Bài 22. Quy luật sinh trưởng, phát dục của vật nuôi

Chương 2
CHĂN NUÔI, THỦY SẢN ĐẠI CƯƠNG
Bài 22
Quy luật sinh trưởng, phát dục của vật nuôi
Bài 22
Quy luật sinh trưởng, phát dục của vật nuôi
I- KHÁI NIỆM VỀ SỰ SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT DỤC
II- QUY LUẬT SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT DỤC
III- CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ SINH TRƯỞNG, PHÁT DỤC
I- KHÁI NIỆM VỀ SỰ SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT DỤC
Khái niệm về sinh trưởng
Khái niệm về phát dục
3. Quan hệ giữa sinh trưởng và phát dục
1. Khái niệm về sinh trưởng
Là sự gia tăng kích thước các chiều và khối lượng.
VD: Gà con mới nở nặng 30g
Gà con 56 ngày tuổi 80g
Gà con 1 năm tuổi 3000g
2. Khái niệm về phát dục
Là sự phân hóa để tạo ra các cơ quan, bộ phận mới hoặc chức năng mới.
VD: Dạ dày nghé mới đẻ chưa tiêu hoá được cỏ, sau một tuần sẽ hoàn thiện về cấu tạo -> tiêu hóa được cỏ.
3. Quan hệ giữa sinh trưởng và phát dục
Sinh trưởng mạnh, phát dục mạnh: trước trưởng thành
Sinh trưởng yếu, phát dục yếu: già cõi
Sinh trưởng mạnh, phát dục yếu: trưởng thành lên
Sinh trưởng yếu, phát dục mạnh: sơ sinh
II- QUY LUẬT SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT DỤC
1. Quy luật sinh trưởng, phát dục theo giai đoạn
2. Quy luật sinh trưởng, phát dục không đồng điều
3. Quy luật sinh trưởng, phát dục theo chu kì
1. Quy luật sinh trưởng, phát dục theo thơi gian
Trong đời cá thể, vật nuôi phải trải qua nhiều thời kì kế tiếp nhau. Thời kì trước là cơ sở cho thời kì sau, mỗi thời kì cơ thể vật nuôi tăng lên về kích thước và khối lượng và hoàn chỉnh dần.
VD: Các giai đoạn phát triển của gà: phôi trong trứng -> phôi phát triển nhờ ấp -> gà con -> gà dò -> gà (21 ngày) -> trưởng thành -> gà già cõi.
Ý nghĩa: giúp ta chăm sóc, nuôi dưỡng vật nuôi ở mỗi thời kì cho thích hợp.
2. Quy luật sinh trưởng, phát dục không đồng đều
Trong đời cá thể sự sinh trưởng và phát dục diễn ra đồng thời nhưng tùy giai đoạn mà sinh trưởng và phát dục diễn ra nhanh hay chậm. Tuổicàng lớn thì tốc độ sinh trưởng càng chậm.
VD: Ngay thời kì phôi thai, quá trình phát dục mạnh, nhưng cuối giai đoạn phôi thai thì quá trình phát dục chậm và sinh trưởng nhanh hơn.
Ý nghĩa: Có biện pháp nuôi dưỡng và chăm sóc vật nuôi ở từng giai đoạn cho phù hợp.
3. Quy luật sinh trưởng, phát dục theo chu kì
Ở gia súc đẻ con quá trình động dục của con cái diễn ra theo chu kì nhất định về thời gian.
VD: Lợn 21 ngày thì động dục một lần, trâu bò 18 ngày động dục một lần.
Ý nghĩa: Giúp ta điều khiển quá trình sinh sản.
III- CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ SINH TRƯỞNG, PHÁT DỤC
1. Nhân tố nội tại
2. Nhân tố ngoại cảnh
1. Nhân tố nội tại
- Đặc điểm di truyền của giống
- Tính biệt
- Tuổi
- Đặc điểm sinh lý
2. Yếu tố ngoại cảnh
- Thức ăn
- Điều kiện chăm sóc
- Môi trường sống
Câu hỏi củng cố:
- Dựa vào sơ đồ (hình22.1), em hãy cho biết vai trò của sự sinh trưởng, phát dục trong quá trình phát triển của vật nuôi có gì khác nhau?
- Em hãy cho biết vì sao cần nắm được quy luật sinh trưởng, phát dục không đồng đều?
- Em hãy quan sát các sơ đồ (h.22.3 a, b) và cho biết: để vật nuôi và cá sinh trưởng, phát dục tốt cần tác động vào những yếu tố nào?