Bài 21. So sánh (tiếp theo)

Chia sẻ bởi Nguyễn Bảo Thịnh | Ngày 21/10/2018 | 16

Chia sẻ tài liệu: Bài 21. So sánh (tiếp theo) thuộc Ngữ văn 6

Nội dung tài liệu:

CHÀO MỪNG THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ
TIẾT HỌC NGỮ VĂN 6
KIỂM TRA BÀI CŨ
ĐÁP ÁN
1/ Câu (1) là câu có chứa phép so sánh
Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.
2/ So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng.
1/ Trong hai ví dụ sau, câu nào có chứa phép so sánh? Chỉ ra các sự vật so sánh và từ so sánh trong câu?
Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.
(2) Một buổi chiều, tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống.
2/ Từ ví dụ trên em hãy nhắc lại so sánh là gì?
I. Các kiểu so sánh:
Tiết 86 Phần Tiếng Việt SO SÁNH (Tiếp theo)
Xét ví dụ: SGK/41
Tìm những câu thơ có chứa phép so sánh trong khổ thơ sau:
“Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
Đêm nay con ngủ giấc tròn
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.”
(Trần Quốc Minh)
Những câu thơ có chứa phép so sánh trong khổ thơ là:
“Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
Đêm nay con ngủ giấc tròn
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.”
Tiết 86 Phần Tiếng Việt SO SÁNH (Tiếp theo)
I. Các kiểu so sánh:
Xét ví dụ: SGK/41
Vậy, các em hãy điền phép so sánh vừa tìm được vào mô hình cấu tạo và cho biết có những kiểu so sánh nào?
Lớp: 6A….Nhóm:…Tên hs:………………………………………….
Tiết: 86 Phần tiếng Việt SO SÁNH (TT)
Thảo luận nhóm 5’
Hỏi: Điền những tập hợp từ có chứa phép so sánh vừa tìm được vào mô hình sau:
PHIẾU HỌC TẬP
Điểm:

Lớp: 6A….Nhóm:…Tên hs:………………………………………….
Tiết: 86 Phần tiếng Việt SO SÁNH (TT)
Thảo luận nhóm 5’
Điền những tập hợp từ có chứa phép so sánh vừa tìm được vào mô hình sau:
PHIẾU HỌC TẬP
Điểm:

Tìm thêm những từ ngữ chỉ ý so sánh ngang bằng hoặc không ngang bằng
Là, như, y như, giống như, tựa như, bao nhiêu, bấy nhiêu…
Hơn, hơn là, kém, không bằng, chưa bằng, chẳng bằng…
Tiết 86 Phần Tiếng Việt SO SÁNH (Tiếp theo)
I. Các kiểu so sánh:
Xét ví dụ: SGK/41
* Ghi nhớ 1: SGK/ tr 42
Có 2 kiểu so sánh:
+ So sánh ngang bằng.
+ So sánh không ngang bằng.
Từ ví dụ vừa phân tích, em hãy cho biết có mấy kiểu so sánh?
Bài tập nhanh:
Điền từ chỉ ý so sánh thích hợp vào các câu sau:

Đẹp ……. hoa.
Nhanh ….. cắt.
3. Miệng cười …………hoa ngâu.
Cái khăn đội đầu ……….. hoa sen.
4. Công cha …… núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ …….. nước trong nguồn chảy ra.
5. Tốt gỗ ……… tốt nước sơn.
6. Một giọt máu đào …….. ao nước lã.
7. Chết trong ………… sống đục.
Bài tập nhanh: Điền từ chỉ ý so sánh:
1. Đẹp ………hoa.
2. Nhanh……….cắt.
3. Miệng cười ………… hoa ngâu.
Cái khăn đội đầu ………………hoa sen.
4. Công cha …….. núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ ………. nước trong nguồn chảy ra.
5. Tốt gỗ …….tốt nước sơn.
6. Một giọt máu đào …………. ao nước lã.
7. Chết trong …………….sống đục.
như
như
như thể
như thể
như
như
hơn
hơn
còn hơn
II. Tác dụng của so sánh:
Xét ví dụ: SGK/42
Tìm phép so sánh trong đoạn văn sau:
Tiết 86 Phần Tiếng Việt SO SÁNH (Tiếp theo)

Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt, đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi về Năm Căn. Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng. Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước, trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. Cây đước mọc dài theo bãi, theo từng lứa trái rụng, ngọn bằng tăm tắp, lớp này chồng lên lớp kia ôm lấy dòng sông, đắp từng bậc màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ,…lòa nhòa ẩn hiện trong sương mù và khói sóng ban mai.
II. Tác dụng của so sánh:
Xét đoạn văn:
Em hãy tìm phép so sánh trong đoạn văn trên.
Phép so sánh trong đoạn văn có tác dụng gì trong việc miêu tả sự vật, sự việc?
-Tác dụng: Gợi hình, giàu hình ảnh, sinh động.
Phép so sánh có tác dụng gì đối với việc thể hiện tư tưởng tình cảm của người viết?
Tạo ra lối nói giàu hàm xúc biểu hiện tư tưởng và tình cảm của tác giả đối với sự hùng vĩ, rộng lớn của dòng sông Năm Căn.
Tiết 86 Phần Tiếng Việt SO SÁNH (Tiếp theo)
Xét ví dụ: SGK/42
II. Tác dụng của so sánh:
So sánh vừa có tác dụng gợi hình, giúp cho việc miêu tả sự vật, sự việc được cụ thể, sinh động; vừa có tác dụng biểu hiện tư tưởng tình cảm sâu sắc.
Tiết 86 Phần Tiếng Việt SO SÁNH (Tiếp theo)

