Bài 22. Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền (thế kỉ XVI - XVIII)

Kính chào quý Thầy Cô đến dự giờ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục, khoa học, nghệ thuật, thời Lê Sơ đã đạt được những thành tựu nào?
Dựng lại Quốc tử giám. Mở trường học, mở khoa thi.
Nho giáo chiếm vị trí độc tôn.
Văn học chữ Hán tiếp tục chiếm ưu thế.
Văn học chữ Nôm đã sử dụng rộng rãi.
Có nội dung yêu nước sâu sắc.
Sử học, địa lý, y học và toán học có nhiều tác phẩm nổi tiếng.
Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc đạt nhiều thành tựu rực rỡ.
CHƯƠNG V: ĐẠI VIỆT Ở CÁC THẾ KỶ XVI- XVIII
Tiết 46, Bài 22
SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN
( thế kỷ XVI- XVIII)
I. TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ- XÃ HỘI.
1. Triều đình nhà Lê.
Đại điện- do vua Tương Dực cho xây dựng vào năm 1512
"Dân chúng đau khổ, binh lính mệt nhọc. Quân năm phủ đắp thành chưa xong được, đến đây lại có lệnh bắt các nha môn ở trong ngoài kinh thành phải làm, tập hợp nhau lấy hồ, khiêng đất. Vua hàng ngày bất thần ngự chơi các nơi, chỗ nào vừa ý thì thưởng cho bài vàng, bài bạc. Có chỗ đã làm xong lại phải làm lại, sửa đổi xây đắp lại, hết năm này qua năm khác, liên miên không dứt. Quân lính đắp thành mắc chứng dịch lệ đến một phần mười."
Đại Việt sử ký toàn thư, Bản kỷ thực lục, Quyển XV, Kỷ Nhà Lê, Tương Dực Đế
1. Triều đình nhà Lê.
- Đầu thế kỷ XVI, nhà Lê bắt đầu suy thoái.
+ Vua ăn chơi xa xỉ, xây dựng lâu đài, cung điện tốn kém.
+ Nội bộ triều đình chia bè, kéo cánh, tranh giành quyền lực.
2. Phong trào khởi nghĩa của nông dân
ở đầu thế kỷ XVI.
a) Nguyên nhân
- Đời sống nhân dân cực khổ, lâm vào cảnh khốn cùng.
- Mâu thuẫn:
Nông dân > < địa chủ
Nhân dân > < nhà nước phong kiến.
Phong trào khởi nghĩa bùng nổ.
Thảo luận nhóm
Nhóm 1, 2, 3: Thống kê các cuộc khởi nghĩa nông dân đầu thế kỷ XVI?
(năm khởi nghĩa- người lãnh đạo- địa điểm).
Nhóm 4, 5, 6: Nguyên nhân vì sao các cuộc khởi nghĩa đều thất bại? ý nghĩa phong trào khởi nghĩa của nông dân thế kỷ XVI?
Nhóm 1, 2, 3:
Nhóm 3, 4, 5:
- Nguyên nhân:…….
- Ý nghĩa:…………..
b) Bảng thống kê.
Trần Tuân
1511
Phùng Chương 1515
Lê Hy, Trịnh Hưng 1512
Trần Cảo
1516
Lược đồ phong trào nông dân khởi nghĩa thế kỉ XVI
Lê Hy, Trịnh Hưng 1512
Nguyên nhân: Mang tính tự phát, nổ ra lẻ
tẻ, không có sự liên kết, đồng loạt giữa các phong trào.
Ý nghĩa: Các cuộc khởi nghĩa lần lượt bị đàn áp và thất bại, nhưng đã góp phần làm cho nhà Lê mau chóng sụp đổ.
Củng cố
Câu 1: Đầu thế kỷ XVI, triều đình nhà Lê:
a) Phát triển hoàn chỉnh, hùng mạnh.
b) Bước vào thời kỳ thịnh trị.
c) Bắt đầu suy thoái.
d) Tiếp tục ổn định.
Câu 2: Tác động của các cuộc khởi nghĩa nông dân?
a) Làm cho triều đình nhà Lê mau chóng sụp đổ.
b) Cổ vũ tinh thần người dân đứng lên chống lại triều đình.
c) Làm cho triều đình nhà Lê hoang mang, lo sợ.
Câu 3: Vì sao bước sang thế kỷ XVI, nhà nước thời Lê nhanh chóng suy thoái?
a) Vua ăn chơi xa xỉ.
b) Nội bộ triều đình chia bè, kéo cánh.
c) Quan lại đại phương cậy quyền thế, ức hiếp nhân dân.
d) Các câu trên đều đúng.
Câu 4: Khởi nghĩa của Trần Cảo nổ ra vào năm nào? ở đâu?
a) Năm 1516, ở Quảng Ninh.
b) Năm 1515, ở Đông Triều.
c) Năm 1516, ở Đông Triều (Quảng Ninh).
Bài tập củng cố
Nội bộ triều Lê "chia bè kéo cánh", tranh giành quyền lực.
Mâu thuẫn giữa nông dân với địa chủ và nhà nước phong kiến
trở nên gay gắt.
Đầu thế kỉ XVI, nhà Lê bắt đầu suy thoái.
Các cuộc khởi nghĩa của nông dân thế kỉ XVI đều giành
thắng lợi.
Đ
Đ
Đ
Đ
S
S
S
S
Dựa vào nội dung bài học em hãy chỉ ra những câu dưới đây là câu đúng hay câu sai.
Nội bộ triều Lê "chia bè kéo cánh", tranh giành quyền lực.
Mâu thuẫn giữa nông dân với địa chủ và nhà nước phong kiến
trở nên gay gắt.
Đầu thế kỉ XVI, nhà Lê bắt đầu suy thoái.
Các cuộc khởi nghĩa của nông dân thế kỉ XVI đều giành
thắng lợi.
Rất tiếc, chưa phải. Em thử lại nhé!
Rất tiếc, chưa phải. Em thử lại nhé!
Rất tiếc, chưa phải. Em thử lại nhé!
Rất tiếc, chưa phải. Em thử lại nhé!
Dặn dò
- Học bài 22 (phần 1).
- Chuẩn bị bài 22 “Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền ( thế kỷ XVI- XVIII) phần 2.
+ Sự hình thành Nam – Bắc triều.
+Chiến tranh Trịnh- Nguyễn và sự chia cắt Đàng Trong- Đàng Ngoài.
Xin chào và hẹn gặp lại