Bài 22. Nhân hoá

Giáo viên: Nguyễn Thị Mới
Ngữ Văn 6
Chào mừng các em đến với tiết học
Tìm phép so sánh trong câu thơ sau và cho biết đó là thuộc kiểu so sanh nào? Nêu tác dụng của nó?
Thể hiện lòng yêu bà mẹ của các anh chiến sĩ.
Kiểu so sánh ngang bằng.
KiỂM TRA BÀI CŨ
Bầm ơi có biết không bầm
Mưa bao nhiêu hạt thương bầm bấy nhiêu!
Mưa bao nhiêu hạt thương bầm bấy nhiêu!
Ví dụ a: Ông trời
Mặc áo giáp đen
Ra trận
muôn nghìn cây mía
Múa gươm
Kiến
Hành quân
Đầy đường
(Trần Đăng Khoa)
I. Nhaõn hoựa laứ gỡ?
1.ẹũnh nghúa:
( )
( )
( )
NHÂN HÓA
Tiết 91
Dùng từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người để gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật. là nhân hóa
Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật. bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người.
Ví du a:
_ Bầu trời đầy mây đen.
_ Muôn nghìn cây mía ngả nghiêng, lá bay phấp phới.
_ Kiến bò đầy đường.
(Trần Đăng Khoa)
2. Tác dụng của phép nhân hóa:
Ông (trời)
Mặc áo giáp đen
Ra trận

(Kiến )
Hành quân
Đầy đường
Muôn nghìn (cây mía)
Múa gươm
Hãy so sánh cách diễn đạt ở ví dụ a với ví dụ sau?
Ví dụ b:
NHÂN HÓA
Tiết 91
Ví dụ a:
2. Tác dụng của phép nhân hóa:
Sự vật hiện lên sống động, gần gũi với con người, biểu thị những suy nghĩ, tình cảm của con người.
Miêu tả tường thuật một cách khách quan.
Ví dụ b:
NHÂN HÓA
Tiết 91
Nhân hóa là gì? Tác dụng của nó?
Định nghĩa:
Là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật. bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả người.
Tác dụng:
Làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật. trở nên sinh động, gần gũi với con người.
Biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người.
Nhân hóa:
NHÂN HÓA
Tiết 91
Chỉ ra phép nhân hóa trong những câu sau?
Con đĩa nằm vắt qua mô đất chết (Xuân Diệu)
Núi cao bởi có đất bồi
Núi chê đất thấp, núi ngồi ở đâu? (Ca dao)
Núi chê
núi ngồi
NHÂN HÓA
Tiết 91
mô đất chết
II. Các kiểu nhân hóa:
a/ Từ đó, lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay lại thân mật sống với nhau, mỗi người một việc, không ai tị ai cả.







Dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi vật.
Dùng từ ngữ vốn chỉ hoạt động của người để chỉ hoạt động của vật.
Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với người
Trong các câu dưới đây, những sự vật nào được nhân hóa?
NHÂN HÓA
Tiết 91
(Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng)
(Thép Mới)
(Ca dao)
b/ Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín.
c/ Trâu ơi, ta bảo trâu này
Trâu ra ngoài ruộng, trâu cày với ta.
kiểu thường gặp:
Ba
1. Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật.
2. Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật.
3. Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với người.
NHÂN HÓA
Tiết 91
III. Luyện tập:
Bài tập 1: Hãy chỉ ra và nêu tác dụng của phép nhân hóa trong đoạn văn sau:
Bến cảng lúc nào cũng đông vui. Tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước. Xe anh, xe em tíu tít nhận hàng về và chở hàng ra. Tất cả đều bận rộn.
Làm cho quang cảnh bến cảng được miêu tả sống động, gần gũi với con người hơn. Người đọc dễ hình dung sự nhộn nhịp của bến cảng.
NHÂN HÓA
Tiết 91
Bến cảng
đông vui
Tàu mẹ
tàu con
Xe anh
xe em


Sử dụng nhiều phép nhân hóa nên miêu tả sinh động, gợi cảm.
Quan sát, ghi chép, tường thuật một cách khách quan
Bài tập 2: So sánh cách diễn đạt trong hai đoạn văn sau:
Bài tập 3: Hai cách viết dưới đây có gì khác nhau? Nên chọn cách viết nào cho văn bản biểu cảm và chọn cách viết nào cho văn bản thuyết minh?
Dùng cho văn bản biểu cảm.
Cách 2: Không dùng phép nhân hoá chỉ giới thiệu cây chổi rơm khách quan
Dùng cho văn bản thuyết minh.
Cách 1: Trong họ hàng nhà chổi thì cô bé Chổi Rươm vào loại xinh xắn nhất. Cô có chiếc váy vàng óng, không ai đẹp bằng. Áo của cô cũng bằng rơm thóc nếp vàng tươi, được tết săn lại, cuốn từng vòng quanh người, trông cứ như áo len vậy. (Vũ Duy Thông)
Cách 2: Trong các loại Chổi, chổi rơm vào loại đẹp nhất. Chổi được tết bằng rơm nếp vàng. Tay chổi dược tết săn lại thành sợi và quấn quanh thành cuộn.
Cách 1: Sử dụng nhiều phép nhân hóa, " Chổi Rơm" cũng được viết hoa như tên riêng của người làm cho đoạn văn có tính biểu cảm cao hơn, chổi rơm trở nên gần gũi với con người, sinh động hơn
Bài tập 4: Hãy tìm phép nhân hóa trong mỗi đoạn trích sau và cho biết chúng thuộc kiểu nhân hóa nào? nêu tác dụng của chúng?
b) Nước đầy và nước mới thì cua cá cũng tấp nập ngược xuôi, thế là bao nhiêu cò, sếu, vạc, cốc, le, sâm cần, vịt trời, bồ nông, mòng, két ở các bãi sông xơ xác tận đâu cũng bay cảvề vùng nước mới để kiếm mồi. Suốt ngày, họ cãi cọ om bốn gốc đầm, có khi chỉ vì tranh một mồi tép, có nhũng anh cò gầy vêu vao ngày này bì bõm lội bùn tím cả chân mà vẫn hếch mỏ, chẳng đuợc miếng nào.
(Tô Hoài)
Thảo luận nhóm
Quan sát bức tranh em hãy viết một đoạn văn tả cảnh từ 5-10 câu có sử dụng biện pháp nhân hóa
Phép nhân hóa
Định nghĩa: Là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật,. bằng những từ ngữ vốn được dung để gọi hoặc tả người
Dùng từ
Vốn gọi người

Trò truyện,
xưng hô
với vật
như với người
Các kiểu
nhân hóa
Dùng từ
chỉ hoạt động, tính chất
của người
để chỉ hoạt động,
tính chất của vật
Làm cho sự vật trở nên gần gũi với con người, biểu thị được suy nghĩ, tình cảm như con người
Tác dụng:
Hướng dẫn học ở nhà:
Hoàn thành các bài tập còn lại.
Nắm được thế nào là nhân hóa, các kiểu nhân hóa và tác dụng của nó.
* Soạn bài: Phương pháp tả người
Đọc các đoạn văn trang 59-60, trả lời câu hỏi SGK trang 61.
Muốn tả người ta cần làm gì?
Bố cục của bài văn tả người thường có mấy phần? Nội dung của từng phần?
Tìm hiểu phần luyện tập trang 62.

Chào các em. Chúc các em học giỏi!