Bài 20. Nước Đại Việt thời Lê sơ (1428 - 1527)

L?ch s? 7
Chào mừng quí thầy cô về thăm lớp dự giờ
Kiểm tra bài cũ
H: Vì sao quốc gia Đại Việt là quốc gia cường thịnh nhất Đông Nam á lúc bấy giờ ? Khoanh tròn vào đáp án đúng:
a, Bộ máy nhà nước hoàn chỉnh, chặt chẽ theo chế độ quân chủ trung ương tập quyền vững mạnh.
b, Nhà nước có nhiều biện pháp để phát triển kinh tế, văn hoá nhưng giáo dục lại có nhiều hạn chế.
c. Nền độc lập, thống nhất của đất nước được củng cổ vững chắc.
d. Tổ chức quân đội vững mạnh, giữ vững an ninh quốc phòng.
e. Xây dựng bộ luật Hồng Đức có nhiều điểm hạn chế.
h, Đời sống nhân dân ổn định, dân số ngày càng tăng.
g, Có nhiều danh nhân văn hoá xuất sắc.
Tiết 43 Bài 20
Nước đại việt thời lê sơ
(1428-1527)
IV. Một số danh nhân văn hoá xuất sắc của dân tộc



Danh nhân văn hoá: Là những con người, những nhân vật nổi tiếng, kiệt xuất, có cống hiến lớn lao cho nền văn hoá dân tộc, được lịch sử, dân tộc biết đến, ghi nhận và đánh giá cao; đại diện, biểu trưng cho một nền văn hoá dân tộc.
Danh nhân văn hoá thế giới: Là những danh nhân nổi tiếng trên thế giới, những nhân vật có đóng góp xuất sắc không chỉ cho sự phát triển văn hoá dân tộc mà còn cho sự phát triển văn hoá chung của nhân loại; là đại diện, biểu trưng cho một nền văn hoá thế giới đa bản sắc, vừa thấm đượm văn hoá dân tộc, vừa thấm đượm tinh hoa văn hoá nhân loại.
Mỗi dân tộc, một nền văn hoá dân tộc có thể có nhiều danh nhân văn hoá song có rất ít người đạt tới tầm cỡ danh nhân văn hoá thế giới.
ở Việt Nam có 3 người được UNESCO công nhận là danh nhân văn hoá thế giới: Nguyễn Du, Nguyễn Trãi và Hồ Chí Minh.
1. Nguyễn Trãi(1380-1442)
Em hãy nêu lên những đóng góp của Nguyễn Trãi qua nhận xét sau đây của vua Lê Thánh Tông:
"ức Trai đương lúc Thái Tổ mới sáng nghiệp theo về Lỗi Giang. Trong thì bàn kế hoạch ở nơi màn trướng, ngoài thảo văn thư dụ hàng các thành. Văn chương tiên sinh làm vẻ vang cho nước, lại được vua tin, quý trọng".
(Lê Thánh Tông - Con người và sự nghiệp)
* Nguyễn Trãi - anh hùng giải phóng dân tộc


H: Nguyễn Trãi đã có những đóng góp to lớn gì trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn ?
H: Theo em, tư tưởng tiêu biểu nhất của Nguyễn Trãi là gì ?
Tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước và thương dân hết mực.
* Nguyễn Trãi - Danh nhân văn hoá thế giới

