Bài 22. Dân số và sự gia tăng dân số

XyPaChao - http://banvatui.com
Trang bìa
Trang bìa:
TRƯỜNG THPT BUÔN MA THUỘT ĐỊA LÍ G/v: Bùi Văn Tiến CHƯƠNG V: ĐỊA LÍ DÂN CƯ BÀI 22: DÂN SỐ VÀ SỰ GIA TĂNG DÂN SỐ MỞ BÀI
MỞ BÀI: MỞ BÀI
I-DÂN SỐ VÀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN DÂN SỐ THẾ GIỚI
1-DÂN SỐ: 1-DÂN SỐ THẾ GIỚI
I-DÂN SỐ VÀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN DÂN SỐ THẾ GIỚI 1) Dân số thế giới -2011: DSTG là 7 tỉ người -Quy mô dân số giữa các nước khác nhau (11 nước đông nhất và 17 nước ít dân nhất) (Xem bảng 22-Sgk-trang 87-88) 2-TÌNH HÌNH GIA TĂNG: 2-TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN DÂN SỐ TRÊN THẾ GIỚI
I-DÂN SỐ VÀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN DÂN SỐ THẾ GIỚI 2) Tình hình phát triển dân số trên thế giới Dựa vào bảng số liệu trên;Hãy nhận xét: -Tình hình tăng dân số của TG (cột năm và cột số dân) -Thời gian dân số tăng thêm 1 tỉ (số dân tăng thêm và số năm) -Thời gian dân số tăng gấp đôi (số dân tăng thêm và số năm) - Dân số thế giới ngày càng tăng nhanh. - Thời gian dân số tăng thêm 1 tỉ người và tăng gấp đôi ngày càng rút ngắn: Tăng 1 tỉ: Từ 123 năm-12 năm; Tăng gấp đôi: từ 123 năm-47 năm. -Quy mô dân số thế giới ngày càng lớn. II-GIA TĂNG DÂN SỐ
2 NHÓM GIA TĂNG: 2 NHÓM NGUYÊN NHÂN GIA TĂNG DÂN SỐ
SƠ ĐỒ 2 NHÓM NGUYÊN NHÂN GÂY GIA TĂNG DÂN SỐ -Gia tăng cơ giới (xuất cư/nhập cư) chỉ làm thay đổi dân số trong thời gian tạm thời. -Gia tăng tự nhiên (sinh đẻ/tử vong) là nguyên nhân quyết định làm dân số tăng lên hay giảm đi 1-GIA TĂNG TỰ NHIÊN(a): 1-GIA TĂNG TỰ NHIÊN / a) TỈ SUẤT SINH THÔ
II-GIA TĂNG DÂN SỐ 1) Gia tăng tự nhiên a)Tỉ suất sinh thô: Dựa vào hình 22.1 và kiến thức, Sgk; Hãy trả lời các câu hỏi sau: -Tỉ suất sinh thô là gì ? -Nhận xét tình hình tỉ suất sinh thô của TG, 2 nhóm nước: 1950-2005 -Các nhân tố tác động làm cho tỉ suất sinh thô thay đổi ? Khái niệm-công thức-nguyên nhân: 1-GIA TĂNG TỰ NHIÊN
-Khaùi nieäm: laø töông quan giöõa soá treû em sinh ra trong naêm so vôùi soá daân trung bình ôû cuøng thôøi ñieåm ñoù (ñôn vò tính %o) -Nhaän xeùt:TG noùi chung coù xu höôùng giaûm maïnh; nhoùm nöôùc phaùt trieån giaûm nhanh; nhoùm nöôùc ñang phaùt trieån giaûm chaäm -Nguyeân nhaân laøm cho tæ suaát sinh thay ñoåi theo thôøi gian vaø khoâng gian: (laáy VD minh hoïa cho töøng nguyeân nhaân) Töï nhieân - sinh hoïc. Phong tuïc taäp quaùn, taâm lí xaõ hoäi. Trình ñoä phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi. Chính saùch phaùt trieån daân soá cuûa töøng nöôùc II-GIA TĂNG DÂN SỐ 1) Gia tăng tự nhiên a) Tỉ suất sinh thô 1-GIA TĂNG TỰ NHIÊN(b): 1-GIA TĂNG TỰ NHIÊN / b) TỈ SUẤT TỬ THÔ
II-GIA TĂNG DÂN SỐ 1) Gia tăng tự nhiên a)Tỉ suất tử thô: Dựa vào hình 22.2 và kiến thức, Sgk; Hãy trả lời các câu hỏi sau: -Tỉ suất tử thô là gì ? -Nhận xét tình hình tỉ suất tử thô của TG, 2 nhóm nước: 1950-2005 -Các nhân tố tác động làm cho tỉ suất tử thô thay đổi ? Khái niệm-công thức-nguyên nhân: 1-GIA TĂNG TỰ NHIÊN
-Khaùi nieäm: laø töông quan giöõa soá ngöôøi cheát trong naêm so vôùi soá daân trung bình ôû cuøng thôøi ñieåm ñoù (ñôn vò tính %o) -Nhaän xeùt: TG, 2 nhoùm nöôùc giaûm nhanh roõ reät töø 1950-2005. -Nguyeân nhaân laøm cho tæ suaát töû thay ñoåi theo thôøi gian vaø khoâng gian: (laáy VD minh hoïa cho töøng nguyeân nhaân) Thieân tai, dòch beänh, chieán tranh Tieán boä y teá vaø khoa hoïc-kó thuaät Trình ñoä phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi (möùc thu nhaäp, nhaän thöùc...) Ñieàu kieän lao ñoäng, sinh hoaït... II-GIA TĂNG DÂN SỐ 1) Gia tăng tự nhiên a) Tỉ suất tử thô *Lưu ý: "Tỉ suất tử vong trẻ sơ sinh" và tuổi thọ trung bình của dân số 1-GIA TĂNG TỰ NHIÊN(c): 1-GIA TĂNG TỰ NHIÊN / c) TỈ SUẤT GIA TĂNG TỰ NHIÊN
