Bài 22. Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền (thế kỉ XVI - XVIII)

Kiểm tra bài cũ
? Trong lĩnh vực giáo dục, thi cu? thời Lê sơ đã đạt được những thành tựu nào ?

* Giáo dục, thi cử:
- Dựng lại Quốc tử giám. Mở trường học, mở khoa thi.
- Nho giáo chiếm vị trí độc tôn.
Chương V:

ĐẠI VIỆT Ở CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

Bài 22:
SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN
(THẾ KỈ XVI - XVIII)
I - TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
1. Triều đình nhà Lê
? Em hãy cho biết tình hình nhà Lê đầu thế kỉ XVI.
Đầu thế kỉ XVI, nhà Lê bắt đầu suy thoái.
? Nguyên nhân nào dẫn đến việc nhà Lê suy thoái?
- Vua quan ăn chơi xa xỉ, xây dựng lâu đài, cung điện tốn kém.
? Người đứng đầu nhà nước thời Lê sơ (vua Lê Uy Mục) có lối sống ra sao?
- Lê Uy Mục ở ngôi từ năm 1505 đến năm 1509, đêm nào cũng cùng cung phi vui đùa quá độ, khi rượu say thì giết cung phi.
Bài 22:
SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN
(THẾ KỈ XVI - XVIII)
I - TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
1. Triều đình nhà Lê
? Sự thoái hóa của các tầng lớp thống trị khiến triều đình phong kiến phân hóa như thế nào?
- Nội bộ triều đình "chia bè kéo cánh", tranh giành quyền lực. Dưới triều Uy Mục: quý tộc ngoại thích (họ ngoại) nắm hết quyền bính, giết hại công thần tôn thất (họ vua) nhà Lê. Dưới triều Tương Dực: tướng Trịnh Duy Sản gây thành phe phái mới, đánh giết nhau liên miên suốt hơn 10 năm.
Bài 22:
SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN
(THẾ KỈ XVI - XVIII)
I - TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
? Em có nhận xét gì về các vua nhà Lê ở đầu thế kỉ XVI so với vua Lê Thánh Tông?
- Vua không có năng lực, ăn chơi sa đọa, hoang dâm trụy lạc đẩy chính quyền và đất nước vào thế suy vong.
Bài 22:
SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN
(THẾ KỈ XVI - XVIII)
I - TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
2. Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỉ XVI
a) Nguyên nhân:
? Sự suy yếu của triều đình nhà Lê dẫn đến hậu quả gì cho đời sống nhân dân?
- Đời sống nhân dân lâm vào cảnh cùng khốn.
? Vì sao lại lâm vào cảnh cùng khốn?
- Quan lại ở địa phương "cậy quyền thế ức hiếp dân, vật dụng trong dân gian cướp lấy hết", "dùng của như bùn đất., coi dân như cỏ rác". (Đoạn chữ nhỏ Sgk trang 105)
Bài 22:
SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN
(THẾ KỈ XVI - XVIII)
I - TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
2. Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỉ XVI
a) Nguyên nhân:
? Nguyên nhân nào dẫn đến phong trào khởi nghĩa của nông dân bùng nổ?
- Mâu thuẫn giữa nông dân với địa chủ, giữa nhân dân với nhà nước phong kiến trở nên gay gắt.
Bài 22:
SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN
(THẾ KỈ XVI - XVIII)
I - TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
2. Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỉ XVI
b) Các cuộc khởi nghĩa:
Hãy nêu nguyên nhân thất bại các cuộc khởi nghĩa của nông dân thế kỉ XVI.
- Nổ ra lẻ tẻ nên quân triều đình dễ dàng đối phó và nhanh chóng đàn áp.
- Các cuộc khởi nghĩa nổ ra đều do tự phát.
- Chưa chuẩn bị chu đáo.
- Lực lượng tham gia chủ yếu là nông dân.
Bài 22:
SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN
(THẾ KỈ XVI - XVIII)
I - TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
2. Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỉ XVI
c) Kết quả - ý nghĩa:
Kết quả và ý nghĩa của các cuộc khởi nghĩa trên là gì?
Các cuộc khởi nghĩa trước sau đều bị dập tắt,
nhưng đã góp phần làm cho triều đình nhà
Lê càng mau chóng sụp đổ.