Bài 20. Nước Đại Việt thời Lê sơ (1428 - 1527)

KHỞI ĐỘNG
Quan sát hình ảnh và trình bày hiểu biết của em về hình ảnh này?
Thi cử thời phong kiến
Giáo dục khoa cử thời Lý
Dựng lại Quốc tử giám ở Thăng Long
Phật giáo
Nho giáo
Đạo giáo
Phật giáo
Nho giáo
Đạo giáo
Nho giáo đề cao trung hiếu: Trung với vua, hiếu với cha mẹ, tất cả quyền lực nằm trong tay vua.)
Thời Lê sơ, nội dung học tập thi cử là các sách của đạo Nho, chủ yếu có “Tứ thư” và “Ngũ kinh”.
“Thái Tông, năm Thiệu bình thứ nhất (1434) định phép thi chọn kẻ sĩ. Chiếu nói rằng: muốn có nhân tài, trước hết phải chọn người có học, phép chọn người có học thì thi cử là đầu. Nước ta từ khi trải qua binh lửa nhân tài ít như lá mùa thu, tuấn sĩ thưa như sao buổi sớm. Nay định lại khoa thi, hẹn tới năm Thiệu Bình thứ năm (1438) thì thi Hương ở các đạo, đến năm thứ sáu thì thi Hội ở kinh đô Thăng Long. Từ đó về sau cứ 3 năm mở một khoa thi. Phép thi trường nhất thi một bài kinh nghĩa, tứ thư nghĩa-trường nhì thi chiếu, chế, biểu-trường ba thi thơ phú-trường bốn thi văn sách. Ai đỗ đều cho là tiến sĩ…..”
(Lịch triều hiến chương loại chí)
Thi cử thời phong kiến
Để vinh danh những người đỗ đạt, nhà Lê đã có những việc làm gì?
Bia tiến sĩ trong Văn Miếu (Hà Nội)
Thời Lê sơ (1428-1527): tổ chức được 26 khoa thi tiến sĩ, lấy đỗ 989 tiến sĩ, 20 trạng nguyên. Riêng thời Vua Lê Thánh Tông (1460-1497), có 12 khoa thi, lấy 501 tiến sĩ, 9 trạng nguyên.
“Vinh quy bái tổ”

HOẠT ĐỘNG NHÓM ĐÔI

Em hãy đánh giá về tình hình khoa cử của thời Lê Sơ?


 Qui củ, chặt chẽ; đào tạo được nhiều quan lại trung thành, phát hiện nhiều nhân tài đóng góp cho đất nước..
THẢO LUẬN NHÓM (3 phút)
Nhóm 1: Tình hình văn học thời Lê sơ như thế nào?
Nhóm 2: Nêu một số tác phẩm văn học chữ Hán vàn văn học chữ Nôm tiêu biểu?
Nhóm 3: Các tác phẩm văn học tập trung phản ảnh nội dung gì? Em có nhận xét gì về tình hình văn học thời Lê sơ?
Văn học chữ Hán
+ Quân trung từ mệnh tập
+ Bình Ngô đại cáo
+ Quỳnh uyển cửu ca
+ Ức Trai thi tập
+ Lam Sơn lương thuỷ phú
…
Văn học chữ Nôm
+ Quốc âm thi tập
+Hồng Đức quốc âm thi tập
+ Thập giới cô hồn quốc ngữ văn
+ Lã Đường thi tập
…
Những nét đặc sắc về nghệ thuật sân khấu?
Nghệ thuật sân khấu như ca, múa, nhạc, chèo, tuồng được phục hồi nhanh chóng và phát triển, nhất là chèo, tuồng. Lương Thế Vinh đã biên soạn bộ “Hí phường phả lục” nêu nguyên tắc biểu diễn hát, múa…
Lương Thế Vinh
(1442–1496)
Lam Kinh (Thanh Hóa)
Bia Vĩnh Lăng
Rồng thời Lê
Củng cố
Nhà Lê đã quan tâm tới việc phát triển giáo dục và khoa cử như thế nào? Hãy khoanh tròn vào câu trả lời em cho là đúng?
A. Nhà nước quan tâm tới việc đào tạo nhân tài.
B. Lấy việc giáo dục – khoa cử làm điều kiện tuyển dụng nhân tài.
C. Nhà nước cho dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm để dạy học.
D. Khắc tên những người đỗ tiến sĩ vào bia đá đặt ở Quốc Tử Giám.
E. Chăm lo đào tạo con em quan lại, quý tộc.
Củng cố
Thời Lê sơ (1428-1527) đã tổ chức được mấy khoa thi tiến sĩ? Lựa chọn bao nhiêu người làm trạng nguyên?
A. 12 khoa thi, chọn được 26 trạng nguyên
B. 22 khoa thi, chọn được 29 trạng nguyên
C. 26 khoa thi, chọn được 20 trạng nguyên
D. 30 khoa thi, chọn được 40 trạng nguyên
Dặn dò
- Về nhà học bài và trả lời các câu hỏi trong sgk.
- Xem trước bài 20 phần IV “MỘT SỐ DANH NHÂN VĂN HÓA XUẤT SẮC CỦA DÂN TỘC”.
KÍNH CHÚC SỨC KHỎE QUÝ THẦY CÔ
CHÚC CÁC EM HỌC TẬP TỐT
Dân ta phải biết sử ta
Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam