Bài 22. Xã hội Việt Nam trong cuộc khai thác lần thứ nhất của thực dân Pháp

SỞ GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO TP.HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG THPT GÒ VẤP
LỊCH SỬ LỚP 10
Năm học 2012 - 2013
BÀI 22 – TIẾT 28
Tình hình kinh tế
ở
các thế kỉ XVI - XVIII
TIẾT 28. BÀI 22. TÌNH HÌNH KINH TẾ Ở CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

NỘI DUNG CHÍNH
TÌNH HÌNH NÔNG NGHIỆP
SỰ PHÁT TRIỂN THỦ CÔNG NGHIỆP
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA THƯƠNG NGHIỆP
SỰ HƯNG KHỞI CỦA CÁC ĐÔ THỊ
1. Tình hình nông nghiệp ở các thế kỉ XVI – XVIII
TIẾT 28. BÀI 22. TÌNH HÌNH KINH TẾ Ở CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

Tình hình nông nghiệp nước ta cuối TK XV đến đầu TK XVII như thế nào?
* Từ cuối thế kỉ XV – đầu thế kỉ XVII
Nông nghiệp sa sút, mất mùa, đói kém liên miên.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nông nghiệp bi sa sút
Do nhà nước không quan tâm đến sản xuất nông nghiệp, mất mùa đói kém xảy ra liên miên.
TIẾT 28. BÀI 22. TÌNH HÌNH KINH TẾ Ở CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

1. Tình hình nông nghiệp ở các thế kỉ XVI – XVIII
Từ nửa sau TK XVII tình hình nông nghiệp nước ta như thế nào? Biểu hiện?
* Từ nửa sau thế kỉ XVII
- Từ nửa sau TK XVII, ,tình hình chính trị ổn định, nông nghiệp ở cả 2 Đàng đều phát triển.
+ Ruộng đất được mở rộng, đặc biệt ở Đàng Trong.
+ Các giống lúa mới được sử dụng, đem lại năng suất cao.
+ Việc đắp đê, làm thủy lợi được chú trọng.
+ Kinh nghiệm sản xuất được đúc kết.
Đây cũng là thời kì gia tăng tình trạng tập trung ruộng đất vào tay địa chủ phong kiến.
Ở cả hai đàng chế độ tư hữu ruộng đất phát triển. Ruộng đất ngày càng tập trung trong tay địa chủ.
TIẾT 28. BÀI 22. TÌNH HÌNH KINH TẾ Ở CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

2. Sự phát triển của thủ công nghiệp
So với thời kì trước, các nghề thủ công nghiệp truyền thống có sự chuyển biến như thế nào?
- Các nghề thủ công truyền thống tiếp tục phát triển và đạt trình độ cao: gốm sứ, dệt vải lụa, làm giấy, làm đồ trang sức, đúc đồng, rèn sắt, . . .
Lư hương gốm Bát Tràng (1627)
Lư hương, Chân đèn, Lọ hoa gốm tráng men lam, một loại men nổi tiếng của Bát Tràng
Gốm Bát Tràng – men Lam, hũ có nắp
Một chiếc đỉnh bằng gốm tráng men trang trí đắp nổi rồng (1736)
Tượng nghê bằng gốm - Bát Tràng
Bình hoa lam
Bình Tỳ bà
�����D�c bình
Cặp chân đèn hoa lam thế kỉ XVII
Lư hương (1590 )
Gốm Chu Đậu có từ thời Lý, Trần, Lê, Mạc
với đỉnh cao hưng thịnh vào thế kỷ XV - XVII
TIẾT 28. BÀI 22. TÌNH HÌNH KINH TẾ Ở CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

Một số nghề thủ công mới như: nghề khắc bản in gỗ, làm đường trắng, làm đồng hồ, làm tranh sơn mài, …
Các làng nghề tăng lên ngày càng nhiều.
Bên cạnh những nghề truyền thống, còn có những nghề thủ công mới nào xuất hiện?
Khi thủ công nghiệp phát triển thì số làng nghề thay đổi như thế nào?
Hãy kể tên một số làng nghề mà em biết?
Cổng làng gốm Thổ Hà (Bắc Giang) 
Bát Tràng
(Gia Lâm - Hà Nội)
TIẾT 28. BÀI 22. TÌNH HÌNH KINH TẾ Ở CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

