Bài 20. Mở đầu về hoá học hữu cơ

Chương 4.
Đại cương hoá học hữu cơ
Bài 20. Mở đầu về hoá học hữu cơ
Người soạn: Trần Hoài Thu
Mì chính
Sản phẩm cao su
Tơ sợi hoá học
Một số loại thuốc bổ và thuốc hỗ trợ thần kinh
xà phòng – chaát taåy röaû
Bài 20. Mở đầu về hoá học hữu cơ
Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ
Phân loại hợp chất hữu cơ
Đặc điểm chung của hợp chất hữu cơ
Sơ lược về phân tích nguyên tố
Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ CO, CO2, muối cacbonat, xianua, cacbua,…)
Hoá học hữu cơ là ngành hoá học nghiên cứu các hợp chất hữu cơ.
Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ
Những chất nào sau đây là hợp chất hữu cơ: NaHCO3, CH3COONa, CaCO3, C6H12O6, CCl4, HClO4, CH3Cl, CH3NH2
Đáp án: Những chất là hợp chất hữu cơ là: CH3COONa, C6H12O6, CCl4, CH3Cl, CH3NH2
II. Phân loại hợp chất hữu cơ
Hợp chất hữu cơ
HIĐROCACBON Phân tử chỉ chứa 2 nguyên tử C, H
DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON Phân tử có nguyên tử nguyên tố khác thay thế H của hiđrocacbon
không no
thơm
no
Dẫn xuất hal
Ancol, phenol, ete
Anđ, xeton
Amin,nitro
Axit, este
Hợp chất tạp chức polime
1) Đặc điểm cấu tạo
III. Đặc điểm chung của hợp chất hữu cơ
Liên kết trong phân tử chủ yếu là liên kết cộng hoá trị
2) Tính chất vật lý:
- Có nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi thấp (dễ bay hơi)
- Phần lớn không tan trong nước, nhưng tan nhiều trong các dung môi hữu cơ
3, Tính chất hoá học:
- Thường kém bền với nhiệt và dễ cháy tạo ra CO2 và H2O
- Phản ứng hoá học thường xẩy ra chậm và theo nhiều hướng khác nhau trong cùng một điều kiện, tạo ra nhiều sản phẩm
IV.Sơ lược về phân tích nguyên tố
1, Phân tích định tính
a) Mục đích: xác định nguyên tố nào có trong thành phần phân tử hợp chất hữu cơ (xác định CTTQ: CxHyOzNt)
b) Nguyên tắc: Chuyển các nguyên tố trong hợp chất hữu cơ thành các chất vô cơ đơn giản rồi nhận biết chúng bằng các phản ứng đặc trưng.
c) Phương pháp tiến hành:
Định tính C, H bằng phương pháp đốt rồi nhận biết sản phẫm
Hỗn hợp C6H12O6 và CuO
Mầu trắng của CuSO4 khan chuyển thành màu xanh của muối ngậm nước CuSO4.5H2O, xác nhận có H trong hợp chất nghiên cứu
Sự tạo thành kết tủa trắng của CaCO3 xác nhận có C trong hợp chất hữu cơ
Bông trộn CuSO4 khan
Dd Ca(OH)2
Định tính N: Chuyên N từ hợp chất thành NH3 rồi nhận biết bằng chất chỉ thị quỳ tím ẩm (phương pháp kenđan)
2, Phân tích định lượng
a) Mục đích: Xác định thành phần phần trăm về khối lượng các nguyên tố trong phân tử hợp chất hữu cơ.
b) Nguyên tắc:
- Cần một khối lượng chính xác hợp chất hữu cơ, sau đó chuyển nguyên tố C thành CO2; nguyên tố H thành H2O; nguyên tố N thành N2,.
- Xác định chính xác khối lượng hoặc thể tích của các chất CO2; H2O; N2,.tạo thành, từ đó tính thành phần phần trăm khối lưọng của các nguyên tố.
c) Phương pháp tiến hành:
(C, H, N, O)
Hấp thụ qua 2 bình
đo V(đktc)
+ bình 1(dd H2SO4 đ):
m1= mH2O
m2 = mCO2
hấp thụ H2O
hấp thụ CO2
+ bình 2(dd KOH):
d) Biểu thức tính:
Cứ 44g CO2 có 12g C
= 12.
Cứ 22,4 lit CO2 có 12g C
= 12.
Cứ 18g H2O có 2g H
= 2.
Tương tự cho N ta có:
1- Đốt cháy hoàn toàn 10 g một hợp chất A thu 33,85 g CO2 và 6,94 g H2O.Tính khối lượng các nguyên tố trong mẫu
2- Đốt cháy hoàn toàn 1,68 g một hợp chất A thu 5,28 g CO2 và 2,16 g H2O. Tính khối lượng các nguyên tố trong mẫu
mC = 9,23g
mH = 0,77g
mO = 10 - (9,23 + 0,77) = 0
Hợp chất chỉ gồm có C và H
mC = 1,44g
mH = 0,24g
mO = 1,68 - (1,44 + 0,24) = 0
Hợp chất chỉ gồm có C và H
3- Đốt cháy hoàn toàn 2,2 g một hợp chất A thu 3,36 lít CO2 (đktc) và 3,6 g H2O ; Tính khối lượng các nguyên tố trong mẫu
4- Đốt cháy hoàn toàn 3,7 g một hợp chất A thu 3,36 lit CO2 (đktc) và 2,7g H2O ; Tính khối lượng các nguyên tố trong mẫu
mO = 2,2 - (1,8 + 0,4) = 0
mO = 3,7 - (1,8 + 0,3) = 1,6g
mC = 1,80g
mH = 0,40g
Hợp chất chỉ gồm có C và H
mC = 1,80g
mH = 0,30g
Hợp chất chỉ gồm có C, H và O
5- Đun nóng 3,915g chất h?u cơ A thu được 3,3g CO2 và 1,08g H2O ,1,59g Na2CO3 . Mặt khác khi phân tích 2,61g chất A có mặt AgNO3 thu được 2,87g AgCl. A được cấu tạo từ nguyên tố nào? Khối lượng mỗi nguyên tố là bao nhiêu ở trong mẫu?
Bài tập về nhà
- Soạn bài và làm bài tập SGK, SBT