Bài 20. Xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc trong các thế kỷ X-XV

TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
Nhiệt liệt chào mừng
quý thầy, cô
tới dự giờ lớp 10 A4
TRUNG TÂM GDTX TIỀN HẢI
Thao giảng chào mừng 20.11
Giáo viên: Trần Tiến Thành
Môn Lịch sử Lớp 10
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
Kiểm tra bài cũ
Chọn câu trả lời đúng cho các câu hỏi sau
Câu 1: Chiến thắng lớn nhất của quân dân Đại Việt đánh bại hoàn toàn quân xâm lược Mông-Nguyên là trận đánh nào?
a.Trận Chương Dương
b.Trận Hàm Tử
c.Trận Bạch Đằng
d.Trận Đông Bộ Đầu



Đ
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
Câu 2: Nối các sự kiện lịch sử tương ứng với các mốc thời gian sau
1.Cuộc kháng chiến chống Tống của Lê Hoàn
2.Cuộc kháng chiến chống Tống của Lý Thường Kiệt
3.Cuộc kháng chiến chống Mông Nguyên lần thứ nhất
4.Cuộc kháng chiến chống Mông Nguyên lần thứ hai
a.Năm 1077
b.Năm 981
c.Năm 1285
d.Năm 1258
e.Năm 1287-1288
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
Bài 20:
XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
THẢO LUẬN
NHÓM
Thời gian 4 phút
Nhóm 3: Nguồn gốc Đạo giáo? Vị trí của Đạo giáo ở nước ta từ thế kỉ X – XV?
Nhóm 1: Nguồn gốc và giáo lý cơ bản của Phật giáo? Vị trí của Phật giáo ở nước ta từ thê kì X - XV?
Nhóm 2: Nguồn gốc và giáo lý cơ bản của Nho giáo? Vị trí của Nho giáo ở nước ta từ thế kỉ X – XV?
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
BẢNG THÔNG TIN PHẢN HỒI
Nguồn gốc: Từ Ấn Độ
Nguồn gốc: Từ
Trung Quốc
Nguồn gốc: Từ
Trung Quốc
Vị trí: Không phổ cập
nhưng hòa chung vào tín
ngưỡng dân gian
Giáo lí cơ bản: “Tứ đế” và “Ngũ giới”- không sát sinh, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối, không uống rượu
Giáo lí cơ bản: “ Tam cương” là chỉ các mối quan hệ: Vua- Tôi, Cha- Con, Vợ - Chồng
“Ngũ thường” là Nhân, Nghĩa, Lễ, Chí, Tín
Vi trí: Thời Lý- Trần chiếm vị trí quan trọng. Thời Lê bị suy yếu
Vị trí: Thời Lý-Trần dần trở thành hệ tư tưởng của giai cấp phong kiến.Thời Lê chiếm vị trí độc tôn
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
1. Giáo Dục:
Thời Lý- Trần:
+ Năm 1070 vua Lý Thánh Tông cho lập Văn Miếu.
+ Năm 1075 tổ chức khoa thi quốc gia đầu tiên.
Văn Miếu
+ Nội dung học tập cung được quy đinh chặt chẽ.
Thời Lê sơ:
+ Quy chế thi cử được ban hành rõ ràng.
+ Năm 1484 dựng bia ghi tên Tiến sĩ.
Em hãy trình bày tình hình giáo dục nước ta từ thế kỉ X- XV?
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
1. Giáo Dục:
- Tác dụng:
+ Nâng cao dân trí.
+ Đào tạo nhân tài xây dựng và bảo vệ đất nước nhưng không tạo điều kiện cho phát triển kinh tế.
Chu Văn An (1292-1370)
Theo em tác dụng của giáo dục là gì?
Cảnh sĩ tử đang thi
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA -HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
2. Văn Học:
2. Văn học:
Trước thế kỉ XIII văn thơ mang đậm màu sắc Phật giáo.
Từ thế kỉ XIII - XV văn học dân tộc chữ Hán, chữ Nôm ngày càng phát triển.
Chữ Hán: Thiên
Chữ Nôm: Trời
Đặc điểm của thơ văn thế kỉ X - XV là gì?
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA -HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
2. Văn Học:
2. Văn học:
Nội dung:
+ Thể hiện tinh thần dân tộc, lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc.
+ Ca ngợi những chiến công oai hùng, cảnh đẹp quê hương đất nước.
Nguyễn Trãi (1380-1442)
Đem đại nghĩa để thắng hung tàn,
Lấy chí nhân để thay cường bạo […]
Xã tắc từ đây vững biền,
Giang sơn từ đây đổi mới..
(Binh Ngô đại cáo)
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA -HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
2. Văn Học:
3. Nghệ Thuật:
3. Nghệ thuật:
a, Kiến trúc và Điêu khắc:
Chùa Một Cột (Hà Nội)
Tháp Phổ Minh (Nam Định)
Em hãy nêu những thành tựu về kiến trúc và điêu khắc?
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA -HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
2. Văn Học:
3. Nghệ Thuật:
3. Nghệ thuật:
a, Kiến trúc và Điêu khắc:
THÀNH NHÀ HỒ
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA -HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
2. Văn Học:
3. Nghệ Thuật:
3. Nghệ thuật:
a, Kiến trúc và Điêu khắc:
Bệ chân cột hình rồng
Địa gốm thời Lê
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA -HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
2. Văn Học:
3. Nghệ Thuật:
3. Nghệ thuật:
a, Kiến trúc và Điêu khắc:
Đạt nhiều thành tưu rực rỡ: Tháp Báo Thiến, Tượng phật Quỳnh Lâm, Chuông Quy Điền, Vạc Phổ Minh “ A Nam Tứ Đại Khí” .
Mang nét độc đáo và đặc sắc của nền văn minh Đại Việt.
Ảnh hưởng của Phật giáo, Nho giáo và Cham Pa.
b, Sân khâu, ca múa nhạc:
Ra đời từ rất sớm và ngày càng phát triển.
Mang đậm tính dân gian truyền thống.
Em hãy trình bầy các loại hình sân khấu từ thế kỉ X- XV?
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA -HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
2. Văn Học:
3. Nghệ Thuật:
3. Nghệ thuật:
a, Kiến trúc và Điêu khắc:
b, Sân khâu, ca múa nhạc:
Một cảnh trong sân khâu Chèo
Hóa trang trong Tuồng
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA -HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
2. Văn Học:
3. Nghệ Thuật:
3. Nghệ thuật:
a, Kiến trúc và Điêu khắc:
b, Sân khâu, ca múa nhạc:
Múa rối nước đua thuyền
Nhạc cụ dân tộc
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
NHỮNG NHẠC CỤ PHỔ BIẾN
Sáo Trúc
Đàn bầu
Đàn tranh
Trống đế
Trống cái
Trống cơm
Đàn nguyệt
Đàn nhị
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA -HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
2. Văn Học:
3. Nghệ Thuật:
4. Khoa học Kĩ Thuật:
4. Khoa học - kĩ thuật :
Em hãy trình bày những thành tựu khoa học- kĩ thuật điển hình nước ta thế kỉ X- XV?
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA -HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
2. Văn Học:
3. Nghệ Thuật:
4. Khoa học Kĩ Thuật:
4. Khoa học - kĩ thuật :
Súng thần cơ
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
I. TƯ TƯỞNG TÔN GIÁO
 Nho giáo:
 Đạo giáo:
 Phật giáo:
II. GIÁO DỤC, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT, KHOA -HỌC KĨ THUẬT
1. Giáo Dục:
2. Văn Học:
3. Nghệ Thuật:
4. Khoa học Kĩ Thuật:
Thế kỉ X-XV nhân dân ta bên cạnh công cuộc
xây dựng đất nước, bảo vệ nền độc lập dân
tộc cũng không ngừng phát triển nền văn hoá
đậm đà bản sắc dân tộc.

