Bài 21. Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm cuối thế kỉ XIX

BÀI 21:
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX
BỐ CỤC BÀI HỌC
II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU CỦA CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XX
Các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương.
Khởi nghĩa Bãi Sậy (1883 – 1892)
Khởi nghĩa Ba Đình (1886 -1887)
Khởi nghĩa Hương Khê (1885 -1896)
Khởi nghĩa Yên thế (1884 – 1913)
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX
Bài 21
II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XIX
Bài tập về nhà: Lập bảng theo mẫu
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX
Khởi nghĩa…….
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX
II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XIX.
Các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương.
Khởi nghĩa Bãi sậy (1883 – 1892)
a.Lãnh tụ:
1883 -1885: Đinh Gia Quế
1885 - 1889: Nguyễn Thiện Thuật. Đốc Tít (Nguyễn Đức Hiệu )
b.Căn cứ Bãi sậy, Hai Sông

- Nguyễn Thiện Thuật (1844 -1926) quê ở làng Xuân Dục, Mĩ Hào, Hưng Yên. Đỗ cử nhân năm 1876, được phong chức Tán tương quân vụ tỉnh Hưng hóa.
-Tháng 8/1883, Pháp chiếm Hải Dương, Nguyễn Thiện Thuật đã mộ quân mưu chiếm tỉnh lị bị thất bại,chạy sang Trung Quốc.
-Tháng 7/1885, hưởng ứng chiếu Cần Vương, ông trở về tổ chức phong trào kháng chiến ở Hưng Yên.
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX
II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XIX.
Các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương.
Khởi nghĩa Bãi sậy (1883 – 1892)
a.Lãnh tụ:
b.Căn cứ Bãi sậy, Hai Sông
c. Hoạt động:
Dựa vào địa hình hiểm trở và sự che chở của nhân dân để xây dựng căn cứ, phát triển lực lượng.
Tập kích địch trên một địa bàn rộng lớn ở Bắc bộ diệt nhiều lực lượng địch.
Chống địch càn quét, bình định
Dân vận và địch vận
12 - 8 - 1889 Đốc Tít phải ra hàng
1892 các nghĩa quân còn lại gia nhập Yên Thế
Hãy thống kê những hoạt động của nghĩa quân Bãi Sậy?
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX
II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XIX.
Các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương.
Khởi nghĩa Bãi sậy (1883 – 1892)
Khởi nghĩa Ba đình (1886 - 1887)
a. Căn cứ Ba Đình
Đồn thượng
Đồn Trung
Hạ
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX
II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XIX.
Các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương.
Khởi nghĩa Bãi sậy (1883 – 1892)
Khởi nghĩa Ba đình (1886 - 1887)
Căn cứ Ba Đình
Lãnh đạo: Phạm Bành, Đinh Công Tráng
- Phạm Bành (1827-1887): ở làng Tương Xá -Hậu Lộc - Thanh Hóa

