Cả 2 vế A và B
1. Khái niệm:
Ẩn dụ là gọi tên sự vật , hiện tượng này bằng tên sự vật hiện khác có nét tương đồng với nó.
Tiết : 95
ẨN DỤ
I. Ẩn dụ là gì?
1. Khái niệm:
Ẩn dụ là gọi tên sự vật , hiện tượng này bằng tên sự vật hiện khác có nét tương đồng với nó.
So sánh hai cách diễn đạt :
Cách 1 : Bác Hồ mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm.

Cách 2 : Người Cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm
Cách 1 : Kể tả bình thường.
Cách 2 : Có sử dụng phép ẩn dụ.
- Làm cho câu văn, câu thơ có tình hàm xúc, tăng tính gợi hình, gợi cảm.
2. Tác dụng :
Tiết : 95
ẨN DỤ
I. Ẩn dụ là gì?
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng,
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.”
(Viếng lăng Bác- Viễn Phương.)
- Tìm phép ẩn dụ trong các câu thơ sau:
Tiết : 95
ẨN DỤ
I. Ẩn dụ là gì?
- Tìm phép ẩn dụ trong các câu thơ sau:
Về thăm nhà Bác làng Sen,
Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng.
( Nguyễn Đức Mậu)
Tiết : 95
ẨN DỤ
I. Ẩn dụ là gì?
Tìm một số câu thơ, ca dao… có sử dụng phép ẩn dụ?
Tiết : 95
ẨN DỤ
II. Luyện tập :
Bài 1 : So sánh đặc điểm và tác dụng của ba cách diễn đạt sau :
Cách 1 : Bác Hồ mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm.
Cách 2 : Bác Hồ như Người Cha
Đốt lửa cho anh nằm
Cách 3 : Người Cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm
( Minh Huệ)
Cách diễn đạt bình thường
Sử dụng phép so sánh làm cho câu thơ có
tính hình tượng và biểu cảm.
Sử dụng phép ẩn dụ có tính hình tượng, biểu cảm
và có tính hàm súc cao hơn.
Tiết : 95
ẨN DỤ
II. Luyện tập :
Bài 2 : Tìm các ẩn dụ trong những ví dụ dưới đây. Nêu lên nét tương đồng giữa các sự vật, hiện tượng được so sánh ngầm với nhau.
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
( Tục ngữ)
Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
( Tục ngữ)
Thuyền về có nhớ bến chăng
Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền.
( Ca dao)
Tiết : 95
ẨN DỤ
II. Luyện tập :
Bài 2 : Tìm các ẩn dụ trong những ví dụ dưới đây. Nêu lên nét tương đồng giữa các sự vật, hiện tượng được so sánh ngầm với nhau.
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
( Tục ngữ)
- Ăn quả : Chỉ sự hưởng thụ của thành quả lao động
- Kẻ trồng cây : Chỉ người lao động gây dựng, tạo ra thành qủa.
Câu tục ngữ khuyên chúng ta khi hưởng thành quả lao động phải nhớ đến công lao người lao động đã vất vả tạo ra mới có được thành quả đó.
Tiết : 95
ẨN DỤ
II. Luyện tập :
Bài 2 : Tìm các ẩn dụ trong những ví dụ dưới đây. Nêu lên nét tương đồng giữa các sự vật, hiện tượng được so sánh ngầm với nhau:
Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
( Tục ngữ)
Tiết : 95
ẨN DỤ
II. Luyện tập :
Bài 2 : Tìm các ẩn dụ trong những ví dụ dưới đây. Nêu lên nét tương đồng giữa các sự vật, hiện tượng được so sánh ngầm với nhau:
Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
( Tục ngữ)
- Mực, đen : Chỉ hoàn cảnh xấu, người xấu.
- Đèn, sáng : Chỉ hoàn cảnh tốt, người tốt.
Tiết : 95
ẨN DỤ
II. Luyện tập :
Bài 2 : Tìm các ẩn dụ trong những ví dụ dưới đây. Nêu lên nét tương đồng giữa các sự vật, hiện tượng được so sánh ngầm với nhau.
c) Thuyền về có nhớ bến chăng
Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền.
(Ca dao)
Tiết : 95
ẨN DỤ
II. Luyện tập :
Bài 2 : Tìm các ẩn dụ trong những ví dụ dưới đây. Nêu lên nét tương đồng giữa các sự vật, hiện tượng được so sánh ngầm với nhau.
c) Thuyền về có nhớ bến chăng
Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền.
(Ca dao)
- Thuyền : Chỉ người đi xa.
- Bến : Chỉ người ở lại.
Tiết : 95
ẨN DỤ
II. Luyện tập :
Bài 3 : Tìm các ẩn dụ trong những câu thơ, câu văn dưới đây và nêu lên tác dụng của những ẩn dụ ấy trong việc miêu tả sự vật hiện tượng.
Buổi sáng mọi mgười đổ ra đường. Ai cũng muốn ngẩng lên cho thấy
mùi hồi chín chảy qua mặt.
(Tô Hoài)
b) Cha lại dắt con đi trên cát mịn
Ánh nắng chảy đầy vai.
(Hoàng Trung Thông)
Ngoài thềm rơi chiếc lá đa
Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng.
( Trần Đăng Khoa)
Em thấy cả trời sao
Xuyên qua từng kẽ lá
Em thấy cơn mưa rào
Ướt tiếng cười của bố.
(Phan Thế Cải)
Tiết : 95
ẨN DỤ
II. Luyện tập :
Bài 3 : Tìm các ẩn dụ trong những câu thơ, câu văn dưới đây và nêu lên tác dụng của những ẩn dụ ấy trong việc miêu tả sự vật hiện tượng.
Buổi sáng mọi mgười đổ ra đường. Ai cũng muốn ngẩng lên cho thấy
mùi hồi chín chảy qua mặt.
(Tô Hoài)
b) Cha lại dắt con đi trên cát mịn
Ánh nắng chảy đầy vai.
(Hoàng Trung Thông)
Ngoài thềm rơi chiếc lá đa
Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng.
( Trần Đăng Khoa)
Em thấy cả trời sao
Xuyên qua từng kẽ lá
Em thấy cơn mưa rào
Ướt tiếng cười của bố.
(Phan Thế Cải)
Hướng dẫn về nhà.
Nắm khái niệm và tác dụng của phép ẩn dụ.
Viết chính tả đoạn trong bài “Buổi học cuối cùng”
Viết đoạn văn miêu tả có sử dụng phép ẩn dụ
Ôn tập chuẩn bị kiểm tra văn