Bài 20. Tạo giống nhờ công nghệ gen

BÀI 20
TẠO GIỐNG BẰNG CÔNG NGHỆ GEN
Bước 1:Tạo ADN tái tổ hợp
Bước 2: Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận
Bước 3: Phân lập dòng tế bào chứa ADN tái tổ hợp
Các bước của kĩ thuật chuyển gen?
CÁC BƯỚC CỦA KĨ THUẬT CHUYỂN GEN
AND tái tổ hợp
Tế bào nhận
E.Cắt Restrictaza
Tách plasmit,
AND của tế bào cho
(Thể truyền)
E. Nối AND ligaza
Hãy mô tả các bước (a, b, c) tạo AND tái tổ hợp?
BƯỚC 1: TẠO ADN TÁI TỔ HỢP
Khai thác SGK kết hợp hình vẽ các em hãy cho biết để tạo ADN tái tổ hợp cần những nguyên liệu gì?
ADN tái tổ hợp
a. Tách plasmit ra khỏi tế bào cho, ADN có gen cần chuyển ra khỏi tế bào nhận
b.Dùng enzim cắt tới hạn cắt plasmit và gen cần chuyển ra khỏi ADN tạo ra cùng đầu dính
C.Dùng enzim nối ligaza để nối gen cần chuyển vào plasmit tạo ADN tái tổ hợp
* Nguyên liệu:
Gen cần chuyển
Plasmit
(thể truyền)
En zim
Plasmit là gì? Đặc điểm và vai trò của Plasmit?
Plasmit: Là một phân tử ADN đặc biệt dạng vòng kép chỉ có trong tế bào chất của vi khuẩn
Đặc điểm: Có khả năng tự nhân đôi độc lập với hệ gen của tế bào vi khuẩn
Vai trò: Để chuyển gen từ tế bào cho sang tế bào nhận.
* Các bước tiến hành
Tách plasmit,
AND của tế bào cho
(Thể truyền)
E.Cắt Restrictaza
AND tái tổ hợp
E. Nối AND ligaza
Có những cách nào để đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận?
BƯỚC 2: CHUYỂN ADN TÁI TỔ HỢP VÀO TẾ BÀO NHẬN
Một số biện pháp đưa ADN tái tổ hợp
vào trong tế bào nhận:
Vi tiêm
Gen kháng thuốc diệt cỏ
Gen kháng kháng sinh
Gen phát sáng
Gen kháng mặn
BƯỚC 3: PHÂN LẬP DÒNG TẾ BÀO CHỨA ADN TÁI TỔ HỢP
Các cách làm biến đổi hệ gen của sinh vật
Đưa một gen lạ vào hệ gen
Loại bỏ hoặc làm bất hoạt một gen nào đó
Làm biến đổi một gen có sẵn
SINH VẬT BIẾN ĐỔI GEN
- Trứng thụ tinh nhân tạo.
- Cấy gen cần chuyển vào hợp tử → phôi.
- Cấy phôi vào cơ thể cái → động vật biến đổi gen.
- Cừu tổng hợp prôtêin người.
- Chuột nhắt chứa gen hoocmon tăng trưởng của chuột cống.
- ….
- Tạo ADN tái tổ hợp → tế bào xôma → phôi → Cây chuyển gen.
- Cà chua có gen tổng hợp êtilen bị bất hoạt.
- Lúa mang gen kháng rầy nâu.
- ….
- Tạo ADN tái tổ hợp → Tế bào vi khuẩn → Tế bào vi khuẩn được biến đổi gen.
- E.coli tổng hợp prôtêin của người.
- Vi khuẩn mang gen phân giải dầu, rác,…
Phương pháp tạo sinh vật biến đổi gen và thành tựu
MỘT SỐ THÀNH TỰU TẠO GIỐNG
BIẾN ĐỔI GEN
Vậy thành tựu nổi bật và triển vọng của công nghệ gen trong tương lai là gì?
*KẾT LUẬN:
- Thành tựu: Có hai thành tựu nổi bật:
+Tái tổ hợp VCDT của các loài khác nhau về bậc phân loại mà bằng lai hữu tính không thực hiện được.
+Tạo được các sinh vật chuyển gen (SV biến đổi gen) cho các sản phẩm quí, VD: Hoocmon, kháng thể, axit amin, enzim,... Có vai trò quan trọng trong y học và công nghiệp.

-Triển vọng: Mở ra nhiều hướng mới trong việc tạo ra các sinh vật hoàn toàn mới đáp ứng được nhu cầu nào đó ( đặc biệt chữa trị các bệnh di truyền ) của con người.
? 1
Gen cần chuyển
? 2
Plasmit
Thực khuẩn thể
NST nhân tạo
Tế bào nhận
Dòng tế bào chứa AND tái tổ hợp
HOÀN THÀNH SƠ ĐỒ CÂM
?4(E)
?5(E)
?6
( cách chuyển)
?7
(phương pháp)
?3
AND tái tổ hợp
Hãy điền nội dung vào các ô
có dấu hỏi được đánh số trong sơ đồ câm sau ?
Tế bào cho gen
Tế bào vi khuẩn
Thể truyền
Restrictaza
AND ligaza
Dùng CaCl2 hoặc xung điện
PP: dùng thể truyền có gen đánh dấu
Phân lập
CẢM ƠN THẦY CÔ VÀ CÁC EM