Bài 20. Một số nhân tố ảnh hưởng tới tốc độ dòng chảy và chế độ nước sông. Một số sông lớn trên Trái Đất

1
GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
Tổ Địa lí
Trường THPT Buôn Ma Thuột
G/viên: Bùi Văn Tiến
12/26/2008
KIỂM TRA BÀI CŨ:
1. Nước bốc hơi từ đại dương được gió thổi vào lục địa ngưng kết tạo thành nước và tuyết rơi xuống bề mặt lục địa, sau đó lại chảy về đại dương, lại tiếp tục bốc hơi,... dó là:
a. Vòng tuần hoàn lớn.
b. Vòng tuần hoàn nhỏ.
c. Vòng tuần hoàn cả lớn và nhỏ.
d. Vòng khép kín.
2. Nước luôn được tạo ra là nhờ:
a. Có mây thường xuyên.
b. Có mưa thường xuyên.
c. Có vòng tuần hoàn nước.
d. a + b đúng.
3/ Loại hồ được hình thành từ khúc uốn của một con sông, gọi là:
a.Hồ kiến tạo b. Hồ do sông hình thành
c. Hồ móng ngựa d. Hồ miền núi.
4/ Hồ do gió tạo thành thường xuất hiện ở:
a. Cao nguyên b. Sa mạc.
c. Hoang mạc. d.b và c đúng.
5/Nguồn gốc của nước ngầm là:
a, Nước mưa b, Nước băng tan
c, Nước thấm d, Tất cả đều đúng.
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Sông là dòng chảy thường xuyên và cố định . Những hệ thống sông khác nhau thường có tốc độ dòng chảy và chế độ nước sông khác nhau.
Tốc độ dòng chảy một con sông không đồng nhất trên chiều dài một con sông, không đồng nhất ngay trên cả mặt cắt của dòng sông. Bài học hôm nay sẽ giúp cho các em hiểu tại sao như vậy.
I;MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỐC ĐỘ DÒNG CHẢY CỦA SÔNG
ĐỘ DỐC LÒNG SÔNG
Hãy quan sát hình ảnh sau đây và rút ra nhận xét về mối quan hệ giữa độ dốc dòng sông và tốc độ dòng chảy :
Nước sông chảy nhanh hay chậm là tuỳ thuộc vào độ dốc của lòng sông, nghĩa là tuỳ độ chênh của mặt nước.
2 CHIỀU RỘNG LÒNG SÔNG.
Hãy quan sát hình ảnh trên và rút ra nhận xét :
Mối quan hệ giữa chiều rộng lòng sông và tốc độ dòng chảy?
Khúc sông rộng nước chảy chậm, khúc sông hẹp nước chảy nhanh.
Không khí trên mặt sông
2m00/s
2m40/s
1m60/s
1m20/s
1m20/s
MA SÁT
Yếu tố nào tác động tới tốc độ dòng chảy theo mặt cắt ngang của lòng sông
II- MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI
CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG
1. Chế độ mưa,băng tuyết và nước ngầm
-Ở vùng đất, đá thấm nước nhiều, nước ngầm có vai trò đáng kể trong việc điều hoà chế độ nước của sông.
-Ở miền ôn đới lạnh và những nơi bắt nguồn từ núi cao, nước sông đều do băng tuyết tan cung cấp.(mùa Xuân băng tan; mùa đông sông đóng băng)

- Ơ �các miền khí hậu khác nhau thì có chế độ nước sông khác nhau ( do chế độ mưa quy định )

Cả lớp
Dựa vào kiến thức đã học và tờ bản đồ bên, hãy cho biết vì sao mực nước lũ ở các sông ngòi miền Trung nước ta thường lên rất nhanh?