Từ ví dụ vừa phân tích, theo em so sánh có tác dụng gì?
* Ghi nhớ 2: SGK/ tr 42
Tiết 86 Phần Tiếng Việt SO SÁNH (Tiếp theo)
III. Luyện tập:
Bài tập 1: Chỉ ra các phép so sánh trong những khổ thơ dưới đây. Cho biết chúng thuộc kiểu so sánh nào. Phân tích tác dụng gợi hình, gợi cảm của một phép so sánh mà em thích.
Bài tập 1: Chỉ ra các phép so sánh trong những khổ thơ dưới đây. Cho biết chúng thuộc kiểu so sánh nào. Phân tích tác dụng gợi hình, gợi cảm của một phép so sánh mà em thích.
b) Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm
Con đi đánh giặc mười năm
Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi .
(Tố Hữu)
c) Anh đội viên mơ màng
Như nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng .
(Minh Huệ)

a) Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre
Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
Toả nắng xuống lòng sông lấp loáng.
(Tế Hanh)
Bài tập 1: Chỉ ra các phép so sánh và cho biết kiểu so sánh sau đó phân tích tác dụng của một phép so sánh mà em thích.
a) Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre

Toả nắng xuống lòng sông lấp loáng.
(Tế Hanh)


Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
 So sánh ngang bằng
Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
Chưa bằng
Chưa bằng
đi trăm núi ngàn khe
đi đánh giặc
đời bầm sáu mươi
b) Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm
Con đi đánh giặc mười năm
Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi .
(Tố Hữu)
tái tê lòng bầm
 So sánh không ngang bằng
Tác dụng: cho thấy tâm hồn nhạy cảm, yêu thiên nhiên, yêu quê hương tha thiết.
Tác dụng: cuộc đời của mẹ đã trải qua biết bao vất vả, cực nhọc , thể hiện lòng yêu thương của tác giả đối với bầm.
Anh đội viên mơ màng
Như nằm trong giấc mộng(1)
Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng(2).
(Minh Huệ)
 So sánh ngang bằng
 So sánh không ngang bằng
Anh đội viên mơ màng
nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng
ngọn lửa hồng
Tác dụng: cho thấy tình cảm yêu kính của anh bộ đội nói riêng và của tất cả người dân Việt Nam nói chung dành cho Bác.
Bài tập 2: những câu văn có sử dụng phép so sánh trong bài “Vượt thác”.
Hãy nêu những câu văn có sử dụng phép so sánh trong bài “Vượt thác”
- Thuyền rẽ sóng lướt bon bon như đang nhớ núi rừng phải lướt cho nhanh để về cho kịp.
Núi cao như đột ngột hiện ra chắn ngang trước mặt.
Những động tác thả sào, rút sào rập ràng nhanh như cắt.
Dượng Hương Thư như một pho tượng đồng đúc, các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa ghì trên ngọn sào giống như một hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh hùng vĩ.
Dọc sườn núi, những cây to mọc giữa những bụi lúp xúp nom xa như những cụ già vung tay hô đám con cháu tiến về phía trước.
Em thích hình ảnh so sánh nào? Vì sao?
Hình ảnh: Dượng Hương Thư… hùng vĩ.
(Phép so sánh thể hiện trí tưởng tượng phong phú của tác giả. Hình ảnh nhân vật hiện lên đẹp, khỏe, hào hùng. Thể hiện sức mạnh và khát vọng chinh phục thiên nhiên của con người)
Tiết 86 Phần Tiếng Việt SO SÁNH (Tiếp theo)
CỦNG CỐ
Tìm thành ngữ liên quan đến những hình ảnh sau và đặt câu với những thành ngữ vừa tìm được.
Chậm như rùa
Đẹp / tươi như hoa
Cậu làm việc chậm như rùa.
Cô ấy tươi như hoa
SO SÁNH
KHÁI NIỆM: So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
KHÁI NIỆM
Có hai kiểu so sánh: So sánh ngang bằng và so sánh không ngang bằng
So sánh vừa có tác dụng gợi hình, vừa có tác dụng gợi cảm.
PHÂN LOẠI
TÁC DỤNG
CẤU TẠO
Vế A
Phương diện so sánh
Từ so sánh
Vế B
Học bài và làm bài tập còn lại.
Tìm thêm ví dụ (tự đặt câu) có sử dụng các kiểu so sánh.
Soạn bài mới: Nhân hóa
+ Phân tích ví dụ để tìm hiểu nhân hóa là gì?
+ Tìm các kiểu nhân hóa.
+ Làm các bài tập ở phần luyện tập.
Tiết học tiếp theo: Chương trình địa phương phần Tiếng Việt.
+ Mang theo sách cương trình địa phương.
+ Tìm hiểu trước cách viết đúng thanh hỏi, ngã.
Hướng dẫn học ở nhà:
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...

Người chia sẻ: Nguyễn Bảo Thịnh
Dung lượng: | Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)