Bài 20. Tạo giống nhờ công nghệ gen

KIỂM TRA BÀI CŨ
Nêu qui trình tạo giống bằng phương pháp gây đột biến?. Kể tên một số thành tựu tạo giống bằng phương pháp gây đột biến?
TIẾT 23. TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ GEN
Sinh vật mang gen phát sáng của sứa( giống được tạo ra bằng công nghệ gen)
Công nghệ gen là gì?
I. CÔNG NGHỆ GEN:
TIẾT 23. TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ GEN
1. Khái niệm công nghệ gen:
I. CÔNG NGHỆ GEN:
TIẾT 23. TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ GEN
1. Khái niệm công nghệ gen:
- Công nghệ gen là quy trình tạo ra những tế bào hoặc sinh vật có gen bị biến đổi hoặc có thêm gen mới.
2. Các bước cần tiến hành trong kĩ thuật chuyển gen:
Nghiên cứu SGK và cho biết kỹ thuật chuyển gen gồm những bước nào?
Tạo ADN
tái tổ hợp
Đưa ADN tái tổ hợp
vào trong tế bào nhận
Phân lập dòng tế bào
chứa ADN tái tổ hợp
a. Tạo ADN tái tổ hợp :
Nghiên cứu SGK và vẽ sơ đồ tạo ADN tái tổ hợp?
Gắn đoạn bị cắt vào plasmit nhờ enzim nối Ligaza
ADN tái tổ hợp
Thể truyền
Gen cần chuyển
Thể truyền là gì?. Tại sao muốn chuyển gen từ loài này sang loài khác lại cần có thể truyền?
I. CÔNG NGHỆ GEN:
TIẾT 23. TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ GEN
1. Khái niệm công nghệ gen:
2. Các bước cần tiến hành trong kĩ thuật chuyển gen:
a. Tạo ADN tái tổ hợp :
Muốn cho ADN tái tổ hợp xâm nhập được vào tế bào nhận một cách dễ dàng thì cần phải làm gì?
b. Đưa ADN tái tổ hợp vào trong tế bào nhận:
Dùng muối CaCl2 hoặc xung điện để đưa ADN tái tổ hợp vào trong tế bào nhận:
c. Phân lập dòng tế bào chứa ADN tái tổ hợp
Làm thế nào để có thể nhận biết được tế bào nào có chứa ADN tái tổ hợp?
Sử dụng thể truyền có gen đánh dấu để nhận biết và phân lập các dòng tế bào có chứa ADN tái tổ hợp
I. CÔNG NGHỆ GEN:
TIẾT 23. TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ GEN
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN TRONG TẠO GIỐNG BIẾN ĐỔI GEN

1.Khái niệm sinh vật biến đổi gen
Thế nào là sinh vật biến đổi gen?
I. CÔNG NGHỆ GEN:
TIẾT 23. TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ GEN
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN TRONG TẠO GIỐNG BIẾN ĐỔI GEN

1.Khái niệm sinh vật biến đổi gen
- Sinh vật biến đổi gen là sinh vật mà hệ gen của nó đã được con người làm biến đổi cho phù hợp với lợi ích của mình.
Có những cách nào để tạo được sinh vật biến đổi gen?
- Cách làm biến đổi hệ gen của sinh vật.
+ Đưa thêm một gen lạ vào hệ gen
+ Làm biến đổi một gen có sẵn trong hệ gen
+ Loại bỏ hoặc làm bất hoạt một gen nào đó trong hệ gen.
I. CÔNG NGHỆ GEN:
TIẾT 23. TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ GEN
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN TRONG TẠO GIỐNG BIẾN ĐỔI GEN

1.Khái niệm sinh vật biến đổi gen
2. Một số thành tựu tạo giống biến đổi gen
Hoàn thành bảng sau:
Chuột nhắt được chuyển gen hoocmôn sinh trưởng của chuột cống→KL tăng gấp đôi so với con bình thường.
+ Tạo cừu biến đổi gen, sản sinh prôtêin người trong sữa
+ Chuyển gen hormone sinh trưởng vào cá hồi
Dê chuyển gen cho sữa có prôtêin của tơ nhện
b) Tạo giống cây trồng biến đổi gen







Cây bông chuyển gen kháng sâu bệnh ( bên phải ) và cây bông không
chuyển gen kháng sâu bệnh ( bên trái )
Chuyển gen trừ sâu từ vi khuẩn vào cây bông
Cây đu đủ (Carica papaya L.)
được chuyển gen kháng bệnh virút
Cây đối chứng
Gạo bỡnh thường
Gạo vàng
cú kh? nang t?ng h?p du?c ?-carotene
Chuyển gen kháng sinh vật ký sinh vào cây cà chua)
Chuyển gen kháng virut thối vào củ khoai tây)
Cà chua chuyển gen chậm chín và kháng vi rút
Chuyển gen kéo dài thời gian chín và kháng virut vàocây cà chua)
Cây đậu tương chuyển gen
Kháng sâu (Bt)
Thay đổi thành phần axít béo
c) Tạo dòng vi sinh vật biến đổi gen


- Chuyển gen mã hóa isulin ở người vào VK E.coli=> dòng vi khuẩn sản sinh ra một lượng lớn insulin làm thuốc chữa bệnh tiểu đường.
-Tạo chủng vi khuẩn biến đổi gen -> ăn dầu cặn trên biển, phân hủy chất thải...
Câu 1.Người ta phải dùng thể truyền để chuyển một gen từ tế bào này sang tế bào khác là vì:
A. nếu không có thể truyền thì gen cần chuyển sẽ không chui vào được tế bào nhận.
B. nếu không có thể truyền thì gen có vào được tế bào nhận cũng không thể nhân lên và phân li đồng đều về các tế bào con khi tế bào phân chia.
C. nếu không có thể truyền thì khó có thể thu được nhiều sản phẩm của gen trong tế bào nhận.
D. nếu không có thể truyền thì gen sẽ không tạo ra sản phẩm trong tế bào nhận.
CỦNG CỐ
Câu 2: Công nghệ gen là:

A. quy trình công nghệ dung để tạo ra các sinh vật có gen bị biến đổi
B.quy trình công nghệ dùng để tạo ra các sinh vật có gen bị biến đổi hoặc có thêm gen mới
C.kĩ thuật gắn gen cần chuyển vào thể truyền.
D.kĩ thuật đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận
Câu 3:Ưu thế nổi bật của kĩ thuật chuyển gen so với các phương pháp lai truyền thống là gì?

A.Dễ thực hiện, thao tác nhanh, ít tốn thời gian
B.Tổng hợp được các phân tử ADN lại giữa loài này và loài khác
C.Sản suất các sản phẩm sinh học trên qui mô công nghiệp
D.Lai giữa các loài xa nhau trong hệ thống phân loại không giao phối được
Về nhà