2. Địa thế,thực vật và hồ đầm:
a. Địa thế
Ở miền núi nước sông chảy nhanh hơn ở đồng bằng.( do độ dốc của địa hình )

II- MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI
CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG
Sông ngòi ở miền Trung nước ta:
Sông ngắn, dốc, do địa hình núi lan ra sát biển
Mưa khá tập trung, mưa với lượng mưa lớn, trong thời gian ngắn
>Kết hợp 2 yếu tố trên nên mực nước lũ ở sông ngòi miền Trung lên rất nhanh ->Tạo ra tốc độ lũ quét nhanh, mạnh gây nhiều hậu qủa lớn cho sinh hoạt và sản xuất của người dân.

Phá rừng
Phá rừng
Rừng nguyên sinh-rừng đầu nguồn
Rừng ở cửa sông, ven biển

















Tại sao sông Mê Kông có chế độ nước điều hoà hơn sông Hồng?
c. Hồ, đầm:

- Hồ, đầm nối với sông, vừa có tác dụng cung cấp nước cho sông, vừa có tác dụng điều hòa chế độ nước sông
Chế độ nước sông Mê Kông điều hòa hơn sông Hồng là nhờ có
Biển Hồ-Campuchia
1/ PHÂN LOẠI SÔNG THEO NGUỒN TIẾP NƯỚC
Nước ngầm và mưa.
Tuyết và băng tan.
Nước ngầm và mưa + tuyết và băng tan.
2/MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
a, SÔNG NIL:
c, SÔNG VONGA:
b, SÔNG AMA ZOL:
d, SÔNG IÊNITXAY
a, Sông NIL
+ Nơi bắt nguồn : Hồ Víchtoria
+ Diện tích lưu vực : 2.881.000 Km2
+ Chiều dài : 6685 Km
+ Vị trí : Khu vực xích đạo, cận XĐ, cận nhiệt thuộc Châu Phi.
+ Nguồn cung cấp nước chính : mưa và nước ngầm.
Có diện tích lưu vực lớn nhất thế giới : 7170000 Km2
Dài thứ hai thế giới : 6437 Km
Lưu vực nằm trong khu vực xích đạo
Lưu lượng trung bình lớn nhất thế giới
Có chiều dài 3531 Km, chảy theo hướng Bắc – Nam
Đóng băng tới 150 ngày, mùa xuân băng tuyết tan
làm cho lưu lượng mùa lũ và mùa cạn chênh nhau lớn.
Có chiều dài 4102 Km, sông chảy trong khu vực ôn đới lạnh
theo hướng từ Nam lên Bắc.
Mùa đông đống băng. Mùa Xuân băng tan ở thượng lưu trước
nên thường gây ra lũ lụt ở hạ lưu.
Điền từ thích hợp vào chỗ trống :
Nước sông chảy nhanh hay chậm tuỳ thuộc vào …………….. của lòng sông và ……………. của lòng sông.
Câu nào sau đây sai ?
Nil là sông dài nhất thế giới.
A-ma-zôn là sông lớn nhất thế giới.
Mỗi năm Von-ga đóng băng gần 4 tháng.
Nguồn cung cấp của sông I-ê-nít-xây là nước mưa và nước ngầm.
độ dốc
chiều rộng
3. Nhân tố quyết định đến chế độ sông là:
a. Dịa thế, địa chất.
b. Cây cỏ.
c. Hồ đầm.
d. Chế độ mưa và nhiệt độ.
4. Sông được cung cấp nước bởi các nguồn:
a. Nước mưa và nước bang tan
b. Nước ngầm
c. Nước trong các hồ ao
d. Tất cả đều đúng
HOẠT ĐỘNG TIẾP NỐI
Làm các câu hỏi và bài tập 1,2-Sgk-trang 71.
Chuẩn bị bài 21-Sgk-trang 72:
Tìm hiểu các tính chất của biển như: nhiệt độ, độ mặn…
Tìm hiểu vai trò của biển và tác động tiêu cực của con người đối với môi trường biển.
Sưu tầm tranh ảnh, hình vẽ, băng hình về biển và đại dương.