Bài 22. Bảo vệ vốn gen của loài người và một số vấn đề xã hội của di truyền học

Baøi 30:
BẢO VỆ VỐN GEN DI TRUYỀN
CỦA LOÀI NGƯỜI

Bệnh bạch tạng
Người nhiễm chất độc màu da cam
B?nh b?ch t?ng
Những tính toán lí thuyết cho thấy: Ở trẻ sơ sinh: đột biến gen có hại chiếm khoảng 1/100, đột biến nhiễm sắc thể gây hại chiếm khoảng 1/150.
Hiện nay đã phát hiện được hơn 6000 bệnh do đột biến gen và hơn 100 hội chứng do đột biến NST thể gây nên
Một số ví dụ về bệnh ung thư
Tìm hiểu về bệnh ung thư:
Bệnh ung thư có thể chữa trị được không?
Bệnh ung thư hiện nay chưa có thuốc trị đặc hiệu.
Người ta dùng tia phóng xạ hoặc hóa chất để diệt các tế bào khối u, nhưng phương pháp này thường để lại hậu quả rất nặng nề cho người bệnh.
Có một số trường hợp hạn hữu vd như cô bé với biệt danh Hoa hướng dương
Như hoa hướng dương:
Là tập tự truyện của cô gái đã 7 năm chiến đấu chống lại căn bệnh ung thư máu Hoàng Thị Diệu Thuần.
Hoàng Diệu Thuần sau ca phẫu thuật ghép tủy thành công
Vì sao để bảo vệ vốn gen di truyền của loài người phải bảo vệ môi trường sống ?
Vì khi môi trường bị ô nhiễm sẽ gây tác động nguy hại đến sức khỏe và đời sống của con người. Đặc biệt là các tác nhân gây đột biến gen và đột biến NST ví dụ như:
+ Các khí thải do sản xuất công nghiệp:CO, CO2, SO2… gây hại cho sức khỏe và đều có thể gây biến đổi vốn gen di truyền của con người.
+ Thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ có thể gây ra những bệnh hiểm nghèo như: ung thư, quái thai, chữa trứng.
+ Các yếu tố gây đột biến: chất tổng hợp hóa học, chất đồng vị phóng xạ, các dạng tia bức xạ… đều có khả năng gây đột biến.
+ Hậu họa của việc Mỹ ném xuống nước Nhật 2 quả bom nguyên tử trong chiến tranh thế giới thứ 2 đến nay chưa đánh giá hết sự nguy hại của nó.
HIV/AIDS đã trở thành đại dịch làm kinh hoàng cả nhân loại. 95% người nhiễm HIV thuộc các nước đang phát triển.
Đói nghèo cộng với HIV/AIDS là nguyên nhân làm băng hoại xã hội.
Virut HIV
Mẹ sang con (mẹ bị nhiễm HIV có thể truyền qua thai nhi và truyền cho con qua sữa mẹ).
Qua nhau thai
Qua sữa mẹ
Biện pháp di truyền để làm chậm sự phát triển của bệnh AIDS ?

+ Lựa chọn đoạn nucleotit có khả năng bắt cặp bổ sung với 1 số đoạn rinu của ARN của virut HIV.
+ Chuyển các đoạn nucleotit này vào tế bào bạch cầu T được lấy ra từ người không mắc bệnh là anh em sinh đôi cùng trứng với người bệnh.
+ Tiêm các tế bào T này vào bệnh nhân.
+ Cơ chế làm chậm sự phát triển của bệnh AIDS là do các trình tự đối bổ sung sẽ ức chế sự sao chép của HIV, ngăn cản nó nhân lên
Người đầu tiên chữa lành bệnh AIDS
Ông Timothy Brown, 46 tuổi, sống tại miền tây nước Mỹ, là bệnh nhân HIV đầu tiên được chữa lành bệnh.
Cách phòng ngừa AIDS như thế nào?
Sống lành mạnh.
Thực hiện các biện pháp vệ sinh y tế.
Không tiêm chích ma túy.
Không quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm HIV…
Để bảo vệ tiềm năng di truyền và khả năng biểu hiện trí năng của con người cần:

+ Tránh các tác nhân gây đột biến.
+ Đảm bảo cuộc sống đầy đủ về vật chất và tinh thần, mọi người đều được tiếp cận với nền văn minh của nhân loại.
+ Trẻ từ sơ sinh đến 3 tuổi cần có chế độ dinh dưỡng đầy đủ và thích hợp. Đảm bảo cho hệ thần kinh được phát triển cực thuận
Di truyền học phóng xạ đã xác định: tất cả các loại bức xạ ion hóa đều có khả năng gây đột biến.
Di truyền học độc tố nghiên cứu về sự nguy hại của các chất hóa học, các loại chất thải…
Di truyền học dược lí nghiên cứu tính nhạy cảm, sự phản ứng khác nhau của con người đối với từng loại hóa dược.
MÁY BAY MỸ RẢI CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM
Nạn nhân: CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM
HẬU QUẢ
Nạn nhân: CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM
Để hạn chế các bệnh tật di truyền và để bảo vệ vốn gen di truyền của loài người chúng ta cần làm gì?
Bệnh bạch tạng
Người nhiễm chất độc màu da cam
Cần làm gì để bảo vệ vốn gen di truyền của loài người?
Tạo môi trường sạch nhằm tránh các đột biến phát sinh nhờ đó làm giảm gánh nặng di truyền.
Tránh và hạn chế các tác nhân gây đột biến để giảm mắc bệnh ung thư và bảo vệ tiềm năng di truyền.
Sử dụng liệu pháp gen chữa trị các bệnh truyền.
Tư vấn di truyền y học và sàng lọc trước khi sinh để giúp giảm thiểu sinh ra các trẻ tật nguyền.
Phát triển nhiều lĩnh vực mới nhằm nghiên cứu và bảo vệ vốn gen di truyền của loài người.
Ban hành luật bảo vệ môi trường để mọi người dân thực hiện
Dặn dò
Học bài cũ, làm các bài tập trang 122-SGK
Chuẩn bị bài 31