H: Theo em vì sao Nguyễn Trãi được phong tặng là danh nhân văn hoá thế giới ?
Về tài ngoại giao tuyệt trần của Nguyễn Trãi, Lê Quí Đôn ở cuối thế kỷ 18 đã đánh giá : "Nguyễn Trãi viết văn, thảo hịch tài giỏi hơn hết mọi thời đại ", còn Phan huy Chú ở đầu thế kỷ 19 thì khẳng định "Quân trung từ mệnh tập của Nguyễn Trãi có sức mạnh của 10 vạn quân". Là một thiên tài văn hóa, Nguyễn Trãi đã viết rất nhiều và rất hay từ hơn 350 bài thơ vừa Nôm, vừa Hán cho tới các kiệt tác Đại Cáo Bình Ngô và Dư Địa Chí ...).
H: Qua tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi, là một nhà sử học nhỏ tuổi em hãy đánh giá về nhân vật Nguyễn Trãi ?
Đền thờ Nguyễn Trãi
Trường THPT Nguyễn Trãi - Số 9 - Mai Hắc Đế - TP Vinh
Đường Nguyễn Trãi - phường Quán Bàu - TP Vinh
2. Lê Thánh Tông(1442 - 1497)
Sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê Thánh Tông
Lê Thánh Tông là người tha thiết với chủ quyền quốc gia. Ông đã từng có câu nói nổi tiếng: “Một thước núi, một tấc sông cũng của ta có lẽ nào tự tiện vứt bỏ đi được. Nếu người nào dám đem một thước, một tấc đất của vua Thái Tổ để làm mồi cho giặc thì người đó sẽ bị trừng trị nặng”. Chính dưới thời Lê Thánh Tông, bản đồ đầu tiên của quốc gia Ðại Việt đã được hoàn thành.
B¶n ®å Hång §øc
Đồ sứ thời Lê sơ
Bộ luật Hồng Đức(1483)
Lê Thánh Tông khởi xướng và cho lập Bia tiến sỹ lần đầu tiên
ở Văn Miếu-Quốc Tử Giám vào năm 1484
Bản đồ Hồng Đức Bản đồ Nam tiến
Bộ luật Hồng Đức
Đồ sứ thời Lê sơ
Bia Tiến Sĩ do LTT lập


+ Xây dựng bộ máy TW tập quyền vững mạnh;
+ Bảo vệ vững chắc chủ quyền dân tộc;
+ Mở rộng lãnh thổ Đại Việt về phía Nam;
+ Phát triển nền kinh tế;
+ Ban hành bộ luật Hồng Đức;
+ Xây dựng nền giáo dục, thi cử thịnh đạt nhất thời phong kiến...
H: Quan sát vào những bức hình trên, em hãy chỉ ra những đóp góp của Lê Thánh Tông trong công cuộc xây dựng đất nước ?
H: Ngoài ra, vua Lê Thánh Tông còn có những đóng góp gì trong lĩnh vực văn học ?
Các tác phẩm: Quỳnh uyển cửu ca; Châu cơ thắng thưởng, Chinh tây kỉ hành, Minh lương cẩm tú, Văn minh cổ suý, Cổ âm bách vịnh...khoảng 300 bài bằng chữ Hán, Hồng Đức quốc âm thi tập bằng chữ Nôm.
Thành lập Hội tao đàn nhị thập bát tú.
H: Sau khi đã quan sát, tìm hiểu về kênh hình và kênh chữ, em có nhận xét gì về vua Lê Thánh Tông?
- Là một vị vua anh minh, một tài năng xuất sắc trên nhiều lĩnh vực: Chính trị, kinh tế, quân sự...
- Là một nhà văn, nhà thơ tài ba.
3. Ngô Sĩ Liên(Thế kỉ XV)
Hãy nêu những hiểu biết của em về Ngô Sĩ Liên ?
Bìa: Đại Việt sử kí toàn thư
4. Lương thế Vinh(1442 - ?)
H: Em biết gì về Lương Thế Vinh?
H: Hãy kể một vài giai thoại về ông?
Đề thờ Lương Thế Vinh
Đường Lương Thế Vinh - Phường Trường Thi - TP Vinh
Bài tập
Viết chữ Đ(đúng), S (sai) vào ô những kết luận sau đây:
a. Nguyễn Trãi là một anh hùng giải phóng dân tộc, một danh nhân văn hoá xuất sắc của thế giới.
b. Tư tưởng của Nguyễn Trãi tiêu biểu cho lòng nhân nghĩa, yêu nước, xa dân.
c. Nguyễn Trãi đã để lại cho dân tộc một khối lượng lớn về văn chương; về lí luận quân sự.
d, Lê Thánh Tông đã xây dựng được một bộ máy nhà nước trung ương tập quyền hoàn chỉnh và chặt chẽ.
e, Giới thời trị vì của Lê Thánh Tông, kinh tế, quân sự, luật pháp đều rất phát triển song giáo dục thi cử lại có nhiều hạn chế.
h, Ngô Sĩ Liên là nhà toán học lớn, còn Lương Thế Vinh là một nhà sử học lớn ở thế kỷ XV.
Đ
Đ
S
Đ
Đ
S
Dặn dò

- Học bài, trả lời 2 câu hỏi trong sách giáo khoa.
Chuẩn bị trước bài ôn tập chương IV.