Bài 20. Tạo giống nhờ công nghệ gen

Chµo
mõng
ngµy
nhµ gi¸o
viÖt nam
20 * 11 *2011
Trường thpt nguyễn du
Tổ sinh -thể dục-gdqp

Bộ môn :sinh học 12
Giáo viên
lê viết dương
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1:
Trỡnh b�y quy trỡnh lai t? b�o
sinh du?ng v� nuụi h?t ph?n
hay t? b�o noón chua qua th?
tinh ?





Quy trình lai tế bào sinh dưỡng:
Loại bỏ thành tế bào trước
khi đem lai dung hợp tế bào
với nhau với nhau tế bào
lai. Đưa tế bào lai vào nuôi
cấy trong môi trường đặc biệt
cho chúng phân chia và
tái sinh thành cây lai khác loài.


Trả lời

Quy trình lai tế bào hạt phấn hay tế bào noãn chưa qua
thụ tinh
Tế bào đơn bội được nuôi trong ống nghiệm với các hoá chất
đặc biệt  phát triển thành mô đơn bội  xử lí hoá chất
gây lưỡng bội hoá thành cây lưỡng bội( có kiểu gen
đồng hợp tử) hoàn chỉnh.
Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn chưa thụ tinh trong ống nghiệm rồi cho phát triển thành cây đơn bội (n).
TUẦN 15- TIẾT PPCT 21
BÀI 20 : TẠO GIỐNG MỚI BẰNG CÔNG NGHỆ GEN
NGÀY SOẠN: 10/11/2011
BÀI 20 : TẠO GIỐNG MỚI BẰNG CÔNG NGHỆ GEN
CÔNG NGHỆ GEN
1. KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ GEN
2. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH TRONG KĨ THUẬT CHUYỂN GEN ( CẤY GEN)
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN TRONG TẠO GIỐNG BIẾN ĐỔI GEN
1. KHÁI NIỆM SINH VẬT BIẾN ĐỔI GEN
2. THÀNH TỰU TẠO GIỐNG BIẾN ĐỔI GEN
BÀI 20 : TẠO GIỐNG MỚI NHỜ CÔNG NGHỆ GEN

I. CÔNG NGHỆ GEN
1.KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ GEN
Thế nào là công nghệ gen ?
Công nghệ gen là quy trình tạo ra những tế bào sinh vật có gen bị biến đổi hoặc có thêm gen mới
Kỹ thuật tạo ADN tái tổ hợp để chuyển gen từ
tế bào này sang tế bào khác gọi là kỹ thuật chuyển gen
Thế nào là Kỹ thuật chuyển gen ?
SÚNG BẮN GEN
BÀI 20 : TẠO GIỐNG MỚI NHỜ CÔNG NGHỆ GEN

I. CÔNG NGHỆ GEN

1.KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ GEN
2.CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH TRONG KỸ THUẬT CHUYỂN GEN
Tạo ADN tái tổ hợp
Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận
Phân lập dòng tế bào chứa ADN tái tổ hợp
BÀI 20 : TẠO GIỐNG MỚI NHỜ CÔNG NGHỆ GEN

I. CÔNG NGHỆ GEN
1.KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ GEN
Kỹ thuật chuyển gen hành qua mấy bước ?
2.CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH TRONG KỸ THUẬT CHUYỂN GEN
A. TẠO ADN TÁI TỔ HỢP
B. ĐƯA ADN TÁI TỔ HỢP VÀO TRONG TẾ BÀO NHẬN
C. PHÂN LẬP DÒNG TẾ BÀO CHỨA ADN TÁI TỔ HỢP
BÀI 20 : TẠO GIỐNG MỚI NHỜ CÔNG NGHỆ GEN

I. CÔNG NGHỆ GEN
1.KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ GEN
2.CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH TRONG KỸ THUẬT CHUYỂN GEN
A. TẠO ADN TÁI TỔ HỢP
* Nguyên liệu:
+ Gen cần chuyển: gen mà con người cần chuyển từ
sinh vật này sang sinh vật khác.

+ Thể truyền :
Là phân tử ADN nhỏ dạng vòng có khả năng tự nhân
đôi độc lập
+Enzim giới hạn (re strictaza) và E nối( ligaza)
BÀI 20 : TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO


I. CÔNG NGHỆ GEN
1.KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ GEN
2.CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH TRONG KỸ THUẬT CHUYỂN GEN
A. TẠO ADN TÁI TỔ HỢP
* Nguyên liệu:
* Cách tiến hành:
- Tách chiết thể truyền và gen cần chuyển ra khỏi tế bào
-Xử lí bằng một loại enzin giới hạn để tạo ra cùng 1 loại
đầu dinh
- Dùng enzim nối để gắn chúng tạo ADN tái tổ hợp.
Tạo ADN tái tổ hợp bằng cách nào ?
BÀI 20 : TẠO GIỐNG MỚI NHỜ CÔNG NGHỆ GEN

I. CÔNG NGHỆ GEN
1.KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ GEN
2.CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH TRONG KỸ THUẬT CHUYỂN GEN
A. TẠO ADN TÁI TỔ HỢP
B. ĐƯA ADN TÁI TỔ HỢP VÀO TRONG TẾ BÀO NHẬN
Dùng muối canxi clorua hoặc xung điện cao áp làm giãn màng sinh chất của tế bào để ADN tái tổ hợp dễ dàng đi qua
Bằng cách nào để đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận ?
Để ADN xâm nhập vào dể dàng thì kích thước phải như thế nào ?
BÀI 20 : TẠO GIỐNG MỚI NHỜ CÔNG NGHỆ GEN

I. CÔNG NGHỆ GEN
1.KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ GEN
2.CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH TRONG KỸ THUẬT CHUYỂN GEN
A. TẠO ADN TÁI TỔ HỢP
B. ĐƯA ADN TÁI TỔ HỢP VÀO TRONG TẾ BÀO NHẬN
C. PHÂN LẬP DÒNG TẾ BÀO CHỨA ADN TÁI TỔ HỢP
- Chọn thể truyền có gen đánh dấu
- Bằng các kỹ thuật nhất định nhận biết được sản phẩm đánh dấu
Bằng cách nào để đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận ?
BÀI 20 : TẠO GIỐNG MỚI NHỜ CÔNG NGHỆ GEN

I. Công nghệ gen
II. Ứng dụng công nghệ gen trong tạo giống biến đổi gen
Khái niệm sinh vật biến đổi gen
Khái niệm : là sinh vật mà hệ gen của nó làm biến đổi phù hợp với lợi ích của mình
- Cách làm biến đổi hệ gen cua sinh vật:
+ Đưa thêm một gen lạ vào hệ gen của sinh vật
+ Loại bỏ hoặc làm bất hoạt một gen nào đó trong hệ gen
Nêu khái niệm sinh vật biến đổi gen?
Cách làm biến đổi hệ gen ?
BÀI 20 : TẠO GIỐNG MỚI NHỜ CÔNG NGHỆ GEN

I. Công nghệ gen
II. Ứng dụng công nghệ gen trong tạo giống biến đổi gen
Khái niệm sinh vật biến đổi gen
BÀI 20 : TẠO GIỐNG MỚI NHỜ CÔNG NGHỆ GEN

I. Công nghệ gen
II. Ứng dụng công nghệ gen trong tạo giống biến đổi gen
Khái niệm sinh vật biến đổi gen
2.Một số thành tựu tạo giống biến đổi gen.
TẠO ĐỘNG VẬT CHUYỂN GEN
Bò đã được chuyển gen (GMO)
CÁ CHUYỂN GEN
Cá hồi chuyển gen
HEO CỪU
Dê mang gen người
LỢN CHUYỂN GEN CÓ MÀU XANH
Tằm chuyển gen
CHUỘT CHUYỂN GEN
TẠO ĐỘNG VẬT CHUYỂN GEN
- Lấy trứng cho thụ tinh trong ống nghiệm
- Tiêm gen cần chuyển vào hợp tử và hợp tử phát triển thành phôi
- Cấy phôi đã được chuyển gen vào tử cung con vật khác để nó mang thai sinh đẻ
VD: (H20.1)
+ Tạo cừu biến đổi gen sản sinh prôtêin người trong sữa
+ Chuyển gen hooc môn sinh trưởng của chuột cống vào chuột bạch→ KL tăng gấp đôi
TẠO GIỐNG CÂY TRỒNG BIẾN ĐỔI GEN
- Chuyển gen trừ sâu từ VK vào cây bông.
- Chuyển gen tổng hợp -carotene (giống lúa vàng). Sau quá trình tiêu hoá, -carotene đ­ợc chuyển hoá thành vitamin A.
BÔNG CHUYỂN GEN
CÀ CHUA CHUYỂN GEN BẢO QUẢN
Cà chua Green Zebra Seedling
có hương vị ngọt như quả táo
Ngô chuyển gen kháng sâu hai
GIỐNG LÚA “GẠO VÀNG”
CÓ KHẢ NĂNG TỔNG HỢP BÊTA –CAROTEN ( tiền chất tạo ra vitamin A)TRONG HẠT
ĐU ĐỦ CHUYỂN GEN
HẠT CHUYỂN GEN
BẮP CHUYỂN GEN CÓ NHIỀU MÀU
THUỐC LÁ CHUYỂN GEN
TẠO DÒNG VI SINH VẬT BIẾN ĐỔI GEN
-Chuyển gen mã hóa isulin/người-> VK E.coli
-Tạo chủng vi khuẩn biến đổi gen -> ăn dầu cặn trên biển, phân hủy chất thải...
VI KHUẨN SẢN XUẤT INSULIN
INSULLIN
1
Enzim được sử dụng để nối đoạn ADN của tế bào cho và ADN của thể truyền, để tạo ADN tái tổ hợp là:
a.lipaza.
b.pôlimeraza.
c.ligaza.
d.helicaza.
* CỦNG CỐ
2
Vai trò của plasmit trong kỹ thuật cấy gen là
A. tế bào cho.
B. tế bào nhận.
C. thể truyền.
D. enzim cắt nối.
* CỦNG CỐ
3
Trong kỹ thuật cấy gen, người ta thường sử dụng loại vi khuẩn E.coli làm tế bào nhận. Lý do chính là
A. E.coli sinh sản nhanh, dễ nuôi.
B. E.coli có nhiều trong tự nhiên.
C. E.coli có cấu trúc đơn giản.
D. trong tế bào E.coli có nhiều plasmit
* CỦNG CỐ
4
Trong kỹ thuật cấy gen, ADN tái tổ hợp là phân tử ADN được tạo ra bằng cách
A. nối đoạn ADN của tế bào cho vào ADN plasmit.
B. nối đoạn ADN của tế bào cho vào ADN của tế bào nhận.
C.nối đoạn ADN của plasmit vào ADN của tế bào nhận.
D. nối đoạn ADN của plasmit vào ADN của vi khuẩn E. coli.
* CỦNG CỐ
5
Plasmit là những cấu trúc nằm trong tế bào chất của vi khuẩn có đặc điểm:
A. có khả năng sinh sản nhanh.
B. có khả năng tự nhân đôi độc lập với ADN nhiễm sắc thể.
C. mang rất nhiều gen.
D. dễ nuôi trong môi trường nhân tạo.
* CỦNG CỐ
* HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:
- Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài học – SGK 86
- Đọc phần khung ghi nhớ - SGK 85
* HƯỚNG DẪN CHUẨN BỊ:
- Xem trước bài 21: Di truyền y học
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC
TẬP THỂ LỚP KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ !!!