Bài 22. Lực Lo-ren-xơ

Chuyên đề tổ Vật lý
Nguyễn Quang Vĩnh
Trường THPT Trung Giã
Sóc Sơn - Hà Nội
B�I CU
Xác định chiều của lực từ dụng lên dòng điện
+
I
I
+
I
M1
M2

B�I CU
Xác định chiều của lực từ dụng lên dòng điện




Nêu tính chất cơ bản của từ trường?
Từ trường gây ra lực từ tác dụng lên một nam
châm hay một dòng điện đặt trong nó.
Dòng điện là gì?
Là dòng chuyển dời có hướng của các hạt mang điện.
Vậy từ trường có tác dụng lên hạt mang điện không?
Cách xác định nó như thế nào?
Lực Lorentz
Bài32:
Các êlêctrôn chuyển động và va chạm với các phân tử khí trong bình tạo ra vòng tròn sáng
Êlêctrôn không chuyển động thẳng mà chuyển động tròn, chứng tỏ từ trường đã tác dụng lực lên êlêctrôn.
I. L?c Lorentz
2. Đặc điểm của lực Lorentz
a- Điểm đặt của lực Lorentz:
Trên diện tích chuy?n d?ng trong t? tru?ng.
b- Phương của lực Lorentz:
Vuông góc với mặt phẳng chứa véctơ vận tốc của
hạt mang điện.
L?c Lorentz là l?c t? tác d?ng lên các diện tích chuy?n d?ng trong m?t t? tru?ng.
1. D?nh nghia l?c Lorentz
d- Độ lớn của lực Lorentz:
c- Chiều của lực Lorentz:
xác định theo quy tắc bàn tay trái:
"Dặt bàn tay trái du?i thẳng sao cho các đường sức xuyên v�o lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến các ngón tay là chiều c?a vận tốc nếu q > 0 và ngược chi?u v?n t?c n?u q < 0, lúc dó chi?u c?a ngón cái choãi ra vuông góc chính là chiều c?a lực Lorentz."
Chú ý:
Nếu hạt mang điện chuyển động trong từ trường đều với thì lúc đó lực Lorentz đóng vai trò là lực hướng tâm, nên chuyển động của hạt theo quỹ đạo tròn nằm trong mặt phẳng vuông góc với và có bán kính:


Chu kỳ chuyển động của hạt trên quỹ đạo là:
Câu 1: Chọn phương án SAI. Lực Lorentz
A. vuông góc với từ trường.
B. vuông góc với vận tốc.
C. không phụ thuộc vào hướng của từ trường.
D. phụ thuộc vào dấu của điện tích.
Câu 2:Hạt electron bay vào trong một từ trường đều theo hướng
của từ trường thì
A. hướng chuyển động thay đổi.
B. độ lớn của vận tốc thay đổi.
C. động năng thay đổi.
D. chuyển động không thay đổi.
Câu 3:Mọi ion bay theo quỹ đạo tròn bán kính R trong một mặt phẳng vuông góc với các đường sức của một từ trường đều. Khi độ lớn vận tốc tăng gấp đôi thì bán kính quỹ đạo thay đổi như thế nào?
A. giảm 2 lần.
B. không đổi.
C. tăng 2 lần.
D. tăng 4 lần.
Câu 4:Hạt electron bay trong một mặt phẳng vuông góc với các đường sức từ của một từ trường đều, không đổi có
A. độ lớn vận tốc không đổi.
B. hướng của vận tốc không đổi.
C. độ lớn vận tốc tăng đều.
D. quỹ đạo là một parabol.
Câu5:Trong một vùng rộng MNPQ có từ trường đều B=0.5T. Một êlectron bay vào với vận tốc ban đầu v=106m/s theo phương vuông góc với . Bỏ qua tác dụng của trọng lực và mọi lực cản.
a- Xác định lực từ tác dụng lên êlectron.
b- Xác định hình dạng và kích thước quỹ đạo của êlectron. Biết răng quỹ đạo này không ra khỏi vùng có từ trường.
c- Tính chu kì quay của êlectron.