Bài 21. Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt). Rèn luyện chính tả

1
Tiết 87:
NGỮ VĂN ĐỊA PHƯƠNG
PHẦN TIẾNG VIỆT
RÈN LUYỆN CHÍNH TẢ
2
Những người không phát âm chuẩn theo chính âm thì thường bị gọi một cách phổ thông là “nói ngọng”. Cũng có những người dùng tên gọi khác để chỉ hiện tượng phát âm không chuẩn là: phát âm sai, phát âm lỗi, hoặc phát âm lệch chuẩn.
3
Mùa xuân trên quê hương em thật đẹp! Ông mặt trời chiếu muôn ngàn tia nắng nấp nánh khiến giòng sông như được rát bạc. Trên các vòm cây xanh mướt, những chú chim họa mi cất tiếng hót líu no như bản hòa tấu. Cánh đồng lúa như tấm thảm xanh mượt mà, tươi tốt, báo hiệu vụ gặt bội thu. Gió xuân nhè nhẹ thổi. Cả không gian tràn ngập sức xuân.
Mùa xuân trên quê hương em thật đẹp! Ông mặt trời chiếu muôn ngàn tia nắng lấp lánh khiến dòng sông như được dát bạc. Trên các vòm cây xanh mướt, những chú chim họa mi cất tiếng hót líu lo như bản hòa tấu. Cánh đồng lúa như tấm thảm xanh mượt mà, tươi tốt, báo hiệu vụ gặt bội thu. Gió xuân nhè nhẹ thổi. Cả không gian tràn ngập sức xuân.
Bài tập 1: Tìm các lỗi bị sai và sửa lại
4
Bài tập 2: Hãy chỉ ra những lỗi chính tả khi viết các phụ âm đầu của học sinh và người dân Hải Phòng, cho ví dụ minh họa. Phân tích nguyên nhân mắc lỗi và nêu cách chữa lỗi.
Lẫn lộn giữa l và n:
Lẫn lộn giữa ch và tr:
Lẫn lộn giữa s và x:
Lẫn lộn giữa r và d, gi:
Người Hải Phòng lẫn lộn giữa n và l là hiện tượng mắc lỗi trầm trọng cần được khắc phục cả về chính âm và chính tả.
5
* Cách chữa lỗi:
Rèn kĩ năng phát âm chuẩn.
Nắm vững qui tắc chính tả để viết đúng trong nhiều trường hợp.
Hiểu nghĩa của từ.
Tích cực đọc sách báo, có thói quen sử dụng từ điển chính tả.
* Nguyên nhân mắc lỗi:
* Tác hại:
- Viết sai chính tả có thể dẫn đến làm sai nghĩa của từ.
- Viết sai còn gây phản cảm.
Áp dụng cho các lỗi khác ở một số vùng miền
6
Bài tập 3: Đọc đúng các từ ngữ sau:
Lỗi lạc, lộng lẫy, lương tâm, năng nổ, náo nức, nội thành, nôn nao.
- Xót xa, xương xẩu, sôi nổi, xô xát, sát sao, nắm xôi, nước sôi, sợ hãi.
- Trân trọng, chân thành, chung thủy, tranh chấp, trăn trở, trầm lắng, chững chạc.
Dịu dàng, dân dã, diễn giảng, dò la, dồi dào, du dương, duyên dáng, dông tố, sóng gió, dở dang.
Ngốc nghếch, nóng lòng, gà trống, hát vang, dịu êm, ngã tư, hùng vĩ, ngoằn ngoèo.
Lúa nếp là lúa nếp làng. Lúa lên lớp lớp, lòng nàng lâng lâng
7
Bài tập 4: Phân biệt các từ có phụ âm đầu viết bằng các chữ:
(l / n)
... ạc hậu, nói ...iều, gian ..an, ...ết na, ...ương thiện, ruộng ...ương, ...ỗ chỗ, lên ...úi, bếp ...úc, ...ỡ làng.
(ch / tr)
...ái cây, ...ờ đợi, ...ôi chảy, nói ...uyện, thủy ...iều, ...ung gian.
(s / x)
...ấp ngửa, sản ...uất, ...ơ sài, bổ ...ung, ...ung kích, cái ...ẻng, ao ...âu.
(r / gi / d)
...ũ rượi, ...ắc rối, giáo ...ục, rùng ...ợn, ...ang sơn, rau ...iếp, ...ao kéo, ...áo mác.
l
l
l
l
l
n
n
n
n
n
tr
tr
tr
tr
ch
ch
s
s
s
s
x
x
x
r
r
r
gi
gi
d
d
d
8
Bài tập thêm:
Bạn cho mình giỏi Tiếng Việt ư? Vậy hãy trả lời xem: Từ "Giông bão" hay "Dông bão" mới đúng nào?
Đáp án : Cả 2 cái đều được chấp nhận trong ngôn ngữ đời sống. Kể cả trong các từ điển phổ thông.
Hiện tượng "lưỡng khả" trong cách sử dụng từ ngữ tiếng Việt
Điều này càng được chứng minh rõ hơn khi chỉ cần 5s search Google, bạn sẽ nhận thấy có đến hơn 336.000 kết quả được tìm thấy cho từ "giông bão", trong khi "dông bão" lại chỉ nhận được có 172.000 kết quả.
Tuy nhiên, từ “giông bão’’ vẫn được sử dụng nhiều hơn so với từ “dông bão’’
9
Một số hình ảnh
10
Sông xanh nhuư dải lụa mờ xa trong suương sớm. �nh sáng mặt trời xua tan màn sưuơng khiến cho dòng sông càng xôn xao màu xanh xao xuyến. Ai đi xa khi trở về xứ sở đều s?ng sờ truước dòng sông am ắp bao kỉ niệm. Ngày xưa, dòng sông tuổi thơ mênh mông nhuư biển. Nh?ng con sóng nhỏ xô bờ sao mà thân thuộc. Khi mặt trời xuống núi cả khúc sông sủi nuước ùn ùn. Lớn lên tạm biệt dòng sông đi xa, mỗi người mỗi ngả khi trở về, chúng tôi đứng lặng truước dòng sông xưa lòng bồi hồi, xốn xang nỗi niềm sâu xa, trác ẩn. Ai từng đắm mỡnh trong dòng sông tuổi thơ thỡ sớm muộn cũng tỡm về xứ sở quê mỡnh.
11
Hưuớng dẫn học tập ở nhà
- Ghi nhớ các đơn vị kiến thức đã học.
- Hoàn tất bài tập còn lại.
- Vờ` nha` hoa`n chi?nh ba`i tõ?p luyờ?n tõ?p va`o vo?, ho?c ba`i cu~.
- Chuõ?n bi? ba`i "Phuong phỏp t? c?nh" : Do?c ki cỏc b�i t?p trong m?c I, tr? l?i cỏc cõu h?i trong m?c I.II , nghiờn c?u ph?n ghi nh?/sgk .