Bài 22. Nhân hoá

Chào mừng quý thầy cô cùng các em học sinh!
TIẾT 91 – NHÂN HÓA
- Sự vật: trời, mía, kiến
Ông trời
Mặc áo giáp đen
Ra trận
Muôn nghìn cây mía
Múa gươm
Kiến
Hành quân
Đầy đường
( Trần Đăng Khoa )
- Trời: ông -> dùng từ ngữ gọi người để gọi vật
- Hành động:
+ Trời: mặc áo giáp đen, ra trận
+ Mía: múa gươm
+ Kiến: hành quân
-> Tả con vật, đồ vật, cây cối
bằng những từ dùng để tả người.
Ông trời
Mặc áo giáp đen
Ra trận
Muôn nghìn cây mía
Múa gươm
Kiến
Hành quân
Đầy đường
( Trần Đăng Khoa )
Cái trống trường em
Mùa hè cũng nghỉ
Suốt ba tháng liền
Trống nằm ngẫm nghĩ
Buồn không hả trống!...
(Thanh Hào)
-> Biểu thị những suy nghĩ, tình cảm của con người.
-> Cách 1 hay hơn cách 2 vì cách 1 làm cho quang cảnh sống động, sự vật gần gũi với con người.
Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật ... bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật trở nên gần gũi với con người, biểu thị những suy nghĩ, tình cảm của con người.
Chú Mèo ngồi câu cá
Hai bạn Vịt đi chơi noel
- Từ đó, lão Miệng, bác Tai, cô
Mắt, cậu Chân, cậu Tay lại thân
mật sống với nhau, mỗi người một việc, không ai tị ai cả.
(Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng)

- Gậy tre, chống tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. ( Thép Mới )


- Trâu ơi, ta bảo trâu này
Trâu ra ngoài ruộng, trâu cày với ta.
( Ca dao )
Tre
Trâu


Các kiểu
nhân hóa
*Bài tập 1 - SGK:
Bến cảng lúc nào cũng đông vui. Tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước. Xe anh, xe em tíu tít nhận hàng về và chở hàng ra. Tất cả đều bận rộn. (Phong Thu)

Cách 1: Trong họ hàng nhà chổi thì cô bé Chổi Rơm vào loại xinh xắn nhất. Cô có chiếc váy vàng óng, không ai đẹp bằng. Áo của cô cũng bằng rơm thóc nếp vàng tươi, được tết săn lại, cuốn từng vòng quanh người, trông cứ như áo len vậy.
(Vũ Duy Thông)

- Cách 2: Trong các loại chổi, chổi rơm vào loại đẹp nhất. Chổi được tết bằng rơm nếp vàng. Tay chổi được tết săn lại thành sợi và quấn quanh thành cuộn.
Thảo luận nhóm: Hai cách viết dưới đây có gì khác nhau? Nên chọn cách viết nào cho văn bản biểu cảm, cách viết nào cho văn bản thuyết minh? Tìm từ ngữ biểu thị nhân hóa trong đoạn văn dã cho?
* Bài tập 4 – SGK:
(cua cá) tấp nập
- (cò, sếu…) cãi cọ om
- họ (cò, sếu…)
anh (cò)
hoạt động, tính chất của người
từ ngữ gọi người để gọi vật
- gợi hình ảnh không khí sôi động của thế giới loài vật, gần gũi giống với cuộc sống con người


* Bài tập 5- SGK:
Viết đoạn văn miêu tả ngắn với nội dung tự chọn, trong đó có dùng phép nhân hóa.
(chòm cổ thụ) dáng mãnh liệt, đứng trầm ngâm, lặng nhìn,
- (thuyền) vùng vằng
- chỉ hoạt động, tính chất của con người
- gợi được dáng vẻ, tính chất, tâm trạng của sự vật giống với con người
*Dặn dò

- Học bài: Ghi nhớ SGK/ 57-58
Làm lại, làm nốt các bài tập.
Soạn bài: Phương pháp tả người
+ Muốn tả người thì cần phải có yếu tố gì?
+ Bố cục của bài văn tả người.






Xin trân trọng cảm ơn
Quý thầy cô và các em học sinh !