- Ngành khai mỏ tiếp tục phát triển ở cả Đàng Trong và Đàng Ngoài. Nhiều mỏ đồng, kẽm, vàng, … được khai thác. Biên cạnh nhà nước đứng ra khai thác còn có 1 số chủ mỏ là người Việt và người Hoa.
Nghề khai mỏ có ở giai đoạn trước tiếp tục phát triển ở giai đoạn này như thế nào?
* Thủ công nghiệp ở thế kỉ XVI – XVIII phát triển mạnh mẽ, ngành nghề phong phú, chất lượng sp tốt, thúc đẩy kinh tế hàng hóa phát triển.
Em có nhận xét gì về sự phát triển của thủ công nghiệp thế kỉ XVI - XVIII? So sánh với gđ trước?
TIẾT 28. BÀI 22. TÌNH HÌNH KINH TẾ Ở CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

3. Sự phát triển của thương nghiệp
Nội thương.
- Thế kỉ XVI – XVIII, buôn bán trong nước ngày càng phát triển:
+ Chợ làng, chợ huyện, … mọc lên khắp nơi, ngày càng đông đúc.
+ Ở nhiều nơi xuất hiện làng buôn.
+ Buôn bán lớn (buôn chuyến, buôn thuyền) xuất hiện.
+ Buôn bán giữa các vùng miền phát triển.
Tình hình nội thương ở thế kỉ XVI – XVIII có gì nổi bật?
Nét mới của nội thương thời kì này là gì?
Buôn bán lớn => xuất hiện làng buôn.
Nguyên nhân phát triển của nôi thương
Nông nghiệp thủ, công nghiệp phát triển đường xá được mở rộng … đời sống nhân dân được nâng cao, sức mua tăng…
TIẾT 28. BÀI 22. TÌNH HÌNH KINH TẾ Ở CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

3. Sự phát triển của thương nghiệp

b. Ngoại thương
Từ thế kì XVI, ngoại thương phát triển nhanh chóng.
Buôn bán với các nước Trung Quốc, Nhật Bản, Java, Xiêm,
Ngoài ra còn buôn bán với Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Hà Lan, Anh, Pháp, ….
Họ bán vũ khí, thuốc súng, len dạ, bạc, đồng.
Mua tơ lụa, đường, gốm, nông lâm sản.
Thương nhân nhiều nước đã tụ hội lập phố xá, cửa hàng buôn bán lâu dài.

Cùng với bối cảnh thế giới, ngoại thương nước ta ở TK XVI có bước phát triển như thế nào?
Khách hàng buôn bán của nước ta là những ai?
Chùa cầu Nhật Bản (Hội An)
Thương cảng Hội An (Tranh vẽ cuối TK XVIII)
HỘI AN NGÀY NAY
TIẾT 28. BÀI 22. TÌNH HÌNH KINH TẾ Ở CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

* Sự phát triển của kinh tế hàng hóa đã tạo điều kiện cho các đô thị cũ phát triển, đô thị mới hình thành.
- Đàng Ngoài: buôn bán sầm uất nhất là Thăng Long (Kẻ Chợ), có 36 phố phường và 8 chợ. Phố Hiến (Hưng Yên) ra đời, cũng hoạt động buôn bán tấp nập.
- Đàng Trong:
+ Hội An là phố cảng lớn. Nhiều thương nhân nước ngoài (Nhật Bản, Trung Quốc…) lui tới buôn bán và có những khu phố riêng.
+ Thanh Hà: là đô thị mới ra đời bên bờ sông Hương. Ngoài ra, còn có Gia Định, thị tứ nước Mặn…cũng phát triển.
KL: Cuối TK XVIII, ngoại thương sa sút; đầu TK XIX, một số đô thị lụi tàn
4. Sự hưng khởi của các đô thị.
Nhân tố nào đã tạo điều kiện cho sự hình thành và hưng khởi của các đô thị?
Ở thế kì XVI – XVIII có những đô thị nào đã hình thành và hưng khởi cả ở Đàng Trong và Đàng Ngoài?
Thăng Long
Phố Hiến
Thanh Hà
Hội An
Gia Định
Môt số hỡnh ảnh về kinh thành Thang Long
Phố hiến
Phố cổ Hội An ( Quảng Nam)
Củng cố
1. Tình hình nông nghiệp ở các thế kỉ XVI - XVIII
2. Sự phát triển của thủ công nghiệp
3. Sự phát triển của thương nghiệp
4. Sự hưng khởi của các đô thị
BÀI TẬP VỀ NHÀ:
- Học bài cũ, đọc trước nội dung bài mới.
- Tìm các câu ca dao, tục ngữ về các ngành nghề thủ công ở nước ta?
Xin trân trọng cảm ơn

Quý thầy cô giáo

đến dự giờ với lớp học