Bài 22. Xã hội Việt Nam trong cuộc khai thác lần thứ nhất của thực dân Pháp

? Khoanh trßn tr­íc ch÷ in hoa mµ em cho lµ ®óng:
1. Ph¸i chñ chiÕn ®øng ®Çu lµ T«n ThÊt ThuyÕt , tæ chøc cuéc ph¶n c«ng qu©n Ph¸p vµ ph¸t ®éng PT CÇn V­¬ng dùa trªn c¬ së:
A. Cã sù ®ång t©m nhÊt trÝ trong hoµng téc
B. Cã sù ñng hé cña triÒu ®×nh M·n Thanh
C. Cã sù ñng hé cña ®«ng ®¶o nh©n d©n trong c¶ n­íc vµ bé phËn quan l¹i chñ chiÕn trong triÒu ®×nh vµ ë c¸c ®Þa ph­¬ng.
D. TÊt c¶ c¸c ý trªn ®Òu ®óng.
Kiểm tra Bài cũ:
* Đáp án:
C. Có sự ủng hộ của đông đảo nhân dân trong cả nước và bộ phận quan lại chủ chiến trong triều đình và ở các địa phương.
2. Địa bàn hoạt động chủ yếu của nghĩa quân Hương Khê :
A. Bao gồm hầu hết các tỉnh Trung kì
B. Bao gồm 4 tỉnh: Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình.
C. Bao gồm các tỉnh Trung Kì và một phần Bắc Kì
D. Bao gồm các tỉnh Trung Kì .
* Đáp án:
B. Bao gồm 4 tỉnh: Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình.


3. Nguyên nhân bùng nổ PT Yên Thế là:

A. Vì sự áp bức bóc lột nặng nề của gc địa chủ PK
B. Muốn lật đổ triều Nguyễn, thiết lập một vương triều mới tiến bộ hơn
C. Căm thù TD Pháp, chống Pháp để bảo vệ cuộc sống tự do.
D. Tất cả các ý trên.

*Đáp án:
C. Căm thù TD Pháp, chống Pháp để bảo vệ cuộc sống tự do.

Chương II. Việt Nam từ đầu thế kỷ xx đến hết chiến tranh thế giới thứ nhất (1918)
Bài 22. Xã hội Việt Nam trong cuộc khai thác
lần thứ nhất của thực dân Pháp
1. Những chuyển biến về mặt kinh tế
Mục đích khai thác thuộc địa
Nội dung khai thác
Tác động
2. Những chuyển biến về mặt xã hội
Sự phân hoá các giai cấp cũ
Sự xuất hiện các lùc l­îng xã hội mới
Lược đồ hành chính Đông Dương thời thuộc Pháp
1. Những chuyển biến về kinh tế .

a. Mục đích
- Vơ vét tài nguyên thiên nhiên, sức lao động.
- Biến Việt Nam thành thị trường của Pháp.
- 1897-1914: Pháp tiến hành cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất.
Xây dựng các tuyến đường giao thông chiến lược phục vụ cho mục đích kinh tế, quân sự.
b. Nội dung
Ra sức cướp đoạt ruộng đất của nông dân để lập đồn điền.
Đẩy mạnh khai mỏ và các nghành công nghiệp
phục vụ đời sống
Độc chiếm thị trường, nguyên nhiên liệu.
+ Tiêu cực: - Tài nguyên thiên nhiên, sức lao động bị vắt kiệt. - - Kinh t? VN d?n ph? thu?c v�o kinh t? Phỏp

+ Tích cực: Nền sản xuất TBCN được du nhập vào nước ta. So với nền kinh tế PK có nhiều tiến bộ,của cải vật chất được sản xuất ra nhiều hơn, phong phú hơn.
Tác động:
Các nguồn lợi TD Pháp thu được trong cuộc khai thác lần I
+ Năm 1890: Cả nước bị TD Pháp chiếm 10.900 ha .

+ Năm 1900: Chiếm 301.000 ha.

+ Năm 1912 : Chiếm 470.000 ha.

Ví dụ:

+ Pôn E-mo-ri, La-ba, Ly-ca, chiếm từ 2000 đến 2 vạn ha đất cấy lúa

+ Đến năm 1912 xây dựng được 2059 km .


+ Các tuyến đường: Hà Nội - Lạng Sơn

Hà Nội - Vinh - Huế - Đà Nẵng

Ví dụ:

- Đường sắt:

? So sánh sự khác nhau của kinh tế Việt Nam cuối thế kỷ XIX với đầu thế kỷ XX ?
Cuối thế kỷ XIX: Chủ yếu là nông nghiệp; công - thương nghiệp kém phát triển.

-Dầu thế kỷ XX: Công - thương nghiệp , GTVT bước đầu phát triển ,
nông nghiệp vẫn là chủ yếu.

2. Những chuyển biến về mặt xã hội
a. Sự phân hoá các giai cấp cũ
- Đa phÇn lµm tay sai cho Ph¸p, ®Þa chñ võa vµ nhá Ýt nhiÒu cã tinh thÇn chèng Ph¸p.

* Giai cấp địa chủ:



- Chiếm > 90% dân số, bị bóc lột nặng nề, có tinh thần đấu tranh cách mạng.
*Giai cấp nông dân:
b. Sự xuất hiện các lực lượng xã hội mới.
*Tầng lớp tư sản:
*Tầng lớp tiểu tư sản:

*Giai cấp công nhân:
Xuất thân từ nông dân, số lượng còn ít .
- Bị áp bức bóc lột nặng nề -> có tinh thần đầu tranh cách mạng cao.
- Là các nhà thầu, chủ xí nghiệp, hãng buôn.thế lực nhỏ yếu, bị tư bản Pháp chèn ép.
- Gồm tiểu thương, tiểu chủ, trí thức, HS,SV. họ bị chèn ép về chuyên môn, chính trị, thấm sâu nỗi nhục mất nước .
Cầu long biên ( 1902)
Chương trình khai thác lần I đã khiến những mâu thuẫn trong lòng xã hội
Việt Nam ngày càng trở nên gay gắt:

+Mâu thuẫn giai cấp:
GC nông dân>< GC địa chủ

+Mâu thuẫn dân tộc:
toàn thể nhân dân VN >< TD Pháp