Bài 20. Tạo giống nhờ công nghệ gen

KIỂM TRA BÀI CŨ
CHÀO:
CHAØO MÖØNG QUYÙ THAÀY COÂ VEÀ DÖÏ OOÄI GIAÛNG HOÂM NAY ! câu hỏi 1: (tự luận):
Hình sau đây mô tả loại công nghệ nào? hãy giải thích hình vẽ bằng những lý thuyết đã học? (6 điểm) đáp án câu 1: :
Hình bên mô tả công nghệ nhân bản vô tính động vật (2điểm) Trên hình cho thấy, con heo màu trắng là con heo cho nhân tế bào xôma, con heo màu đốm cho tế bào trứng (1đ) Tế bào trứng được rút nhân và cấy nhân của tế bào cho 2n lấy từ heo màu trắng (1đ) Trứng sau khi được ghép nhân sẽ được nuôi trong ống nghiệm để thành phôi rồi sau đó được cấy vào tử cung heo cái màu đen (1đ) Kết quả heo con sinh ra ra heo màu trắng (1đ) câu hỏi 2::
Phương pháp tạo giống bằng gây đột biến gồm các bước:
Gây đột biến -> chọn lọc giống -> tạo dòng thuần
Tạo dòng thuần -> gây đột biến -> chọn lọc giống
Chọn lọc giống -> gây đột biến -> tạo dòng thuần
Gây đột biến -> tạo dòng thuần -> chọn lọc giống
câu hỏi 3::
Phương pháp tạo giống bằng gây đột biến nhân tạo có đặc điểm nổi bật là:
Có biến dị tốt hơn đột biến tự nhiên
Tạo ra giống có năng suất cao
Chủ động tạo nguyên liệu cần
Hình thành giống mới nhanh
câu hỏi 4 (tự luận):
Trình bày các bước trong kỹ thuật tạo giống bằng phương pháp gây đột biến? (Tại sao phương pháp này thường không áp dụng trên động vật đặc biệt động vật bậc cao mà đa số áp dụng ở vi sinh vật và thực vật ? (6đ) Đáp án:
các bước trong kỹ thuật tạo giống bằng pp gây đột biến: gây đột biến nhân tạo -> chọn lọc cá thể có biến dị phù hợp -> nhân dòng thuần chủng (3đ) Ở động vật rất mẫn cảm với tác nhân gây đột biến đặc biệt đv bậc cao có hệ thần kinh phát triển -> dễ bị chết, ngoài ra do cơ quan sinh sản ở đv nằm sâu trong cơ thể nên khó cho việc gây đb (1đ) Ở vi sinh vật do vòng đời rất ngắn nên, không có hệ thần kinh, ít gen nên gây đb có tỷ lệ thành công cao và nhân giống nhanh (1đ) Thực vật không có hệ thần kinh -> thể đột biến đa số còn sống. ngoài ra tv là đối tượng chính của con người trong công nhân giống tạo nguồn lương thực (1đ) ĐÁP ÁN CÂU 4 câu 5: :
Nếu muốn tạo nhiều giống cây thuần chủng từ giống tốt đã có, người ta thường dùng kỹ thuật:
Lai giao tử
Nuối cấy mô trong ống nghiệm
Lai tế bào Xôma
Nuối cấy dòng tế bào xôma có biến dị
câu 6: :
Kỹ thuật cấy truyền phôi tạo ra các động vật con có đặc tính:
Giống nhau về kiểu hình
Giống nhau về kiểu gen trong nhân
Giống kiểu hình của "mẹ đẻ hộ"
Kiểu hình giống con cho tế bào trứng
vấn đề:
LÀM THẾ NÀO ĐỂ LOÀI SINH VẬT NHỎ BÉ SAU ĐÂY SINH RA HOOCMON INSULIN NGƯỜI MỘT CÁCH NHANH CHÓNG? TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ GEN
Mục 10:
Khái niệm công nghệ gen: Công nghệ gen là quy trình tạo ra những tế bào hoặc sinh vật có gen bị biến đổi hoặc có thêm gen mới Trong công nghệ gen, kỹ thuật chuyển gen đóng vai trò trung tâm Thể truyền gene:
Plasmid là ADN vòng, có nhiều trong tế bào chất của vi khuẩn chứa 8000 đến 20000 cặp nuclêôti, nhân đôi độc lập với ADN của vi khuẩn Người ta còn sử dụng ADN của virus đã biến đổi làm thể truyền các bước chuyển gene:
các bước chuyển gene: CÁC BƯỚC TRONG KỸ THUẬT CHUYỂN GEN
Tạo ADN tái tổ hợp Đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận Phân lập dòng tế bào chứa ADN tái tổ hợp Bước 1: tạo ADN tái tổ hợp:
Tách chiết thể truyền và ADN chứa gen cần chuyển Dùng cùng một loại enzim cắt (restrictaza) để cắt mở vòng plasmid và cắt lấy đoạn gen cần chuyển Nối thể truyền với gen cần chuyển bằng enzim ligaza tạo nên ADN tái tổ hợp (DNA_recombinant) bước 2: đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận:
Thường xử lý màng tế bào bằng canxiclorua hoặc dùng xung điện cao áp -> súng bắn gen hoặc siêu ly tâm để đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận bước 3: phân lập dòng tế bào:
PHÂN LẬP TẾ BÀO CHỨA ADN TÁI TỔ HỢP: Mục đích: kiểm tra dòng tế bào nào đã được chuyển gen thành công Dựa vào gen đánh dấu trên plasmid để xác định dòng tế bào nào có chứa ADN tái tổ hợp. ỨNG DỤNG
Khái niệm sinh vật biến đổi gen:
SINH VẬT BIẾN ĐỔI GEN Đưa một gen lạ vào hệ gen Loại bỏ hoặc làm bất hoạt một gen nào đó Biến đổi một gen có sẵn MỘT SỐ THÀNH TỰU: TẠO ĐỘNG VẬT CHUYỂN GEN
Trứng -> thụ tinh trong ống nghiệm Tiêm gen cần chuyển vào hợp tử Nuôi cấy thành phôi Cấy phôi vào tử cung con cái MỘT SỐ THÀNH TỰU: ĐỘNG VẬT CHUYỂN GEN
MỘT SỐ THÀNH TỰU: THÀNH TỰU TRONG NƯỚC
Cá ngựa phát sáng - một thành công của khoa công nghệ sinh học thuộc trường đại học tự nhiên TP.HCM MỘT SỐ THÀNH TỰU: CÂY TRỒNG BIẾN ĐỔI GEN
Gạo hạt vàng có tiền chất vitamin A cao gấp nhiều lần so với gạo thường MỘT SỐ THÀNH TỰU: CÂY TRỒNG BIẾN ĐỔI GEN
Cà chua biến đổi gen có gen sản sinh etilen bị bất hoạt -> chín chậm MỘT SỐ THÀNH TỰU: CÂY TRỒNG BIẾN ĐỔI GEN
Cây bông biến đổi gen: khả năng kháng sâu bệnh rất cao MỘT SỐ THÀNH TỰU: VI SINH VẬT BIẾN ĐỔI GEN
TRIỂN VỌNG: TRIỂN VỌNG CÔNG NGHỆ SINH HỌC
Tổng quan về thành tự công nghệ chuyển gen: Đến nay đã có 1200 loại thực vật đã được chuyển gen. Trong đó có 290 giống cây cải dầu, 133 giống cây khoai tây và các loại cây khác như khoai tây, cà chua, đậu nành, bông vải, ...vvv Nhiều chủng vi sinh vật chuyển gen đã đuợc đưa vào phục vụ sản xuất các loại prôtêin, axit amin thiết yếu, các hoocmon: insulin, HGH, BGH,...vv Lĩnh vực động vật chuyển gen đã được nhiều nước trên thế giới nghiên cứu và đưa vào sản xuất thực tiễn từ những năm 90 của thế kỉ trước Ở Việt Nam, năm 2007, Quốc Hội đã thông qua luật an toàn công nghệ sinh học mở đường cho lĩnh vực công nghệ sinh học nói chung, công nghệ chuyển gen nói riêng phát triển ở nước ta Kết luận: đây là một lĩnh vực mũi nhọn đang được đầu tư ở nước ta CỦNG CỐ
câu hỏi 1: câu hỏi 1
Các bước trong kỹ thuật chuyển gen là:
Phân lập dòng tế bào -> tạo ADN tái tổ hợp -> chuyển vào tế bào nhận
Tạo ADN tái tổ hợp -> đưa vào tế bào nhận -> phân lập dòng tế bào
Tạo ADN tái tổ hợp -> phân lập dòng tế bào -> đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận
câu hỏi 2: : câu hỏi 2:
Hãy chọn những nhận định đúng trong các nhận định sau:
Enzim dùng để cắt mở vòng plasmid là restrictaza
Dùng các loại enzim khác nhau để cắt mở vòng plasmid và cắt lấy đoạn gen cần chuyển
Để nối tạo được ADN tái tổ hợp đòi hỏi các đầu bị cắt phải khớp với nhau theo nguyên tắc bổ sung
Tạo giống nhờ công nghệ gen giúp tạo được giống một cách nhanh nhất
câu hỏi 3: câu hỏi 3
Ứng dụng công nghệ gen không dùng để
Sản xuất protein, Vitamin
Tạo kháng sinh và mì chính giá rẻ
Tạo đột biến gen
Tạo sinh vật chuyển gen
THE EN
THE END: CHÀO
BAØI HOÏC KEÁT THUÙC CHUÙC SÖÙC KHOEÛ CAÙC THAÀY COÂ VAØ CAÙC EM HOÏC SINH THAÂM NEÁN !