Bài 21. Những biến đổi của nhà nước phong kiến trong các thế kỷ XVI-XVIII

CHƯƠNG III: VIỆT NAM TỪ THẾ KỈ XVI ĐẾN THẾ KỈ XVIII

Tiết 27. BÀI 21.
NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN
TRONG CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII
1. Sự sụp đổ của nhà Lê sơ, nhà Mạc được thành lập
2. Đất nước bị chia cắt

BÀI 21. NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TRONG CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII
1. Sự sụp đổ của nhà Lê sơ, nhà Mạc được thành lập.
* Sự sụp đổ của nhà Lê sơ
* Nhà Mạc thành lập
BÀI 21. NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TRONG CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII
1. Sự sụp đổ của nhà Lê sơ, nhà Mạc được thành lập.
* Sự sụp đổ của nhà Lê sơ
* Nhà Mạc thành lập
BÀI 21. NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TRONG CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII
1. Sự sụp đổ của nhà Lê sơ, nhà Mạc được thành lập.
2. Đất nước bị chia cắt

* Sự sụp đổ của nhà Lê sơ
* Nhà Mạc thành lập
* Chiến tranh Nam - Bắc triều
BÀI 21. NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TRONG CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII
1. Sự sụp đổ của nhà Lê sơ, nhà Mạc được thành lập.
2. Đất nước bị chia cắt

* Sự sụp đổ của nhà Lê sơ
* Nhà Mạc thành lập
* Chiến tranh Nam - Bắc triều
* Chiến tranh Trịnh- Nguyễn
1. Sự sụp đổ của nhà Lê sơ, nhà Mạc được thành lập.
2. Đất nước bị chia cắt

* Sự sụp đổ của nhà Lê sơ
* Nhà Mạc thành lập
* Chiến tranh Nam - Bắc triều
* Chiến tranh Trịnh - Nguyễn
BÀI 21. NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TRONG CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII








1672 - 1788
Mạc Đăng Dung cướp ngôi
Nhà Mạc (1527)
Đàng Trong
Nhà Lê suy yếu
Nội chiến
Nam – Bắc triều (1545 – 1592)
Nhà Mạc ở Thăng Long
Lê -Trịnh ở
Thanh - Nghệ
Nội chiến
Trịnh – Nguyễn (1627-1672)
Đàng Ngoài
Vua Lê- chúaTrịnh ở Thăng Long
BÀI 21. NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TRONG CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII
Hướng dẫn chuẩn bị bài:
+ Lập sơ đồ về sự biến đổi của nhà nước phong kiến trong các thế kỉ XVI – XVIII.
+ Tại sao nói từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII là thời kì biến đổi của nhà nước phong kiến (dẫn chứng)?
Chuẩn bị bài mới:
Đọc nghiên cứu trước bài 22: Phong trào Tây sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ Tổ quốc cuối thế kỉ XVIII.
+ Công lao của Nguyễn Huệ và vương triều Tây Sơn đối với lịch sử dân tộc?
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
Hoạt động 1: cả lớp và cá nhân GV khái quát lại sự thành lập, phát triển của triều Lê sơ (1427) đến đầu thế kỉ XVI GV? Tình hình triều Lê sơ đầu thế kỉ XVI? Biểu hiện của sự suy vong? HS trả lời, GV bổ sung, chốt lại. + Các thế lực phong kiến nổi dậy tranh chấp quyền lực - mạnh nhất là thế lực của Mạc Đăng Dung. + Phong trào đấu tranh của nhân dân bùng nổ .+ Năm 1527 nhà Lê sụp đổ, nhà Mạc thành lập. GV giới thiệu thêm về Mạc Đăng Dung.Chính sách của nhà Mạc: HS trả lời, GV bổ sung, chốt lại. GV? Tổ chức nhà nước?Thi cử Ruộng đất... Quân đội GV? Chính sách của nhà Mạc có tác dụng gì? Bước đầu ổn định đất nước. GV? Trong thời gian cầm quyền nhà Mạc có khó khăn gì?Tại sao nhà Mạc bị cô lập? HS nghiên cứu SGK trả lời, GV chốt lại kiến thức:- Cựu thần nhà Lê chống đối- Chính sách thuần phục nhà Minh của nhà Mạc bị nhân dân phản đối.=> nhà Mạc cô lập.
Hoạt động 2: cả lớp và cá nhân GV? Trong các thế kỉ từ XVI – XVIII, đất nước ta bị chia cắt như thế nào? + Chiến tranh Nam - Bắc triều GV: nhà Mạc ra đời trong bối cảnh chiến tranh phong kiến bùng nổ, tuy góp phần ổn định đất nước nhưng lại trở thành nguyên cớ gây chiến tranh Nam - Bắc triều. HS theo dõi SGK trả lời.Nguyên nhân chiến tranh Nam - Bắc triều?- GV sử dụng bản đồ:- Chiến tranh Trịnh - Nguyễn GV giới thiệu về quá trình hình thành thế lực phong kiến cát cứ Trịnh (Đàng Ngoài), Nguyễn ( Đàng Trong)Chiến tranh Trịnh -Nguyễn=> Đất nước chia làm hai đàng: Đàng Trong, Đàng Ngoài.Sử dụng bản đồ VN giới thiệu ranh giới Đàng Trong, Đàng Ngoài.
NỘI DUNG KIẾN THỨC
1.Sự sụp đổ của nhà Lê sơ, nhà Mạc được thành lập
* Sự sụp đổ của nhà Lê sơ
- Đầu thế kỉ XVI nhà Lê suy yếu:
Năm 1527 Mạc Đăng Dung cướp ngôi,nhà Lê sụp đổ
* Nhà Mạc thành lập (1627)
- Chính sách của nhà Mạc:
+ Xây dựng chính quyền (như nhà Lê)
+Tổ chức thi cử chọn quan lại
+ Xây dựng quân đội mạnh
+ Giải quyết ruộng đất cho nông dân
=> Bước đầu ổn định đất nước.
- Khó khăn:
+ Cựu thần nhà Lê chống đối
+ Nhà Mạc thuần phục nhà Minh => mất lòng dân => nhà Mạc cô lập.
2. Đất nước bị chia cắt
* Chiến tranh Nam - Bắc triều
- Cựu thần nhà Lê chống đối, xây dựng lực lượng “Phù Lê diệt Mạc” ở Thanh Hóa: Nam Triều
- Nhà Mạc: Thăng Long => Bắc Triều
-1545- 1592 chiến tranh Nam - Bắc triều
=> nhà Mạc sụp đổ
* Chiên tranh Trịnh - Nguyễn
- Ở Thăng Long, họ Trịnh nắm quyền
(vua Lê – chúa Trịnh)
- Phía Nam (Thuận Hóa) họ Nguyễn xây dựng chính quyền riêng.
- 1627 - 1672 chiến tranh Trịnh-Nguyễn =>không phân thắng bại => giảng hòa, lấy sông Gianh (Quảng Bình) làm ranh giới.
=> Hậu quả: Đất nước bị chia cắt Đàng Trong - Đàng Ngoài kéo dài đến cuối thế kỉ XVIII. (1788)
Củng cố bài: Nguyên nhân của việc đất nước lâm vào nội chiến và chia cắt?
Đất nước bị chia cắt gây ra hậu quả gì?
Trong lịch sử dân tộc có khi nào việc chia cắt này được lặp lại không? Điểm khác nhau giữa các lần chia cắt này?