Bài 20. Nước Đại Việt thời Lê sơ (1428 - 1527)

Trường THCS Phỳ Cu?ng
Giáo viên: Truong Th? Th�nh
Kiểm tra bài cũ
+ Quốc âm thi tập, Hồng Đức quốc âm thi tập...
- Sử học, địa lí học, y học, toán học...đạt được nhiều thành tựu.
? Em hãy nêu các thành tựu văn học, khoa học thời Lê Sơ ?

* Văn học:
Văn học chữ Hán chiếm ưu thế, văn học chữ Nôm chiếm vị trí quan trọng.
Có nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng.
+ Bình Ngô đại cáo, Quân trung từ mệnh tập....
* Khoa học:
=> Các tác phẩm thể hiện nội dung yêu nước sâu sắc, niềm tự hào dân tộc...
Tiết 44: Bài 20:
Nước Đại Việt Thời Lê Sơ (1428 - 1527)
(tiếp theo)
IV. Mét sè danh nh©n v¨n ho¸ xuÊt s¾c cña d©n téc.
Ông là ai ?
1: NGUYỄN TRÃI (1380-1442)
* Tiểu sử:
- Quª: Lµng Chi Ng¹i (huyÖn ChÝ Linh, tØnh H¶i D­¬ng).
- Hiệu: ức Trai
- 1400 §ç Th¸i häc sinh
* Công lao:
- Là nhà chính trị, quân sự đại tài, một anh hùng dân tộc.
Chân dung Nguyễn Trãi
(1380-1442)
Ông viết nhiều tác phẩm có giá trị như:
- Văn học: “Bình Ngô đại cáo”, “Quốc âm thi tập”, “Ức Trai thi tập”, …..
- Sử học, địa lý học: “Lam Sơn thực lục”, “Dư địa chí”, “Quân trung từ mệnh tập”, …..
..Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân,
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo;
Như nước Đại Việt ta từ trước,
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu,
Núi sông bờ cõi đã chia,
Phong tục Bắc Nam cũng khác;
Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời xây nền độc lập;
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương;
Tuy mạnh yếu có lúc khác nhau,
Song hào kiệt đời nào cũng có…
( Nguyễn Trãi - Bình Ngô đại cáo)

























" ức Trai đương lúc Thái Tổ mới sáng nghiệp theo về Lỗi Giang. Trong thì
bàn kế hoạch ở nơi màn trướng, ngoài thì thảo văn thư dụ hàng các thành.
Văn chương tiên sinh làm vẻ vang cho nước, lại được vua tin, quý trọng".
( Lê Thánh Tông- Con người và sự nghiệp)
Tư tưởng nhân nghĩa, lòng yêu nước,
thương dân:


" Đem đại nghĩa để thắng hung tàn
Lấy chí nhân để thay cường bạo ".
(Bình Ngô đại cáo)

VU?N HOA L? CHI VIấN
Tiết 44: Bài 20:
Nước Đại Việt Thời Lê Sơ (1428 - 1527)
(tiếp theo)
IV. Mét sè danh nh©n v¨n ho¸ xuÊt s¾c cña d©n téc.
1.Nguyễn Trãi ( 1380-1442 )


2.Lê Thánh Tông ( 1442-1497 )
Tượng thờ vua Lê Thánh Tông (1442-1497)

























Lê Thánh Tông (1442- 1497)
*Cuộc đời :

Tên huý là Tư Thành,
sinh ngày 20 tháng 7
năm Nhâm Tuất
( 25- 8 - 1442), là con
thứ tư của Lê Thái Tông
và mẹ là Ngô Thị Ngọc
Giao. Năm 1445, ông
được phong là
Bình Nguyên Vương,
ông lên ngôi vua khi
mới 18 tuổi.
Ông trị vì đất nước được
38 năm, từ 1460- 1497),
hai lần đổi niên hiệu:
- Quang Thuận (1460-1469)
- Hồng Đức (1470- 1497).

+ Kinh tế: đề ra các biện pháp phát triển kinh tế,
góp phần ổn định đời sống nhân dân, đưa đất nước
phát triển vững mạnh.
+ Chính trị, quân sự, luật pháp: xây dựng bộ máy nhà
nước hoàn thiện từ trung ương đến địa phương;
ban hành bộ luật Hồng Đức là bộ luật tiến bộ,
tích cực nhất.
+ Văn hoá:
- Giáo dục: quan tâm phát triển giáo dục, thi cử,
chọn người tài giúp nước.
- Địa lí học: ông cho hoàn thành Bản đồ Hồng Đức,
là bản đồ đầu tiên của nước ta.
- Văn học: Sáng lập Hội Tao đàn (năm 1495) và
làm chủ soái, sáng tác nhiều tác phẩm có giá trị:
Quỳnh uyển cửu ca, Châu cơ thắng thưởng, Chinh
tây kỉ hành, Minh lương cẩm tú, Văn minh cổ suý,
Cổ tâm bách vịnh..., tất cả khoảng 300 bài (bằng chữ
Hán), ngoài ra còn có Hồng Đức quốc âm thi tập
(bằng chữ Nôm).

Việc làm:
Lòng vì thiên hạ những lo âu
Thay việc trời dám trễ đâu
Trống dời canh còn đọc sách
Chiêng xế bóng chưa thôi hầu
Năm 1484, Lê Thánh Tông cho lập Bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
1- Nguyễn Trãi (1380-1442).
2- Lê thánh Tông (1442-1497).
3- Ngô Sĩ Liên( thế kỉ XV).
Tượng đài Ngô Sĩ Liên
- Quê : Làng Chúc Lý, huyện Chương Đức, Hà Tây.
- Là nhà sử học nổi tiếng.
- Ông là một trong những tác giả của Bộ Đại Việt sử kí toàn thư.
IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc
- Năm 1442 Ông đỗ tiến sĩ
NGÔ SĨ LIÊN (TK XV)
1- Nguyễn Trãi (1380-1442).
2- Lê thánh Tông (1442-1497).
3- Ngô Sĩ Liên( thế kỉ XV).
IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc
4- Luong Th? Vinh(1442 - ?)
LƯƠNG THẾ VINH (1442 - 1496)
Là nhà toán học nổi tiếng của nước ta thời Lê sơ
1. Em hãy điền tên danh nhân tương ứng với đóng góp tiêu biểu cho nền văn hóa dân tộc trong bảng sau:
2. Em có suy nghĩ gì về trách nhiệm của mình đối với truyền thống văn hóa dân tộc?
Luật Hồng Đức
“Đại Việt sử ký toàn thư”
“Bình Ngô đại cáo”
“Đại thành toán pháp”
Nguyễn Trãi
Lê Thánh Tông
Ngô Sĩ Liên
Lương Thế Vinh
Học kỹ bài.
Làm bài tập phần III và IV.
Xem trước bài “Ôn tập Chương IV”