Bài 20. Mạch dao động

kÝnh chóc søc khoÎ c¸c thµy gi¸o,

c« gi¸o tíi dù giê thao gi¶ng

Chóc c¸c em mét ngµy häc tèt

Xin tr©n träng c¶m ¬n

Mạch dao động. Dao động điện từ.
Điện từ trường.
Sóng điện từ.
Những nguyên tắc của việc thông tin liên lạc vô tuyến.
Ang ten phát và thu sóng vô tuyến
Một số công th?c c?n nh?
Nang lu?ng điện trường c?a t? di?n:
Bi?u th?c DN cu?ng d? dũng di?n t?c th?i:
Cu?ng d? đi?n tru?ng gi?a hai b?n t? di?n:
E = u / d
C?m ?ng t? bên trong cu?n c?m:
Bài mạch dao động gồm mấy nội dung chính ?
Dó là nhũng nội dung nào ?
I. M?CH DAO D?NG.
1. DN mạch dao động.

II. DAO D?NG DI?N T?
T? DO TRONG MDD.
III. NANG LUONG
DI?N T?.
2. Hoạt động.

2. D?nh nghia dao động
điện t? t? do.

1. Dluật biến thiên đtích
và cđ dđiện trong MDD

3. Chu kỳ và tần số dao
động riêng của MDD.

I- MẠCH DAO ĐỘNG:
Mạch dao động là m?t cu?n c?m L m?c n?i ti?p v?i m?t t? di?n C th�nh m?t m?ch di?n kín.
N?u di?n tr? c?a m?ch coi nhu b?ng không, thĩ m?ch l� m?ch dao d?ng lý tu?ng.
1. D?nh nghĩa m?ch dao d?ng.
2. Hoạt động.
* K?t qu?:
Cho tụ phóng điện qua L.
q>0
+ +
- -
L
Quan sát hinh vẽ và nghiên cứu SGK, em hãy cho biết mạch dao động gồm nhũng thiết bị gĩ, ghép như thế nào ?
Nếu điện trở của mạch rất nhỏ, coi như bằng không thi mạch dao động có tên gọi là gĩ ?
Muốn cho mạch dao động hoạt động thĩ ta phải làm gĩ ?
Khi cho tụ điện phóng điện qua L thĩ trong mạch dao động xuất hiện hiện tượng gĩ ?
Mô hĩnh thí nghiệm
về hoạt động của mạch dao động
I. M?CH DAO D?NG.
1. DN mạch dao động.

II. DAO D?NG DI?N T?
T? DO TRONG MDD.
III. NANG LUONG
DI?N T?.
2. Hoạt động.

2. D?nh nghia dao động
điện t? t? do.

1. Dluật biến thiên đtích
và cđ dđiện trong MDD

3. Chu kỳ và tần số dao
động riêng của MDD.

I- MẠCH DAO ĐỘNG:
Mạch dao động là m?t cu?n c?m L m?c n?i ti?p v?i m?t t? di?n C th�nh m?t m?ch di?n kín.
N?u di?n tr? c?a m?ch coi nhu b?ng không, thĩ m?ch l� m?ch dao d?ng lý tu?ng.
1. D?nh nghĩa m?ch dao d?ng.
2. Hoạt động.
* K?t qu?:
Cho tụ phóng điện qua L.
q>0
+ +
- -
T?o ra m?t DDXC trong m?ch dao d?ng.
T?o ra m?t di?n áp XC gi?a hai b?n t?.
L
II. DAO D?NG DI?N T? T? DO TRONG Mạch DD:
1. D?nh lu?t bi?n thiên di?n tích v� cu?ng d? dũng di?n trong mạch dao động lý tu?ng:
Quy u?c: (chỉ xét đtích của 1 bản)
* q > 0, n?u bản tụ dang xét tích diện duơng (bên trên).
* i > 0, nếu dòng diện chạy qua cuộn cảm theo chiều dến bản tụ dang xét.
Ta có:
* Định luật:


Người ta quy ước về dấu của điện tích của 1 bản tụ và chiều của dòng điện như thế nào ?
Ta có: e = - Li` mà: i = dq/dt = q` nên: e = - Lq``= u.
Mà: u = q/c do đó: - Lq`` = q/C nên: q``= -(1/LC)q.
II- DAO D?NG DI?N T? T? DO TRONG Mạch DD:
1. D?nh lu?t bi?n thiên di?n tích v� cu?ng d? dòng di?n trong mạch dao động lý tu?ng:
2. D?nh nghia dao d?ng di?n t? t? do:
3. Chu k? v� t?n s? dao d?ng riêng c?a mạch DD.
Chu k? v� t?n s? c?a DDDT t? do trong MDD g?i l� chu k? v� t?n s? riêng c?a MDD.
Công th?c:
(Công thức tôm-xơn)
III- NANG LU?NG DI?N T? C?A Mạch DaoDộng:
Nang lu?ng trong mạch dao động gồm có:
-Nang lu?ng di?n tru?ng t?p trung trong t? di?n:
-Nang lu?ng t? tru?ng t?p trung trong cu?n c?m:
* T?ng nang lu?ng di?n tru?ng v� nang lượng t? tru?ng c?a m?ch dao động g?i l� nang lu?ng di?n t?:
* N?u không có s? tiêu hao nang lu?ng thĩ nang lượng điện t? trong m?ch dao d?ng s? du?c b?o to�n.
Câu 1: M?ch dao d?ng l� gĩ ? Dịnh nghĩa dao d?ng di?n t? t? do? Nang lu?ng di?n t? l� gĩ?
Cõu 2: Cường độ dòng điện i và điện tích q của một bản tụ điện trong một mạch MDD biến thiên như thế nào ?
Củng cố
+ Mạch dao động là một cuộn cảm L m?c nối tiếp v?i một t? diện C thành một mạch diện kín.
+ Dao động điện t? là s? biến thiên điều hòa theo thời gian của cường độ điện trường và cảm ứng t? trong mạch dao động.
+ Nang lượng điện t? là tổng nang lượng điện trường trong tụ điện và nang lượng t? trường trong cuộn cảm của mạch dao động.
Câu 1: Sự biến thiên của điện tích q của một bản tụ điện trong một MDĐ lệch pha như thế nào so với sự biến thiên của dòng điện i ?
Đáp án: D
Giải:

C = ; L =

Cho:

Hỏi:
T và f = ?
a) Chu kỳ dao động riêng:
b) Tần số dao động riêng:
Câu 2: Tính chu k? v� t?n s? dao d?ng riêng c?a m?t mạch DD, bi?t t? di?n trong m?ch có di?n dung l�

v� cu?n c?m có d? t? c?m l� .
Giải:
C = 120 pF = 120.10-12 F
L = 3 mH = 3.10-3 H
Cho:

Hỏi:
f và T = ?
Câu 3: M?t mạch DD gồm t? di?n có di?n dung l� 120 pF v� cu?n c?m có d? t? c?m l� 3mH. Tính t?n s? và chu kỳ dao d?ng riêng c?a mạch.
* Tần số riêng:
Chu kỳ riêng:
T = 1/f = 1/ 0,265.106 = 3,77.10-6 s.
Hướng dẫn về nhà
* Dọc bài 21 và 22 để trả lời các câu hỏi 1, 2, 3 bài 21; câu 1, 2 bài 22.
* Cụ thể:
1. Nêu mối quan hệ giũa s? biến thiên theo thời gian của điện trường và t? trường ?
2. Nêu mối quan hệ giũa s? biến thiên theo thời gian của t? trường và điện trường xoáy ?
3. Diện t? trường là gĩ ?
4. Sóng điện t? là gĩ ? Nêu nhũng đặc điểm của sóng điện t? ?
5. Nêu nhũng đặc điểm của s? truyền sóng vô tuyến trong khí quyển?