Bài 21. Quy luật địa đới và quy luật phi địa đới

Phân hóa theo kinh độ
Phân hóa theo vĩ độ
Tìm trên bản đồ những đới khí hậu phân hóa theo vĩ độ và những đới khí hậu phân hóa theo kinh độ?
Phân hóa theo kinh độ
Phân hóa theo vĩ độ
Tìm trên bản đồ những kiểu thảm thực vật phân hóa theo vĩ độ và những kiểu thảm thực vật phân hóa theo kinh độ?
Các vành đai thực vật này phân bố như thế nào?
Em có nhận xét gì
về sự phân hóa khí hậu
và các thảm thực vật?
I. Quy Luật Địa Đới
1. Khái niệm
Là quy luật biểu hiện sự thay đổi của các thành phần tự nhiên trong lớp vỏ địa lí theo vĩ độ.
Tại sao các thành phần tự nhiên và cảnh quan địa lý lại thay đổi theo vĩ độ một cách có quy luật như vậy?
2. Nguyên nhân
Góc chiếu của tia sáng mặt trời tới bề mặt trái đất nhỏ dần từ xích đạo về hai cực. Vì vậy lượng bức xạ của mặt trời cũng giảm theo
3. Biểu hiện của quy luật
Nhóm 1: Đọc sgk và quan sát hình các vòng đai nhiệt trên Trái Đất.
- Hãy xác định các vòng đai nhiệt trên Trái Đất.
- Nhận xét sự phân bố các vòng đai nhiệt ?
Nhóm 2: Quan sát H.12.1 trg44(sgk) các đai khí áp và gió trên Trái Đất.
- Hãy xác định các đai khí áp và các đới gió chính trên Trái Đất.
- Nhận xét sự phân bố các đai khí áp và các đới gió?
Nhóm 3 :Dựa kiến thức học và quan sát H.14.1trg53(sgk). Các đới khí hậu trên Trái Đất.
- Hãy kể tên các đới khí hậu chính trên Trái Đất.
- Nhận xét sự phân bố ? Nguyên nhân hình thành các đới khí hậu?
Nhóm 4 : Quan sát H.19.1 và H.19.2 trg70(sgk)
- Kể tên các thảm thực vật, các nhóm đất từ Cực -> Xích đạo.
- Nhận xét sự phân bố các thảm thực vật các nhóm đất ?
3. Biểu hiện của quy luật
a. Sự phân bố các vòng đai nhiệt
Trên Trái Đất, tính từ cực Bắc đến cực Nam, có 7 vòng đai nhiệt.
- Vành đai nóng
- 2 Vành đai ôn hòa
- 2 Vành đai lạnh
- 2 Vành đai băng giá
b. Các đai áp và các đới gió trên Trái Đất
Trái đất có 7 đai áp và 6 đới gió hành tinh.
c. Các đới khí hậu trên Trái Đất
Trái đất Có 7 đới khí hậu chính
d. Các đới đất và các thảm thực vật
Trái đất có 10 nhóm đất chính
Trái đất có 10 kiểu thảm thực vật
II. Quy luật phi địa đới
1. Khái niệm
Là quy luật phân bố không phụ thuộc vào tính chất phân bố theo địa đới của các thành phần địa lý và cảnh quan.
2. Nguyên nhân
Do nguồn năng lượng bên trong lòng đất phân chia bề mặt đất thành: lục địa, đại dương và địa hình núi cao.
Năng lượng trong
lòng đất
Các dãy núi
Lục địa,
Đại dương
Quy luật đai cao
Quy luật địa ô
3. Biểu hiện của quy luật
a. Quy luật đai cao
- Khái niệm: sự thay đổi có quy luật của các thành phần tự nhiên và các cảnh quan địa lý theo độ cao của địa hình.
Nguyên nhân: do sự thay đổi nhiệt ẩm theo độ cao
- Biểu hiện rỏ rệt nhất là sự phân bố các vành đai thực vật theo độ cao.
b. Quy luật địa ô
- Khái niệm: là sự thay đổi có quy luật của các thành phần tự nhiên và các cảnh quan theo kinh độ.
- Nguyên nhân: do sự phân bố đất, biển và đại dương.
- Biểu hiện: sự thay đổi các thảm thực vật theo kinh độ.
Kalexnik: “ cái gì phụ thuộc vào sự phân bố bức xạ Mặt Trời thì có tính chất địa đới, cái gì phụ thuộc vào tác dụng của lực bên trong thí có tính chất phi địa đới. Trong cấu trúc và trong sự phát triển của vỏ cảnh quan Trái Đất, các yếu tố địa đới và phi địa đớI thống nhất một cách có mâu thuẫn và không bao giờ tách rời nhau.”
Xin chân thành cảm ơn
các thầy cô giáo
và các em học sinh