Bài 22. Nhân hoá

CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ !
CÙNG CÁC EM HỌC SINH !
Trường THCS Phong Khê
Tiết 91:
Người thực hiện :
NHÂN HOÁ
NG?C TH? THU
NHÂN HOÁ
Tiết 91:
NHÂN HOÁ
I.NHÂN HOÁ LÀ GÌ :
1. T×m hiÓu vÝ dô:
Ông trời
Mặc áo giáp đen
Ra trận
Muôn nghìn cây mía
Múa gươm
Kiến
Hành quân
Đầy đường
( Trần Đăng Khoa )
Em hãy đọc đoạn thơ và cho biết :
_”Bầu trời “được gọi bằng gì ?
_ Các nhóm từ “ mặc áo, ra trận,
múa gươm, hành quân”
thường dùng chỉ người hay vật ?
_Ở đây chúng chỉ những gì ?
Từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả sự vật trong đoạn thơ vốn là những từ ngữ dùng để gọi hoặc tả h�nh d?ng con người
2. So s¸nh 2 c¸ch diÔn ®¹t sau vµ nhËn xÐt:
Sự vật, sự việc hiện lên sống động, gần gũi với con người
Miêu tả tường thuật một cách khách quan
* Khỏi ni?m
Nhân hoá là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật . bằng những từ ngữ được dùng để gọi hoặc tả con người.
* Tác dụng :
_Làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật,trở nên gần gũi với con người, biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người.
2.Kết luận:


Chọn
tranh và
đặt 1 câu
có phép
nhân
hoá.
1
2
3
4
5
II/CÁC KIỂU NHÂN HOÁ:
1 vÝ dô:

a) Từ đó, lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay lại thân mật sống với nhau , mỗi người một việc, không ai tị ai cả.
b) Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín.
c, Trâu ơi ta bảo trâu này
Trâu ra ngoài ruộng, trâu cày với ta
Dựa vào các từ tô đỏ trong các ví dụ, em hãy cho biết
mỗi sự vật trên được nhân hoá bằng cách nào ?
Trong các ví dụ sau, những sự vật nào đã được nhân hoá ?


Vốn dùng để gọi người
Vốn dùng để chỉ hành động của người
Vốn dùng để xưng hô với người
III/ Luyện tập

Bài 1v� 2: So sánh cách diễn đạt trong 2 đoạn văn dưới đây:
2. Ghi nhớ(SGK)
Miêu tả sống động, người đọc dễ hình dung cảnh nhộn nhịp, bận rộn
Quan sát, ghi chép, tường thuật một cách khách quan
Bài 2: Hai cách viết dưới đây có gì khác nhau? Nên chọn cách viết nào cho văn bản biểu cảm và chọn cách viết nào cho văn bản thuyết minh:
Cách 1:
Trong họ hàng nhà chổi thì cô bé Chổi Rơm vào loại xinh xắn nhất. Cô có chiếc váy vàng óng, không ai đẹp bằng. áo của cô cũng bằng rơm thóc nếp vàng tươi, được tết săn lại, uốn từng vòng quanh người, trông cứ như áo len vậy.
(Vũ Duy Thông)
Cách 2:
Trong các loại chổi, chổi rơm là loại đẹp nhất. Chổi được tết bằng rơm nếp vàng. Tay chổi được tết săn lại thành sợi và quấn quanh thành cuộn.
Cách 1: Tác giả sử dụng phép nhân hoá (các từ gạch chân)
Trong họ hàng nhà chổi thì cô bé Chổi Rơm vào loại xinh xắn nhất. Cô có chiếc váy vàng óng, không ai đẹp bằng. áo của cô cũng bằng rơm thóc nếp vàng tươi, được tết săn lại, uốn từng vòng quanh người, trông cứ như áo len vậy.

Cách 2:
Trong các loại chổi, chổi rơm là loại đẹp nhất. Chổi được tết bằng rơm nếp vàng. Tay chổi được tết săn lại thành sợi và quấn quanh thành cuộn.

*Chổi rơm trở nên gần gũi với con người hơn nên chọn cách viết này cho văn bản biểu cảm
*Cung cấp cho người đọc những thông tin về chổi rơm, nên chọn cách viết này cho văn thuyết minh
Bài 3: Hãy cho biết phép nhân hoá trong mỗi đoạn trích dưới đây được tạo ra bằng cách nào và tác dụng của nó như thế nào?
a. Núi cao chi lắm núi ơi
Núi che mặt trời chẳng thấy người thương!
(Ca dao)
b. Nước đầy và nước mới thì cua cá cũng tấp nập xuôi ngược, thế là bao nhiêu cò, sếu, vạc, cốc, le, sâm cầm, vịt trời, bồ nông, mòng, két ở các bãi sông xơ xác tận đâu cũng bay cả về vùng nước mới để kiếm mồi. Suốt ngày, họ cãi cọ om bốn góc đầm, có khi chỉ vì tranh một mồi tép, có những anh cò gầy vêu vao ngày ngày bì bõm lội bùn tím cả chân mà vẫn hếch mỏ, chẳng được miếng nào.
(Tô Hoài)
a. núi ơi: trò chuyện, xưng hô với vật như với người và bộc lộ tâm tình, tâm sự
b. (cua cá) tấp nập; (cò, sếu, vạc, le.) cãi cọ om : dùng từ ngữ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật
họ (cò, sếu, vạc .); anh (Cò): dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi vật
*Dựa vào đoạn thơ của trần Đăng Khoa ở phần tìm hiểu bài trang 56/sgk, em hãy viết 1 đoạn văn ngắn miêu tả
quang cảnh một cơn mưa trong đó em có dùng phép nhân hoá

A
B
D
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
C
Hình ảnh nào sau đây không phải là hình ảnh nhân hoá?
Cây dừa sải tay bơi
Cỏ gà rung tai
Kiến hành quân đầy đường
Bố em đi cày về
Ví dụ:
Bài tập 5: Viết đoạn văn với nội dung tự chon, trong đó có dùng phép nhân hoá.
Dòng sông đây rồi. Nó còn đang im lìm trong giấc ngủ. Màn sương trắng buông nhẹ trên mặt sông. Phải đánh thức nó dậy thôi. Em khẽ gọi: "Sông ơi, dậy đi! Dậy đi!" Tiếng em gọi lọt thỏm xuống dòng sông nghe xa vời như tiếng gọi từ đâu vọng lại. Rồi dòng sông cựa mình, nó uốn éo làm nũng khiến mặt nước lăn tăn. Màn sương biến mất. Dòng sông lộ ra vẻ ửng hồng tươi mới như khuôn mặt của em bé vừa bước ra khỏi chiếc nôi ấm.
Phép nhân hoá
Khái niệm
là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật .
bằng những từ ngữ được dùng để gọi hoặc tả con người.
Dùng từ
Vốn gọi người
Trò truyện,
xưng hô
với vật
như với người
các kiểu
nhân hóa
Dùng từ
chỉ hoạt động, tính chất
của người
để chỉ hoạt động,
tính chất của vật
Tác dụng
Làm cho sự vật trở nên gần gũi với con người, biểu thị được suy nghĩ, tình cảm như con người
KÍNH CHÚC QUÍ THẦY CÔ CÔNG TÁC TỐT !
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT !