Bài 21. So sánh (tiếp theo)

Giáo viên NGUY?N TH? THU�
Đơn vị : Trường THCS TT Dơng Tri?u
TIẾNG VIỆT 6
KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ CÙNG CÁC EM HỌC SINH THÂN MẾN !
Tiết 86.
SO SÁNH (tiếp theo )
SO SÁNH
* Tìm phép so sánh trong khổ thơ sau:
Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
Đêm nay con ngủ giấc tròn
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.
(Trần Quốc Minh)
I/Các kiểu so sánh
1.Ví dụ: Sgk- trang 41
(Tiếp theo)
Tiết 86
Trả lời:
+ Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con.
+ Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.
SO SÁNH
* Tìm phép so sánh trong khổ thơ sau:
Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
Đêm nay con ngủ giấc tròn
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.
(Trần Quốc Minh)
I/Các kiểu so sánh
1.Ví dụ: Sgk- trang 41
(Tiếp theo)
Tiết 86
Trả lời:
+ Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con.

+ Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.

SO SÁNH
I/Các kiểu so sánh
1.Ví dụ.(Sgk Tr-41)
2.Nhận xét.
*Mô hình của 2 kiểu so sánh:

- So sánh không ngang bằng (hơn, kém):
A không bằng B
- So sánh ngang bằng: A là B.

(Tiếp theo)
Tiết 86
-Từ so sánh:
+Chẳng bằng: so sánh không ngang bằng.
=>A không bằng B
+Là: so sánh ngang bằng
=> A là B.
* Tìm phép so sánh trong khổ thơ sau:
Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
Đêm nay con ngủ giấc tròn
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.
(Trần Quốc Minh
*Từ so sánh:
- Chẳng bằng: so sánh không ngang bằng.
- Là: so sánh ngang bằng
SO SÁNH
I/Các kiểu so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 1
(SGK Tr-42)

* Ghi nhớ 1.
Có 2 kiểu so sánh:
- So sánh ngang bằng.
- So sánh không ngang bằng
(Tiếp theo)
Tiết 86
SO SÁNH
I/Các kiểu so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 1
(SGK Tr-42)


II/ Tác dụng của so sánh
1.Ví dụ (SGK-Tr 42)
* Tìm phép so sánh trong đoạn văn sau:
(Tiếp theo)
Tiết 86
Mỗi chiếc lá rụng có một linh hồn riêng, một tâm tình riêng, một cảm giác riêng. Có chiếc tựa mũi tên nhọn, tự cành cây rơi cắm phập xuống đất như cho xong chuyện, cho xong một đời lạnh lùng, thản nhiên, không thương tiếc, không do dự vẩn vơ. Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không, rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho chậm tới. Các giây nằm phơi trên mặt đất. Có chiếc lá nhẹ nhàng khoan khoái, đùa bỡn, múa may với làn gió thoảng, như thầm bảo rằng sự đẹp của vạn vật chỉ ở hiện tại: cả một thời quá khứ dài dằng dặc của chiếc lá trên cành cây, không bằng một vài giây bay lượn, nếu sự bay lượn ấy có vẻ đẹp nên thơ. Có chiếc lá như sợ hãi, ngần ngại rụt rè, rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành. Có chiếc lá đầy âu yếm rơi bám vào một bông hoa thơm, hay đến mơn trớn một ngọn cỏ xanh mềm mại.
(Khái Hưng)
SO SÁNH
I/Các kiểu so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 1
(SGK Tr-42)




Trả lời: Đó là những câu:
Có chiếc lá tựa mũi tên nhọn,… vẩn vơ.
Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo… rồi…
- Có chiếc lá … làn gió thoảng, như thầm bảo rằng…
Có chiếc lá như sợ hãi… rồi như gần tới mặt đất…
= > so sánh ngang bằng
(Tiếp theo)
Tiết 86
II.Tác dụng của so sánh
1.Ví dụ.(SGK Tr-42)
2.Nhận xét.
-Đối với miêu tả sự vật,sự việc:tạo hình ảnh cụ thể, sinh động…
-Đối với việc thể hiện tư tưởng,tình cảm của người viết: tạo ra những lối nói hàm xúc…




SO SÁNH
I/Các kiểu so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 1
(SGK Tr-42)




II/ Tác dụng của so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 2
(SGK Tr-42)



Ghi nhớ 2.
So sánh vừa có tác dụng gợi hình, giúp cho việc miêu tả sự vật, sự việc được cụ thể, sinh động, vừa có tác dụng biểu hiện tư tưởng, tình cảm sâu sắc.
Tiết 86
(Tiếp theo)
SO SÁNH
I/Các kiểu so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 1
(SGK Tr-42)



II/ Tác dụng của so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 2
(SGK Tr-42)



III/ Luyện tập
(Tiếp theo)
Tiết 86
Bài tập 1
Bài 1: Chỉ ra các phép so sánh trong những khổ thơ dưới đây. Cho biết chúng thuộc những kiểu so sánh nào ?Phân tích tác dụng gợi hình, gợi cảm của một phép so sánh mà em thích?


a)Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre
Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
Tỏa năng xuống dòng sông lấp loáng

(Tế Hanh)
Trả lời:
-Từ là: so sánh ngang bằng



SO SÁNH
I/Các kiểu so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 1
(SGK Tr-42)




II/ Tác dụng của so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 2
(SGK Tr-42)




III/ Luyện tập
(Tiếp theo)
Tiết 86
a.Bài tập 1
b) Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm
Con đi đánh giặc mười năm
Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi

(Tố Hữu)
SO SÁNH
I/Các kiểu so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 1
(SGK Tr-42)



II/ Tác dụng của so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 2
(SGK Tr-42)


III/ Luyện tập
(Tiếp theo)
Tiết 86
Bài tập 1
Trả lời: Các phép so sánh:
Là…  So sánh ngang bằng
-Tâm hồn: sự vật trìu tượng,không tri giác được…
-Một buổi trưa hè:khái niệm tương đối cụ thể ,có thể hình dung được bằng kinh nghiệm sống,có cảm xúc, gắn với những kỉ niệm…giúp ta hiểu đó là một “tâm hồn tôi” là một tâm hồn nhạy cảm, rung động trước vẻ đẹp của thiên nhiên và bồi hồi với những kỉ niệm thời hồn nhiên, vô tư…

b)Chưa bằng  So sánh không ngang bằng (Hơn, kém)
SO SÁNH
I/Các kiểu so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 1
(SGK Tr-42)

II/ Tác dụng của so sánh
1.Ví dụ
2.Nhận xét.
3.Ghi nhớ 2
(SGK Tr-42)


III/ Luyện tập
(Tiếp theo)
Tiết 86
a.Bài tập 1
Bài 2.
Hãy nêu những câu văn có sử dụng phép so sánh trong bài “Vượt thác”. Em thích hình ảnh so sánh nào ? Vì sao ?

Trả lời:
-Thuyền rẽ sóng lướt bon bon như đang nhớ núi rừng…
-Núi cao như đột ngột hiện ra…
-Những động tác thả sào… nhanh như cắt.
-Dọc sườn núi… bụi lúp xúp nom xa như cụ già vung tay…


b.Bài tập 2
Câu 3 : Câu nào sau đây có sử dụng so sánh và cho biết nó thuộc kiểu so sánh nào ?
Khỏe như voi.
b) Bạn A thật chăm chỉ.
c) Ông trời mặt áo giáp đen ra trận.
d) Bạn Hùng cao hơn bạn Dũng.
So sánh ngang bằng
So sánh không ngang bằng
Chậm như rùa
Đẹp / tươi như hoa
SO SÁNH
(Tiếp theo)
Tiết 86
HDVN.
Học thuộc ghi nhớ 1, ghi nhớ 2.
Hoàn thành bài tập vào vở.
Chuẩn bị bài :Chương trình địa phương phần Tiếng Việt
Cảm ơn quí thầy cô đến dự giờ!