Bài 20. Mở đầu về hoá học hữu cơ

Phạm Lâm Duy
nhiệt liệt chào mừng ngày nhà giáo việt nam 20/11/2009
TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ TỈNH HÀ GIANG
Hà giang, ngày 19 tháng 11 năm 2009
GV: PHẠM LÂM DUY
Phạm Lâm Duy
MỞ ĐẦU
VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
ĐẠI CƯƠNG VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
Chương
4
Bài
20
(Tiết 28)
Năm học: 2009 - 2010.
Phạm Lâm Duy
MỘT SỐ HỢP CHẤT HỮU CƠ MÀ TA THƯỜNG GẶP Ở NGOÀI ĐỜI SỐNG
Phạm Lâm Duy
Đường saccarozơ được làm từ mía.
Phạm Lâm Duy
Xăng, Dầu, Ga
Phạm Lâm Duy
Ancol etylic (C2H5OH).
Phạm Lâm Duy
Các sản phẩm làm từ PE và PVC.
Phạm Lâm Duy
VD: Cho các hợp chất sau:
CH4, CO2, C2H4, CO, CH3COOH, C2H5OH, CaCO3, C6H6, CaC2, C6H12O6…
Hãy xác định đâu là HCVC, đâu là HCHC ?
I. KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
- Hợp chất hữu cơ: Là hợp chất của Cacbon (trừ CO, CO2, muối Cacbonat, xianua, cac bua…).
Thành phần HCHC: Nhất thiết phải có C, hay gặp H, O, N, halogen, S,…

- Hóa học hữu cơ: Là ngành hóa học nghiên cứu các hợp chất hữu cơ.

Hoá học hữu cơ là gì?
VD: Cho các hợp chất sau:
CH4, CO2, C2H4, CO, CH3COOH, C2H5OH, CaCO3, C6H6, CaC2, C6H12O6…
Phạm Lâm Duy
HỢP CHẤT HỮU CƠ
DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON
Phân tử có nguyên tử nguyên tố khác thay thế nguyên tử hiđro của hiđrocacbon
HIĐROCACBON
Phân tử chỉ chứa các
nguyên tử cacbon và hiđro
Hiđrocacbon
no
Hiđrocacbon
không no
Hiđrocacbon
thơm
Dẫn
Xuất
halogen
Axit,
este
Ancol,
Phenol,
ete
Anđehit,
xeton
Hợp chất
Tạp
chức.,
polime
Amin,
nitro
CH4
C2H4
C2H2
CH3Cl
C2H5OH
HCHO
CH3NH2
HCOOH
PVC
II.PHÂN LOẠI HỢP CHẤT HỮU CƠ
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
Cơ sở phân loại hợp chất hữu cơ?
* Phân loại dựa vào thành phần nguyên tố.
C6H6
Phạm Lâm Duy
II.PHÂN LOẠI HỢP CHẤT HỮU CƠ
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
Cơ sở phân loại hợp chất hữu cơ.
* Phân loại dựa vào thành phần nguyên tố.
* Phân loại dựa theo mạch cacbon.

+ Hợp chất hữu cơ mạch vòng.
+ Hợp chất hữu cơ không vòng (mạch hở).
Phạm Lâm Duy
III. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA HỢP CHẤT HỮU CƠ
1. Đặc điểm cấu tạo
Cấu tạo chủ yếu từ các nguyên tố phi kim Liên kết hoá học trong phân tử chủ yếu là liên kết cộng hoá trị.
2. Tính chất vật lý
- Có nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi thấp (dễ bay hơi).
- Phần lớn không tan trong nước, nhưng tan nhiều trong các dung môi hữu cơ.
3. Tính chất hoá học
- Thường kém bền với nhiệt và dễ cháy.
- Phản ứng hoá học thường xảy ra chậm và theo nhiều hướng khác nhau trong cùng một điều kiện, nên tạo ra hỗn hợp sản phẩm.
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
Liên hệ những tính chất vật lí của xăng, dầu từ đó cho biết tính chất vật lí tiêu biểu của HCHC?
Phạm Lâm Duy
IV. SƠ LƯỢC VỀ PHÂN TÍCH NGUYÊN TỐ
1. Phân tích định tính
Mục đích:
Xác định nguyên tố nào có trong thành phần phân tử hợp chất hữu cơ.
b) Nguyên tắc:
Chuyển các nguyên tố trong hợp chất hữu cơ thành các chất vô cơ đơn giản rồi nhận biết chúng bằng các phản ứng đặc trưng.
c) Phương pháp tiến hành:
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
Hãy cho biết có những phương pháp phân tích nguyên tố nào?
Phạm Lâm Duy
Hỗn hợp C6H12O6 và CuO
Màu trắng của CuSO4 khan chuyển thành màu xanh của muối ngậm nước CuSO4.5H2O, xác nhận có H trong hợp chất nghiên cứu
Bông trộn CuSO4 khan
Sự tạo thành kết tủa trắng của CaCO3 xác nhận có C trong hợp chất nghiên cứu
Dd Ca(OH)2
Thí nghiệm xác định định tính C, H có trong Glucozơ
Phạm Lâm Duy
IV.SƠ LƯỢC VỀ PHÂN TÍCH NGUYÊN TỐ
2. Phân tích định lượng
Mục đích:
Xác định thành phần phần trăm về khối lượng các nguyên tố trong phân tử hợp chất hữu cơ.
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ

- Cân một khối lượng chính xác hợp chất hữu cơ, sau đó chuyển nguyên tố C thành CO2; nguyên tố H thành H2O; nguyên tố N thành N2,…
- Xác định chính xác khối lượng hoặc thể tích của các chất CO2, H2O, N2,…tạo thành, từ đó tính thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố.
b) Nguyên tắc:
Phạm Lâm Duy
c) Phương pháp tiến hành:
a(gam) HCHC CO2 + H2O + N2
(C, H, N, O)
Hấp thụ qua 2 bình
Đo V(đktc)
+ Bình 1(dd H2SO4 đ):

+ Bình 2(dd KOH):

hấp thụ H2O
hấp thụ CO2
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
Phạm Lâm Duy
d) Biểu thức tính:
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
Phạm Lâm Duy
Oxi hoá hoàn toàn 0,6 gam hợp chất hữu cơ A thu được 1,32 gam CO2 và 0,72 gam H2O. Tính thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố trong phân tử chất A.
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
BÀI TẬP VẬN DỤNG
Biểu thức tính:
Phạm Lâm Duy
1. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào chính xác:

A. Hợp chất không có C không phải là HCHC.
B. Hầu hết các nguyên tố trong bảng HTTH đều có thể tạo thành HCHC.
C. HCHC phải có H và O.
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
A
CÂU HỎI VẬN DỤNG
Phạm Lâm Duy
2. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào không chính xác:
A. LKHH trong HCHC là liên kết CHT.
B. HCHC thường dễ bay hơi, dễ cháy.
C. Trong HCHC mỗi CTPT chỉ tương ứng 1 CTCT.
D. Các phản ứng hữu cơ thường xảy ra chậm, không theo một hướng nhất định.
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
C
CÂU HỎI VẬN DỤNG
Phạm Lâm Duy
BTVN
Bài tập: 2,3/Trang 91-SGK
Bài tập: 4.4, 4.5, 4.6, 4.7/Trang 28- SBT
- Chuẩn bị bài:
“Thành phần nguyên tố và CTPT”
Phạm Lâm Duy
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC
Kính chúc thầy cô và
các em mạnh khoẻ !
Hà giang, ngày 19/11/2009
Phạm Lâm Duy
TÍNH CHÂT CỦA MỘT SỐ HỢP CHÂT HỮU CƠ TIÊU BIỂU
CH4
CH2=CH2
CH≡CH
Khí
Lỏng
Tạo ra CO2, H2O và tỏa nhiệt
Pứ thế
Pứ cộng
Pứ cộng
Pứ thế
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
Phạm Lâm Duy
CH3−CH2−OH
CH3−COOH
C6H12O6
Tạo ra CO2, H2O và tỏa nhiệt
Lỏng, cay
Lỏng, chua
rắn, ngọt
2C2H5OH+2Na→
2C2H5ONa + H2↑
BÀI 20: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
TÍNH CHÂT CỦA MỘT SỐ HỢP CHÂT HỮU CƠ TIÊU BIỂU
CH3COOH +C2H5OH
CH3COOC2H5 + H2O