Bài 22. Lực Lo-ren-xơ

Hãy cho biết : Dòng điện là gì ?
Từ trường là gì ?
Là dạng vật chất tồn tại trong không gian, biểu hiện cụ thểt là sự xuất hiện của lực từ tác dụng lên một dòng điện hay một nam châm đặt trong nó.
Dây dẫn có dòng điện chạy qua khi đặt trong từ trường sẽ chịu tác dụng của lực từ.
Vậy hạt mang điện chuyển động trong từ trường sẽ chịu tác dụng của lực gì ? phương , chiều , độ lớn của lực đó ra sao ? Khi đó quỹ đạo chuyển động của hạt như thế nào ?...
Chúng ta cùng vào bài mới để làm rõ vấn đề
Bài 22:
LỰC LO - REN - XƠ
Khi dây dẫn (I) đặt trong từ trường thì lực từ tác dung lên dây dẫn chính là lực từ tác dụng lên đâu?…..
Nhiều thí nghiệm cho biết, không chỉ electron mà bất kì hạt mang điện nào chuyển động trong từ trường đều chịu tác dụng của lực từ 
Lực lo ren xơ
Lực lo ren xơ là gì ?
I. LỰC LO - REN - XƠ
1. Định nghĩa
Lực lo ren xơ là lực từ tác dụng lên mọi hạt điện tích chuyển động trong một từ trường
2. Xác định lực lo ren xơ
Lực từ F chính là tổng hợp các lưc lo ren xơ tác dụng lên các hạt mang điện tích
sự khác nhau giữa lực từ và lực lo ren xơ.
Nhắc lại công thức tính lực từ
tác dụng lên phần tử dòng điện
F
Il
Ta có : F = BIl sin α
gọi f là lực lo ren xơ tác dụng lên hạt diện tích q0 .
( 1)
Với N là tổng số hạt điện tích trong phần tử dòng điện
(2)
Măt khác, cường độ dòng điện I biểu thị lượng điện tích chuyển qua tiết diện S trong thời gian 1 giây
(3)
Từ 1, 2, 3 ta được :
(4)
Khi q0 > 0, q0 < 0. hãy so sánh hưóng của và
Kết luận gì về phương chiều , độ lớn của lực lo ren xơ
Lực lo ren xơ là lực từ ! Vậy chiều của lực lo ren xơ được xác định theo quy tắc nào ?
Vậy : Lực lo ren xơ do từ trường có cảm ứng từ
Tác dụng lên một hạt điện tích q0 chuyển động với vân tốc :
a) Có phương vuông góc với và
b) Có chiều tuân theo quy tắc bàn tay trái : Để bàn tay trái mở rộng sao cho từ trường hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay là chiều của khi q0 > 0 và ngược chiều khi q0< 0. Lúc đó, chiều của lực lo ren xơ là chiều ngón cái choãi ra ;
c) Có độ lớn :

Trong đó α là góc tao bởi và
q0 > 0
q0 < 0
Hãy trả lời câu hỏi C1 và C2
-
q < 0
II. CHUYỂN ĐỘNG CỦA HẠT ĐIỆN TÍCH TRONG TỪ TRƯỜNG ĐỀU
Chú ý :
Nếu hạt điện tích q0 (m) chuyển động dưới tác dụng duy nhất của lực lo ren xơ thì
Công suất tức thời của lực tác dụng :
độ lớn vận tốc của hạt không đổi, chuyển động của hạt là chuyển động đều
2. Chuyển động của hạt điện tích trong từ trường đều
Xét chuyển động của hạt điện tích q0 (m) trong một từ trường đều với :
Phương trình chuyển động của hạt :

Phân tích chuyển động của hạt trong từ trường ta thấy:
Chuyển động của hạt điện tích là chuyển động phẳng trong mặt phẳng vuông góc với từ trường.
Nhận xét gì về lực lo ren xơ tác dụng lên hạt điện tích q0 chuyển động trong từ trường đều ?
Ta có :
Với R là bán kính cong quỹ đạo
q0 > 0
o
+
R
Kết luận gì về quỹ đậo của hạt điện tích trong một từ trường đều ?
Kết luận : (sgk)

trả lời câu C3 và câu C4
+
-
lực lo ren xơ có ứng dụng gì ?
Lực lo ren xơ là gì ?
Phát biểu quy tắc bàn tay trái xác định chiều của lực lo ren xơ
Phát biểu nào dưới đây là sai ?
Lực lo ren xơ :
A. có phương Vuông góc với từ trường
B. có phương Vuông góc với vận tốc
C.không phụ thuộc vào hướng của từ trường
D. phụ thuộc vào dấu của điện tích.
Phát biểu nào sau đây là đúng ?
Hạt electron bay vào trong một từ trường đều theo hướng của từ trường B thì :
A. Hướng chuyển động thay đổi
B. độ lớn của vận tốc thay đổi
C. động năng thay đổi
D. chuyển động không thay đổi.
Một điện tích q = 3,2.10-9C có khối lượng 2.10-27kg bay vào trong từ trường đều có B = 0,04 T với vận tốc v = 2.106m/s theo phương vuông góc với từ trường. Bán kính quỹ đạo của điện tích bằng :
A.5.10-11mm
B. 5.10-12cm
C. 5.10-14m
D. cả ba đều đúng.
Một electron bay vào trong một từ trường đều, cảm ứng từ B = 1,2 T. Lúc lọt vào từ trường vận tốc của hạt là v = 107m/s và vectơ v làm thành với vectơ B một góc = 300. tính lực lo ren xơ tác dụng lên hạt electron đó. Điện tích của electron là e = - 1,6.10-19 c.