Bài 22. Nhân hoá

KIEÅM TRA BAØI CUÕ
Câu 1. Trình bày các kiểu so sánh?
=> Có hai kiểu so sánh:
- So sánh ngang bằng.
- So sánh không ngang bằng.
Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm
Con đi đánh giặc mười năm
Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi.
( Tố Hữu )
A. So sánh ngang bằng;
B. So sánh không ngang bằng;
C. Cả A và B.
Câu 2. Hãy xác định kiểu so sánh trong bài tập sau:
O
TIẾT 93:
NHÂN HÓA
Ví dụ 2:
=> Cách 1 hay hơn cách 2 vì cách 1 làm cho quang cảnh sống động, sự vật gần gũi với con người.
Ghi nhớ:
Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật ... bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người; làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật, ... trở nên gần gũi với con người,biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người.

Ví dụ
a/ Từ đó, lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay lại thân mật sống với nhau, mỗi người một việc, không ai tị ai cả. (Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng)
Dùng từ gọi người để gọi vật.
Miệng
Tai
Mắt
Chân, Tay
lão
bác
cô
cậu
b/ Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín.
(Thép Mới )
Tre
chống lại
xung phong
giữ….
Dùng từ chỉ họat động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật.
c/ Trâu ơi, ta bảo trâu này
Trâu ra ngoài ruộng, trâu cày với ta.
( Ca dao )
Trâu
Trâu ơi, ta bảo trâu
Trò chuyện, xưng hô với con vật như đối với người.
Ghi nhớ:
*Có ba kiểu nhân hoá thường gặp là:
Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật.
Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật.
3. Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với người.

LUYỆN TẬP
Bài tập 1 ( SGK/58 )
Hãy chỉ ra và nêu tác dụng của phép nhân hóa trong đoạn văn sau:
Bến cảng lúc nào cũng đông vui. Tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước. Xe anh, xe em tíu tít nhận hàng về và chở hàng ra. Tất cả đều bận rộn.
(Phong Thu)
=> Làm quang cảnh bến cảng được miêu tả sống động, người đọc dễ hình dung ra cảnh nhộn nhịp bận rộn của các phương tiện trên bến cảng.
Bài tập 2: So sánh 2 cách diễn đạt trong hai đoạn văn sau:
Bài tập 4: Thảo luận nhóm
Hãy cho biết phép nhân hóa trong mỗi đoạn trích dưới đây được tạo ra bằng cách nào và tác dụng của nó như thế nào?
a/ Núi cao chi lắm núi ơi
Núi che mặt trời chẳng thấy người thương!
( Ca dao)
b/ Nước đầy và nước mới thì cua cá cũng tấp nập xuôi ngược, thế là bao nhiêu cò, sếu, vạc, cốc, le, sâm cầm, vịt trời, bồ nông, mòng, két ở các bãi sông xơ xác tận đâu cũng bay cả về vùng nước mới để kiếm mồi. Suốt ngày, họ cãi cọ om bốn góc đầm, có khi chỉ vì tranh một mồi tép, có những anh Cò gầy vêu vao ngày ngày bì bõm lội bùn tím cả chân mà vẫn hếch mỏ, chẳng được miếng nào?
( Tô Hoài )
c/ Dọc sông , những chòm cổ thụ dáng mãnh liệt đứng trầm ngâm lặng nhìn xuống nước. … Nước bị cản văng bọt tứ tung, thuyền vùng vằng cứ chực trụt xuống, quay đầu chạy về lại Hòa Phước.
( Võ Quảng )
d/ Cả rừng xà nu hàng vạn cây không có cây nào không bị thương. Có những cây bị chặt đứt ngang nửa thân mình, đổ ào ào như một trận bão. Ở chỗ vết thương, nhựa ứa ra, tràn trề, thơm ngào ngạt, long lanh dưới nắng hè gay gắt, rồi dần dần bầm lại, đen và đặc quyện lại thành từng cục máu lớn.
( Nguyễn Trung Thành )
Bài tập 4: Thảo luận nhóm:
Trong văn tả cảnh, tài nào của người viết được thể hiện rõ nhất?
Có mấy kiểu nhân hóa?
Tên của một nhân vật nữ chính trong truyện ngắn: “Bức tranh của em gái tôi”?
Thế là mùa xuân mong ước đã đến.
Chỉ rõ phó từ trong câu văn trên?
Lá trong vườn vẫy chào người bạn nhỏ.
Xác định phép tu từ có trong câu văn trên?
Da bạn ấy mịn như nhung.
Câu văn có sử dụng phép tu từ nào?
Quan sát
3
kiểu
Kiều Phương
Phó từ: đã
Nhân hóa
So sánh
Quan sát bức tranh, em hãy viết một đoạn văn ngắn có sử dụng phép nhân hóa.
PHÉP NHÂN HÓA
Khái niệm
Là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật … bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người.
Các kiểu
nhân hóa
Tác dụng:
Làm cho loài vật, cây cối, đồ vật …trở nên gần gũi với
con người, biểu thị những suy nghĩ, tình cảm của con người.
Hướng dẫn về nhà:
- Học bài: Ghi nhớ SGK/ 57-58
Làm bài tập 3 SGK/58
Soạn bài: Phương pháp tả người
+ Muốn tả người thì cần phải có yếu tố gì?
+ Bố cục của bài văn tả người.
TIẾT HỌC KẾT THÚC
CHÚC THẦY CÔ
MẠNH KHỎE