KẾT LUẬN
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
Một chùa ở Thái Binh
Mang nét kiến trúc
Thời Lê đó là chùa
nào?
1
Chùa nào mang
Hình dáng một
Bông sen ?
2
Ai được mệnh danh
Là người thầy đầu
Tiên của nền giáo
Dục nước ta?
3
Múa rối nước ra
đời thời
nào?
4
Văn Miếu được xây
Dựng năm bao nhiêu?
5
Hịch tướng sĩ do ai
Viết?
6
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
Bài tập về nhà
1.Lập bảng thống kê các thành tựu văn hoá từ thế kỷ X-XV
2.Sưu tầm tranh ảnh và tư liệu về nền văn minh Đại Viêt thế kỷ X-XVIII

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC


XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH

Kính chúc quí Thầy Cô sức khoẻ
Chúc các em học tập tốt
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
Rồng thời Lê
THÀNH NHÀ HỒ
Phù điêu hình thiếu nữ đang múa
Điêu khắc hình hoa dây
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
Văn miếu
Bia Tiến Sĩ

Hãy nêu ý nghĩa của việc thành lập bia tiến sĩ ?
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
Vườn bia (Văn Miếu-Hà Nội)

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X - XV
TT GDTX Tien Hai
GV: Tien Thanh
3. Thi Đình
2. Thi Hội
1. Thi Hương
Hương công ( Cử Nhân).
Sinh đồ ( Tú Tài)
Lấy từ trên xuống, ai đủ điểm thì được vào sân vua dự kì thi Đình.
Chọn các loại tiến sĩ
Đệ nhất giáp (Tam Khôi).
Đệ nhị giáp (Hoàng Giáp).
Đệ tam giáp (Đồng tiên sư)
Các khóa thi
Chức Danh
Nội dung thi
Mỗi khoa thi thí sinh sẽ phải làm bài qua 4 vòng.
Thi viết ám tả
Thi kinh nghi, nghĩa, thơ, phú.
Thi chế, chiếu. Biểu.
Thi đối sách.