II-GIA TĂNG DÂN SỐ 1) Gia tăng tự nhiên c) Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên: Dựa vào Hình 22.3: có mấy nhóm tỉ suất GTTN; tên quốc gia tiêu biểu từng nhóm; nhận xét chung ? Khái niệm-công thức: 1-GIA TĂNG TỰ NHIÊN
II-GIA TĂNG DÂN SỐ 1) Gia tăng tự nhiên c) Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên: -Khái niệm: là sự chênh lệch giữa tỉ suất sinh thô và tỉ suất tử thô. Đơn vị tính % -Công thức tính đơn giản: RNI = CBR - CDR x k (100) = (%) RNI = CBR - CDR / P x k ( 100 ) = (%) -Tỉ suất gia tăng dân sô tự nhiên là nguyên nhân quyết định đến sự biến động dân số của 1 nước, (khu vực, châu lục), và toàn thế giới (ĐỘNG LỰC PHÁT TRIỂN DÂN SỐ) * Ví dụ: RNI = 1,32 % (năm 2008) có nghĩa là cứ 100 dân năm đó sẽ có thêm 1,53 người mới được sinh ra. -RNI > 0 khi B > D; RNI < 0 hoặc = 0 khi B < D - 5 mức gia tăng dân số tự nhiên: GTDSTN rất cao : > 3% : Nhiều quốc gia ở Châu Phi GTDSTN cao: 2 - < 3% : Một số nước ở Trung Đông, Trung và Nam Mỹ (Nicaragoa, Goatemala, Urugoay) GTDSTN trung bình: 1 - < 2%: TQ, ÂĐ, ĐNÁ, Áchentina, Chi lê, Brazil GTDSTN thấp: < 1% :Bắc Mỹ, Úc, Tây Âu GTDSTN rất thấp (bằng 0 hoặc âm): Nga và các nước Đông Âu 1-GIA TĂNG TỰ NHIÊN (d): 1-GIA TĂNG TỰ NHIÊN / d) HẬU QUẢ CỦA GIA TĂNG DÂN SỐ NHANH
II-GIA TĂNG DÂN SỐ 1) Gia tăng tự nhiên d) Ảnh hưởng của tình hình GTDS đến KT-XH và MT Dựa vào sơ đồ trên; hãy nêu hậu quả của sự GTDS quá nhanh và sự phát triển dân số không hợp lí của các nước đang phá triển ? 2) GIA TĂNG CƠ GIỚI: 2) GIA TĂNG CƠ GIỚI
II-GIA TĂNG DÂN SỐ 1) Gia tăng tự nhiên ( sinh đẻ và tử vong) 2) Gia tăng cơ giới ( xuất cư và nhập cư ) -Khái niệm: GTCG là sự chênh lệch giữa số người xuất cư và nhập cư so với tổng số dân ban đầu. -Gia tăng cơ học không có ảnh hưởng lớn đến vấn đề dân số nhưng đối với từng quốc gia lại có ý nghĩa quan trọng có 1 học sinh xin ra ngoài ...sau đó xin vào lớp 3) GIA TĂNG DÂN SỐ: 3) GIA TĂNG DÂN SỐ
II-GIA TĂNG DÂN SỐ 1) Gia tăng tự nhiên ( sinh đẻ và tử vong) 2) Gia tăng cơ giới ( xuất cư và nhập cư ) 3) Gia tăng dân số (quan hệ giữa GTTN và GTCG) -Gia tăng dân số là tổng số giữa tỉ suất GTTN và GTCG của dân số (tính bằng %) GTDS = GTTN GTCG = (%) -GTDS bao gồm GTTN và GTCG nhưng động lực phát triển dân số vẫn là GTTN của dân số ĐÁNH GIÁ
BÀI TẬP 1-SGK: BÀI TẬP 1-SGK-TRANG 86
BT1 (SGK-trang 86) Giả sử GTTN (RNI) của Ấn Độ là 2 % và không thay đổi trong suốt thời kỳ 1995-2000; Hãy trình bày cách tính và điền kết quả vào bảng số liệu dân số của Ấn Độ theo mẫu dưới đây : -RNI là tỉ suất GTDSTN = 2% -Cho dân số Ấn Độ năm 1998 là D8 -Cho dân số Ấn Độ năm 1999 là D9 -Cho dân số Ấn Độ năm 2000 là D0 -Cho dân số Ấn Độ năm 1997 là D7 -Cho dân số Ấn Độ năm 1995 là D5 D8=D7 RNI x D7 = D7 (RNI 1) D7= D8/RNI 1 = 975/RNI 1=955,9 D9=D8 RNIxD8 RNI=D8 (1 D8) D9=975.RNI=994,5 Tương tự D5= 918,8 triệu người HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP
HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP: HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP
HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP -Hoàn thành các câu hỏi và bài tập 1,2,3-Sgk-trang 86 -Chuẩn bị bài 23: Cơ cấu dân số Phân biệt các nhóm và loại cơ cấu dân số. Nhận biết ảnh hưởng của các loại cơ cấu đến sự phát triển dân số và phát triển kinh tế-xã hội