- Đinh Công Tráng (1842-1887): ở làng Tràng Xá -Thanh Liêm - Hà Nam

c. Họat động:
Chặn đánh xe vận tải, tập kích các toán lính Pháp hành quân
5 -1 1887 Pháp bao vây, nghĩa quân chiến đấu anh dũng
20 -1 -1887 rút lên mã Cao
Xây dựng căn cứ Ba Đình vững chắc, nhiều dân tộc các địa phương tham gia
20 - 01 - 1887
06 - 01 - 1887
Quảng Bình
Nghệ An
Thanh Hóa
Hà Tĩnh
Lãnh đạo: Phan Đình Phùng (1847 -1895)
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX
II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XIX.
Các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương.
Khởi nghĩa Bãi sậy (1883 – 1892)
Khởi nghĩa Ba đình (1886 - 1887)
Khởi nghĩa Hương Khê (1885 – 1896)
Địa bàn: Từ Thanh Hóa đến Quảng Bình
Hoạt động:
Từ 1885 – 1888: Xây dựng lực lượng và cơ sở chiến đấu, sản xuất vũ khí
Từ 1889 chống càn, tập kích, tấn công đồn các toán địch hành quân,
Thắng địch nhiều trận gây cho Pháp nhiều thiệt hại
28 - 12 – 1895 Phan Đình Phùng hy sinh
Năm 1896 Pháp dập tắt
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX
II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XIX.
Các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương.
B. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 -1913)
Lãnh tụ: Hoàng Hoa Thám (1858 – 1913)
Đề Thám tức là Hoàng Hoa Thám tên thật là Trương Văn Thám sinh năm (1858 – 1913) Quê ở Tiên Lữ (Hưng Yên), lên Sơn Tây kiếm sống, sau lại lên Yên Thế. Lớn lên ông tham gia toán quân của Đề Nắm và nổi tiếng là người trung thực, kiên nghị.
Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa Yên Thế ?
- Do chính sách cướp bóc và bình định quân sự của thực dân Pháp mở rộng phạm vi chiếm đóng Bắc Kì Đe dọa đến cuộc sống những người nông dân và nhân dân các tộc miền núi ở vùng Yên Thế
=> Khởi nghĩa bùng nổ
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX
II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XIX.
Các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương.
Khởi nghĩa Bãi sậy (1883 – 1892)
Khởi nghĩa Ba đình (1886 - 1887)
Khởi nghĩa Hương Khê (1885 – 1896)
B. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 -1913)
Lãnh tụ: Hoàng Hoa Thám (1858 – 1913)
Địa bàn: Vùng Tây Bắc tỉnh Bắc Giang
- Đánh bại nhiều trận càn quét của Pháp
1891 nghĩa quân làm chủ một vùng rộng lớn
-Tháng 3/1892 Pháp tấn công căn cứ  Nghĩa quân bị tổn
thất nặng nề, Đề Nắm bị sát hại
-Đề Thám hai lần giảng hoà với Pháp để củng cố lực lượng:
+ Năm 1894 giảng hòa lần I: Pháp rút khỏi Yên Thế, Đề Thám được cai quản 4 tổng ở Bắc Giang
+ Tháng 12/1897 giảng hòa lần II chịu những điều khoản nặng nề
- Tranh thủ thời gian hoà hoãn xây dựng lực lượng, tích trữ lương thực huấn luyện quân đội
-Pháp mở nhiều cuộc tấn công, nghĩa quân trải qua những ngày tháng gian khổ
-Tháng 2/1913 Đề Thám bị sát hại, phong trào tan dã
PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP
CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX
II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XIX.
Các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương.
B. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 -1913)
Lãnh tụ:
Địa bàn
Hoạt động:
Từ 1884 – 1892: Đề Nắm lãnh đạo
Từ 1893 -1897: Đề Thám lãnh đạo hòa lần 1
Từ 1898 - 1908: Hòa lần 2, lực lượng tăng cường
Từ 1909 – 1913: Pháp đàn áp quy mô lớn
Bởi vì:
Địa bàn : rộng
Thời gian kéo dài
Lãnh đạo là những người có uy tín tài năng, có sự chỉ đạo của Vua Hàm Nghi
Lực lượng đông đảo, nhiều dân tộc tham gia
Từng giành được những thắng lợi to lớn như trận phục kích tại núi Vụ Quang

Tại sao nói khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương?
Điểm chung của hai phong trào:
- Thể hiện lòng yêu nước và ý chí đấu tranh chống Pháp để giải phóng dân tộc
- Phong trào cuối cùng bị thất bại vì thiếu giai cấp tiên tiến lãnh đạo và chưa có đường lối đúng đắn.
- Với sự tham gia của đông đảo quần chúng, chủ yếu là nông dân.
Khởi nghĩa Yên Thế có những điểm nào giống và khác so với các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương ?
Điểm Khác:
SO SÁNH PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG VÀ PHONG TRÀO NÔNG DÂN YÊN THỂ
Quan lại, sĩ phu
Nông dân
Nổ ra ở nhiều địa phương trong nước
Nổ ra ở một địa phương.
Nhiều lực lượng tham gia
Nông dân vùng khởi nghĩa
11 năm
30 năm