Bài 20. Nước Đại Việt thời Lê sơ (1428 - 1527)

Sử 7- Bài 20 -NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ (1428-1527)- VĂN HÓA , GIÁO DỤC . (phần 3,4)

Sử 7- Bài 20 -NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ
III. TÌNH HÌNH VĂN HÓA , GIÁO  DỤC THỜI LÊ SƠ .
1. Giáo dục và khoa cử .
Nhà Lê rất quan tâm đến giáo dục , đào tạo nhân tài thể hiện ở :
- Dựng lại Quốc Tử Giám ở Thăng Long ; mở trường các lộ ; mọi người đều có thể học và đi thi .
- Tuyển chọn người có tài , có đạo  đức để làm thày giáo
- Học đạo nho, Nho giáo chiếm địa vị độc tôn.
- Mở khoa thi để chọn người tài  ra  làm quan .
- Đỗ tiến  sĩ được vua ban mũ , áo , phẩm tước , vinh quy bái tổ , khắc tên vào bia tiến sĩ ở Văn Miếu – Quốc Tử Giám .)
- Cách lấy rộng rãi, cách chọn người công bằng .
 
 
Lê Thánh Tông khởi xướng và cho lập Bia tiến sỹ lần đầu tiên ở Văn Miếu-Quốc Tử Giám vào năm 1484
2. Văn học , khoa học , nghệ thuật :
a. Văn học : có nội dung yêu  nước, thể hiên niềm tự hào dân  tộc, khí phách anh hùng
  *Văn  thơ chữ Hán:
       +Nguyễn Trãi có Quân  Trung Từ Mệnh Tập ;  Bình Ngô Đại Cáo
       +Lê Thánh Tông với  Quỳnh Uyển cửu ca.
  *Văn thơ chữ Nôm :
                   + Quốc Âm thi tập của Nguyễn Trãi .
                   + Hồng Đức Quốc Am thi tập của Lê Thánh Tông 
b. Khoa học :
-Sử học :   Đại Việt  sử kí  ( 10 quyển ) của Lê văn Hưu ;Đại Việt Sử Ký  Toàn  Thư  của Ngô Sĩ Liên, Lam Sơn thực lục của Ngô Sĩ Liên  , Hòang Triều Quan Chế .
-Địa lý : Hồng Đức bản đồ của Lê Thánh Tông; Dư Địa Chí của Nguyễn Trãi  , An Nam hình thăng đồ …..
-Y học : Bản thảo thực vật toát  yếu của Phan Phu Tiên .
-Tóan học : Đại Thành tóan pháp của Lương Thế Vinh; Lập thành tóan pháp của Vũ Hữu

Bản đồ Hoàng thành Thăng Long  Hồng Đức (1490)
c. Nghệ thuật :
  -Sân khấu có  ca , múa , nhạc, chèo.
  -Lương Thế Vinh  soạn bộ Hỉ phường phả lục. Nêu nguyên tắc  hát múa .
d.Kiến trúc : cung điện Lam Kinh   … phong cách đồ sộ , kỹ thuật điêu luyện .
Rồng đá Điện Kính Thiên được xây thời Lê Thánh Tông
IV MỘT SỐ DANH NHÂN VĂN HÓA XUẤT SẮC CỦA DÂN TỘC
1. Nguyễn Trãi ( 1380- 1442 )
-Nguyễn Trãi là nhà chính trị, nhà quân sự, danh nhân văn hóa thế giới, tác phẩm Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Phú  núi Chí Linh, Quốc âm thi tập, Dư địa chí .
-Ông luôn nêu cao lòng nhân nghĩa, yêu nước, thương dân.
2. Lê Thánh Tông  ( 1442 – 1497 ) :
-Là một hòang đế anh minh,tài giỏi về kinh tế , chính trị, quân sự, nhà văn, nhà thơ .
-Sáng lập hội Tao Đàn , đánh dấu bước phát triển cao văn chương đương thời . Hội Tao Đàn do lê Thánh Tông sáng lập gồm 28 hội viên  gọi là “Tao Đàn nhị thập bát tú “; là hội thơ và bình thơ , là câu lạc bộ  giải trí của vua và 1 số cận thần
-Thơ  văn  yêu nước , yêu dân  tộc .
-Văn  thơ chữ Hán : Quỳnh  uyển cửu ca , Châu cơ thắng thưởng .
-Văn thơ chữ Nôm  có Hồng Đức Quốc Âm  thi tập.
3. Ngô Sĩ Liên  ( thế kỷ XV ).
 Nhà sử học , giữ chức  Hàn Lâm Viện: Đại Việt Sử ký toàn thư ; Lam Sơn Thực lục.
CHÚC CÁC EM HỌC TẬP TỐT