Bài 22. Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền (thế kỉ XVI - XVIII)

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh
Giáo viên Ho�ng Dỡnh Cuong
Trường THCS Vân Dương-TP Bắc Ninh
Lịch sử lớp 7
Chương v
ĐẠI VIỆT Ở CÁC THẾ KỈ XVI-XVIII
TIẾT 46
Bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN
TẬP QUYỀN ( THẾ KỈ XVI-XVIII)- TiÕt 1
I/ Tình hình chính trị- xã hội:
1/ Triều đình nhà Lê:
? Em hãy cho biết tình hình kinh tế, chính trị, xã hội thời Lê Sơ thế kỉ XV?
Thời Lê Thái Tổ, triều đình phong kiến vững vàng, kinh tế ổn định.

 Thời Lê Thánh Tông, chế độ phong kiến đạt đến cực thịnh

? Đến đời Lê Uy Mục, Lê Tương Dực
thì tình hình nhà Lê thay đổi thế nào ?

 Nhà Lê suy yếu.

TIẾT 46
Bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN
TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI-XVIII)
I/ Tình hình chính trị- xã hội:
1/ Triều đình nhà Lê:
THẢO LUẬN NHÓM:

? Nguyên nhân nào dẫn đến sự suy yếu của nhà Lê? (Biểu hiện sự suy yếu ?)
- Vua quan ăn chơi xa xỉ, không quan tâm đến việc nước.
- Xây dựng lâu đài, cung điện tốn
kém.
-Nội bộ triều đình chia bÌ kÐo c¸nh, tranh giành quyền lực.
"Lê Uy Mục ở ngôi t? 1505 đến 1509, sao nhãng việc triều chính, "đêm nào cũng cùng cung nhân uống rượu vô độ, khi say thì giết cung phi", lại giết các công thần, tôn thất có ý không ủng hộ mình. T�nh tình hung h�n ��n l�i m�t vi�n s� th�n Trung Qu�c �� g�i y l� vua qủ".
(Đại cương lịch sử Việt Nam Tập 1)
"Lê Tương Dực lên ngôi cũng tỏ ra sa đọa không kém, "hoang dâm vô độ". Tương Dực bắt dân đắp thành rộng mấy nghìn trượng. công việc xây dựng "phá đi làm lại nhiều lần" quân dân vừa khổ sở vì lao động vừa bênh tật chết rất nhiều, nước nhà "hết kiệt tiền của" .
(Đại cương lịch sử Việt Nam tập 1)
TIẾT 46
Bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN
TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI-XVIII)
I/ Tình hình chính trị- xã hội:
1/ Triều đình nhà Lê:
? Em có nhận xét gì về triều đình nhà Lê đầu thế kỉ XVI?
 Nhà Lê ngày càng suy yếu đứng
Trước nguy cơ sụp đổ.
- Vua quan chỉ lo hưởng lạc không quan tâm đến việc nước.
- Xây dựng lâu đài, cung điện tốn
kém.
- Nội bộ triều đình chia bÌ kÐo c¸nh, tranh giành quyền lực.
TIẾT 46
Bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN
TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI-XVIII)
I/ Tình hình chính trị -xã hội:
1/ Triều đình nhà Lê:
-Vua quan chỉ lo hưởng lạc không
quan tâm đến việc nước.
-Xây dựng lâu đài, cung điện tốn kém.
-Nội bộ triều đình chia bÌ kÐo c¸nh, tranh giành quyền lực.



2/ Phong trào khởi nghĩa nông
dân ở đầu thế kỉ XVI :
a. Nguyên nhân:
b. Các cuộc khởi nghĩa:
- Đời sống nhân dân hết sức cơ cực
- Mâu thuẫn giữa giai cÊp gay gắt.
? Sự suy yếu của triều đình nhà Lê dẫn đến hậu quả gì ?
? Vì sao đời sống nhân dân cực khổ ?
"Năm 1512, đại hạn, trong nước đói to. Năm 1517, dân chết đói, thây chồng chất lên nhau. Nhiều huyện thuộc hai trấn Hải Dương và Kinh Bắc (Bắc Ninh - Bắc Giang), nạn đói càng dữ dội hơn".
Trong bài hịch của Lương Đắc Bằng có đoạn tố cáo bọn quan lại: "Tước đã hết mà lạm thưởng không hết, dân đã cùng mà lạm thu không cùng, phú thuế thu đến tơ tóc mà dùng của như bùn đất. ��i c�ng th�n nh� ch� ng�a, coi d�n chĩng nh� c� r�c".
(Đại cương lịch sử Việt Nam tập 1)

- Nhân khi lúc rối loạn, quan lại ở địa phương mặc sức tung hoành, nhũng nhiễu đến lỗi ở phố xá, chợ búa hễ thấy bóng quan dân lại đóng cửa và ẩn chốn.
TIẾT 46
Bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN
TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI-XVIII)
I/ Tình hình chính trị- xã hội:
1/ Triều đình nhà Lê:
2/ Phong trào khởi nghĩa nông dân ở đầu thế kỉ XVI :
a. Nguyên nhân:
b. Các cuộc khởi nghĩa
- Đời sống nhân dân hết sức cơ cực.
- Mâu thuẫn giữa nông dân với địa chủ, giữa nhân dân với nhà nước phong kiến gay gắt.
? Em hãy kể tên các cuộc khởi nghĩa nông dân đầu thế kỉ XVI ?
Lược đồ phong trào nông dân khởi nghĩa thế kỉ XVI
Trần Tuân 1511
Phùng Chương 1515
Lê Hy, Trịnh Hưng 1512
Trần Cảo 1516
Lược đồ phong trào nông dân khởi nghĩa thế kỉ XVI
TIẾT 46
Bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN
TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI-XVIII)
I/ Tình hình chính trị- xã hội:
1/ Triều đình nhà Lê:
2/ Phong trào khởi nghĩa nông dân ở đầu thế kỉ XVI :
a. Nguyên nhân:
b. Các cuộc khởi nghĩa:
-Đời sống nhân dân hết sức cơ cực
-Mâu thuẫn giữa nông dân với địa
chủ, giữa nhân dân với nhà nước
phong kiến gay gắt.
- Trần Tuân (1511) ở Hưng Hóa,
Sơn Tây đến Từ Liêm (Hà Nội)
- Lê Hy, Trịnh Hưng (1512) ở
Nghệ An đến Thanh Hóa.
- PhùngChương (1515) ở Tam Đảo.
- Trần Cảo (1516) ở Đông Triều
(Quảng Ninh)
TIẾT 46
Bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KiẾN
TẬP QUYỀN (THẾ KỈ XVI-XVIII)
I/ Tình hình chính trị- xã hội:
1/ Triều đình nhà Lê:
2/ Phong trào khởi nghĩa nông
dân ở đầu thế kỉ XVI :
a. Nguyên nhân:
b. Các cuộc khởi nghĩa:
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ phong trµo ®¸u tranh cña n«ng d©n ở đầu thế kỉ XVI ?
Quy mô rộng lớn nhưng nổ ra lẻ tẻ, chưa đồng loạt.
c. Kết quả, ý nghĩa:
? Nêu ý nghĩa của phong trào nông dân thế kỉ XVI ?
- Các cuộc khởi nghĩa trước sau đều bị dập tắt, nhưng đã góp phần làm cho triều đình nhà Lê mau chóng sụp đổ.
? Vì sao các cuộc khởi nghĩa đều bị thất bại ?
Đầu thế kỉ XVI, triều đình nhà Lê:

A. Phát triển hoàn chỉnh, hùng mạnh.
B. Bước vào thời kì thịnh trị.
C. Bắt đầu suy thoái.
D. Tiếp tục ổn định.
C
BÀI TẬP

Hãy chọn câu trả lời đúng nhất
2. Vì sao nhà nước thời Lê đầu thế kỉ XV rất
thinh trị mà sang thế kỉ XVI lại bị suy thoái
nhanh chóng như vậy ?

A. Vua quan ăn chơi xa xỉ.
B. Nội bộ “chia bè kéo cánh”, tranh giành
quyền lực.
C. Quan lại địa phương “cậy quyền thế ức
hiếp dân”, “dùng của như bùn đất”, “coi
dân như cỏ rác”.
D. Các câu trên đều đúng.
D
BÀI TẬP

1.Tác động của các cuộc khởi nghĩa nông dân ?

Làm cho triều đình nhà Lê mau chóng sụp đổ.

2.Vì sao gọi nghĩa quân của Trần Cảo là “quân ba
chỏm”.

Vì nghĩa quân cạo trọc đầu, chỉ để ba chỏm tóc.

3.Nguyên nhân dẫn đến phong trào khởi nghĩa của nông dân đầu thế kỉ XVI ?

Đời sống nhân dân hết sức cơ cực.
Mâu thuẩn giữa nông dân với địa chủ, giữa nhândân với nhà nước phong kiến gay gắt.

Hướng dẫn về nhà.
- Học thuộc bài cũ.
- Làm các bài tập trong vở bài tập.
- Tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến cuộc
chiến tranh Nam- Bắc triều và Trịnh- Nguyễn

1511
1512
1515
1516
Trần Tuân
Lê Hy,
Trịnh Hưng
Phùng Chương

Trần Cảo
NghÖ An- Thanh Hóa
Tam Dảo
Đông TriÒu
(Qu¶ng Ninh)
Hưng Hóa, SơnTây- Từ Liêm (Hà Néi)
* Bảng Thống kê các cuộc khởi nghĩa nông dân tiêu biểu đầu thế kỉ XVI.
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo cùng toàn thể các em học sinh.
1511
1512
1515
1516
Trần Tuân
Lê Hy,
Trịnh Hưng
Phùng Chương

Trần Cảo
NghÖ An- Thanh Hóa
Tam Dảo
Đông TriÒu
(Qu¶ng Ninh)
Hưng Hóa, SơnTây- Từ Liêm (Hà Néi)
* Bảng Thống kê các cuộc khởi nghĩa nông dân tiêu biểu đầu thế kỉ XVI.
5/1516
Lạng sơn
Chú giải:
Nơi kn bùng nổ
Quân kn tấn công
Quân kn rút lui
Quân triều đình rút lui
Quân triều đình tấn công
Lược đồ khởi nghĩa Trần Cảo
Năm 1516
Trần Tuân 1511
Phùng Chương 1515
Lê Hy, Trịnh Hưng 1512
Trần Cảo 1516
Lược đồ phong trào nông dân khởi nghĩa thế kỉ XVI