Bài 21. Phương pháp tả cảnh

Tiết 88 Tập làm văn
Phương pháp tả cảnh
Viết bài tập làm văn tả cảnh ở nhà
- Qua hình ảnh dượng Hương Thư ta có thể phần nào hình dung được cảnh sắc ở khúc sông có nhiều thác dữ bëi vì:
Người vượt thác đã phải đem hết sức lực và tinh thần để chiến đấu cùng thác dữ: Các bắp thịt cuồn cuộn, hai hàm răng cắn chặt, quai hàm bạnh ra, cặp mắt nảy lửa, như hiệp sĩ của Trường Sơn oai linh...
(nh? t? ngo?i hỡnh v� cỏc d?ng tỏc)
- Dối tượng miêu tả:Dượng Hương Thư chèo thuyền vượt thác
?Xác định đối tượng miêu tả trong văn bản đầu. Tại sao có thể nói, qua hình ảnh nhân vật, ta có thể hình dung được những nét tiêu biểu của cảnh sắc ở khúc sông có nhiều thác dữ?


Văn bản thứ hai tả quang cảnh gì? Để làm nổi bật quang cảnh đó tác giả đã quan sát và lựa chọn những hình ảnh tiêu biểu nào? Người viết đã miêu tả cảnh vật ấy theo một thứ tự nào? Ta cã thÓ ®¶o thø tù nµy ®­îc kh«ng? Vì sao?
Đối tượng miêu tả:
Quang cảnh dòng sông Năm Căn
Hình ảnh tiêu biểu:
C?nh du?i m?t sụng, c?nh r?ng du?c trờn b?
Thứ tự miêu tả:
Từ dưới sông lên trên bờ, từ gần đến xa

* Muốn tả cảnh cần:
+ Xác định đối tượng miêu tả;
+ Quan sát, lựa chọn được nh?ng hỡnh ảnh tiêu biểu;
+ Trỡnh bày nh?ng điều quan sát được theo một thứ tự;
?Hãy chỉ ra ba phần của văn bản thứ ba và tóm tắt các ý của mỗi phần. Từ dàn ý đó hãy nhận xét về thứ tự miêu tả của tác giả trong đoạn văn (miêu tả từ trên xuống dưới, từ xa đến gần, từ ngoài vào trong, từ khái quát đến cụ thể hay theo thứ tự thời gian?…)
Dàn ý
Phần đầu (từ đầu -> màu của luỹ):
Giới thiệu khái quát về luỹ tre làng
Phần hai (tiếp -> không rõ): Miêu tả cụ thể ba vòng của luỹ tre
Phần ba (còn lại): Phát biểu cảm nghĩ và nhận xét về luỹ tre
Trình tự miêu tả:
Từ ngoài vào trong, từ khái quát đến cụ thể

* Bố cục của bài van tả cảnh thường có ba phần:
+ Mở bài: giới thiệu cảnh được tả;
+ Thân bài: tập trung tả cảnh vật chi tiết theo một thứ tự;
+ Kết bài: thường phát biểu cảm tưởng về cảnh vật đó;
?Nếu phải tả quang cảnh lớp học trong giờ viết bài tập làm van thỡ em sẽ miêu tả như thế nào? Hãy suy nghĩ và trả lời theo gợi ý sau:
a) Em sẽ quan sát và lực chọn nh?ng hỡnh ảnh cụ thể, tiêu biểu nào cho quang cảnh ấy?
b) Em định miêu tả quang cảnh ấy theo thứ tự như thế nào?


Bài tập 1:
a) Em sẽ quan sát và lựa chọn những hình ảnh cụ thể, tiêu biểu nào cho quang cảnh ấy:
+ Cụ giỏo (th?y giỏo), khụng khớ l?p, quang c?nh chung c?a phũng h?c (b?ng, tu?ng, b�n gh?...), cỏc b?n (tu th?, thỏi d?, cụng vi?c chu?n b? vi?t b�i...), c?nh vi?t b�i, c?nh ngo�i sõn tru?ng, ti?ng tr?ng...
b) Em định miêu tả quang cảnh ấy theo thứ tự:
+ Cú th? t? ngo�i v�o trong l?p, t? phớa trờn b?ng cụ giỏo (th?y giỏo) xu?ng du?i l?p; t? khụng khớ chung c?a l?p h?c d?n b?n thõn ngu?i vi?t...
Bài tập 1:
Nếu phải tả quang cảnh sân trường trong giờ ra chơi thỡ trong phần thân bài em sẽ miêu tả theo thứ tự nào (theo thứ tự không gian: từ xa tới gần hay theo thứ tự thời gian: trước, trong và sau khi ra chơi)?
Bài tập 2
Bài tập 2
Nếu phải tả quang cảnh sân trường trong giờ ra chơi thì trong phần thân bài em sẽ miêu tả theo thứ tự:
* Th? t? khụng gian: t? xa d?n g?n (c?nh h?c sinh choi dựa ? phớa g?n c?ng tru?ng, ? gi?a sõn tru?ng, g?c cõy b�ng, g?n c?a l?p..)
* Thứ tự thời gian:
+ Trước giờ ra chơi: sân trường vắng vẻ
+ Trong giờ ra chơi: sân trường ồn ào, náo động
+ Sau giờ ra chơi: học sinh về lớp, sân trường trở lại vắng lặng
Bài tập 3
Dàn ý cho bài “Biển đẹp”
1. M? b�i:
Giới thiệu biÓn thËt ®Ñp.
2. Thõn b�i:
tả vẻ đẹp của biển ở nhiều thời điểm khác nhau.
+ Bu?i sỏng;
+ Bu?i chi?u: l?i cú bu?i chi?u l?nh, n?ng t?t s?m; bu?i chi?u n?ng t�n, mỏt d?u;
+ Bu?i trua;
+ Ng�y mua r�o;
+ Ng�y n?ng.
3. K?t b�i:
Nhận xét, suy nghĩ về sự thay đổi cảnh sắc của biển
?Hãy đọc kĩ bài van "Biển đẹp" và rút lại thành một dàn ý.