Bài 22. Xã hội Việt Nam trong cuộc khai thác lần thứ nhất của thực dân Pháp

CHƯƠNG II
VIỆT NAM ĐẦU THẾ KỈ XX
ĐẾN HẾT CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1918)



BÀI 22
XÃ HỘI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP








Bài 22
Xã hội Việt Nam trong cuộc
khai thác lần thứ nhất của
thực dân Pháp

Nội dung chính:

Những chuyển biến về kinh tế.
2. Những chuyển biến về xã hội.
BÀI 22: XÃ HỘI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP.
1. Những chuyển biến về kinh tế
- 1897, chính phủ Pháp cử Pôn Đu-me sang làm toàn quyền
Đông Dương để hoàn thiện bộ máy thống trị và tiến hành cuộc khai thác lần thứ nhất.
Mục đích khai thác thuộc địa của TD Pháp ở Việt Nam là gì

+ Vơ vét, bóc lột sức người, sức
của .
+ Biến Việt Nam thành thị
trường riêng và làm giàu cho
chính quốc

a. Mục đích:
BÀI 22: XÃ HỘI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHAI THÁC
LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP.
1. Những chuyển biến về kinh tế
a. Mục đích:
b. Nội dung khai thác:
Chương trình khai thác thuộc địa của TD Pháp ở Việt Nam được tiến hành như thế nào?
* Nông nghiệp:
- Pháp đẩy mạnh chiếm đoạt ruộng đất, lập đồn điền trồng lúa, cà phê, cao su…( 1907, lập được 244 đồn điền)
BÀI 22: XÃ HỘI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHAI THÁC
LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP.
1. Những chuyển biến về kinh tế
a. Mục đích:
b. Nội dung khai thác:
*Nông nghiệp:
Biểu đồ TD Pháp chiếm đoạt ruộng đất của
nhân dân Việt Nam cuối thế kỉ XIX-đầu XX
cả nước
10.900 ha
cả nước
301.000 ha
Nam Kì
1.528.000ha
Bắc Kì
470.000ha
BÀI 22: XÃ HỘI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP.
1. Những chuyển biến về kinh tế
a. Mục đích:
b. Nội dung khai thác:
* Nông nghiệp:
* Công nghiệp:
- Pháp đẩy mạnh khai thác tài nguyên thiên nhiên, nhất là
khai thác mỏ (than đá, thiếc, kẽm…). Một số cơ sở công
nghiệp dịch vụ, chế biến ra đời: điện nước, bưu điện…
* Công nghiệp:
Biểu đồ TD Pháp khai thác than đá ở
Việt Nam Đầu TK XX
285.915 tấn
415.000 tấn
500.000 tấn
BÀI 22: XÃ HỘI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP.
1. Những chuyển biến về kinh tế
a. Mục đích:
b. Nội dung khai thác:
* Nông nghiệp:
* Công nghiệp:
* Giao thông vận tải:
Pháp chú ý đến việc XD hệ thống giao thông (đường bộ, sắt, thủy…) vừa phục vụ công cuộc khai thác lâu dài, vừa phục vụ mục đích quân sự.
Tuyến đường xe lửa Sài Gòn- Mĩ Tho
Cầu Long Biên- Hà Nội
BÀI 22: XÃ HỘI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP.
1. Những chuyển biến về kinh tế
a. Mục đích:
b. Nội dung khai thác:
* Nông nghiệp:
* Công nghiệp:
* Giao thông vận tải:
*Thương nghiệp:
- Pháp độc chiếm thị trường, nguyên vật liệu, thu thuế…
BÀI 22: XÃ HỘI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP.
1. Những chuyển biến về kinh tế
a. Mục đích:
b. Nội dung khai thác:
c. Tác động:
Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ nhất của TD Pháp có tác động gì đến nền kinh tế Việt Nam?
* Tích cực:
- Những yếu tố nền SX TBCN du nhập vào nước ta. So với nền kinh tế PK có nhiều tiến bộ, của cải vật chất SX được nhiều hơn.
* Tiêu cực:
Tài nguyên thiên nhiên bị vơ vét cạn kiệt,Việt Nam trở
thành thị trường tiêu thụ hàng hoá cho Pháp…
- Vẫn duy trì phương thức bóc lột PK trong mọi lĩnh vực…
? So sánh sự khác nhau của kinh tế Việt Nam ở hai thời điểm cuối thế kỉ XIX- đầu TK XX.( theo mẫu).
- Chủ yếu thủ công nghiệp ,
thương nghiệp, nông nghiệp kém phát triển.
- Công nghiệp,thương nghiệp,
giao thông vận tải bước đầu
phát triển nhưng chủ yếu vẫn
là nôngnghiệp.


? Trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của TD Pháp, cơ cấu nền kinh tế Việt Nam có sự chuyển biến ntn?.
Tính chất mới của nền kinh tế Việt Nam đầu thế kỉ XX dưới tác động cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp:
Là nền kinh tế thuộc địa nửa phong kiến
BÀI 22: XÃ HỘI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP.
Những chuyển biến về kinh tế
2. Những chuyển biến về xã hội
Trong xã hội Việt Nam đầu thế kỉ XX còn tồn tại các giai cấp cũ không? Đó là giai cấp nào? Thân phận của họ lúc này có gì khác trước?
Giai
cấp
cũ
Địa chủ
PK
Nông
dân

Thảo luận nhóm
?. Cuộc khai thác thuộc địa của TD Pháp đã làm nảy sinh những lực lượng xã hội mới nào?. Nêu đặc điểm của từng giai cấp,
tầng lớp?.

tầng
lớp
mới
Công
nhân
Tư
sản
Tiểu
tư
sản
20
Nguyên nhân nào làm nảy sinh các
lực lượng xã hội mới trên
Do sự chuyển biến về cơ cấu kinh tế VN dưới tác động của cuộc khai thuộc địa lần I của TD Pháp dẫn tới sự chuyển biến về xã hội
? Cơ cấu xã hội VN có sự chuyển biến gì sau cuộc khai thác
Thuộc địa lần I của TD Pháp (đầu TK XX)
Cơ cấu xã hội Việt Nam
Cuối thế kỉ XIX
Địa
chủ
phong
kiến
Nông

dân
Trong cuộc khai thác
Lần I của TD Pháp
Địa
chủ
Phong
Kiến


Nông


dân

Công


nhân
Tư


sản

Tiểu

tư
sản
Cơ cấu xã hội Việt Nam
Cuối thế kỉ XIX
Địa
chủ
phong
kiến
Nông

dân
Trong cuộc khai thác
Lần I của TD Pháp
Địa
chủ
Phong
Kiến


Nông


dân

Cơ cấu xã hội Việt Nam
Cuối thế kỉ XIX
Địa
chủ
phong
kiến
Nông

dân
Địa
chủ
Phong
Kiến
Cơ cấu xã hội Việt Nam
Cuối thế kỉ XIX
Địa
chủ
phong
kiến
Công


nhân
Tư


sản

Tiểu

tư
sản


Nông


dân

Công


nhân
Tư


sản

Tiểu

tư
sản


Nông


dân

* Tác động sự chuyển biến
về xã hội:
? Sự chuyển biến về xã hội dưới tác động của cuộc khai thác lần I của TD Pháp có tác động gì đến tình hình VN đầu TK XX
Mâu thuẫn xã hội ngày càng gay gắt. Hai mâu thuẫn chính là mâu thuẫn dân tộc và mâu thuẫn giai cấp.

Sự nảy sinh các tầng lớp xã hội mới, đã tạo ra những điều kiện bên trong cho một cuộc vận động giải phóng dân tộc theo khuynh hướng mới.
Củng cố
Bảng thống kê về tình hình các giai cấp, tầng lớp trong xã hội Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX