Bài 20. Lớp vỏ địa lí. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lí

I. LỚP VỎ ĐỊA LÍ (LỚP VỎ CẢNH QUAN)
- Là lớp vỏ của Trái Đất, gồm nhiều bộ phận (Khí quyển, thủy quyển, sinh quyển, thổ nhưỡng quyển, sinh quyển và thạch quyển) xâm nhập và tác động lẫn nhau.
- Các lớp vỏ bộ phận của lớp vỏ địa lý gồm có 5 thành phần:
+ Khí quyển.
+ Thạch quyển.
+ Thuỷ quyển.
+ Thổ nhưỡng quyển.
+ Sinh quyển
Chiều dày: 35 – 40 km
+ Đại dương: giới hạn dưới của lớp ôdôn đến đáy vực thẳm đại dương.
+ Lục địa: giới hạn dưới của lớp ôdôn đến hết lớp vỏ phong hóa
II. QUY LUẬT THỐNG NHẤT VÀ HOÀN CHỈNH CỦA LỚP VỎ ĐỊA LÍ.
1. Khái niệm
- Là quy luật về mối quan hệ quy định lẫn nhau giữa các thành phần và của mỗi bộ phận lãnh thổ của lớp vỏ địa lý.



THẠCH QUYỂN

THỦY QUYỂN
THỔ NHƯỠNG QUYỂN

KHÍ QUYỂN

SINH QUYỂN
- Nguyên nhân: chịu tác động trực tiếp hoặc gián tiếp của nội lực và ngoại lực
- Tất cả những thành phần của lớp vỏ địa lí đều đồng thời chịu tác động trực tiếp hoặc gián tiếp của ngoại lực và nội lực, vì thế chúng không tồn tại và phát triển một cách cô lập.
- Những thành phần này luôn xâm nhập vào nhau, trao đổi vật chất và năng lượng với nhau khiến chúng có sự gắn bó mật thiết để tạo nên một thể thống nhất và hoàn chỉnh.
2. Biểu hiện của quy luật
Trong tự nhiên, cứ lãnh thổ nào cũng gồm nhiều thành phần ảnh hưởng qua lại và phụ thuộc lẫn nhau. Nếu một thành phần của lãnh thổ thay đổi sẽ dẫn đến sự thay đổi của các thành phần còn lại và toàn bộ lãnh thổ.
Ví dụ 1
Sông ngòi
Làm
tăng
Lưu lượng nước sông
Lượng phù sa
Tốc độ dòng chảy
Mức độ xói mòn
]
Qua mùa mưa
Ví dụ 2
Khí hậu
khô hạn
Khí hậu
ẩm ướt
Làm thay đổi chế độ
dòng chảy
Làm tăng quá trình
xói mòn
Thực vật phát triển
Quá trình phá hủy đá
và hình thành đất
nhanh hơn
Ví dụ 3
Thảm thực vật rừng
bị phá hủy
Đất bị
xói mòn
Khí hậu
thay đổi
Đất
bị
biến
đổi
3. Ý nghĩa thực tiễn của quy luật
Do lớp vỏ địa lí mang tính thống nhất và hoàn chỉnh nên chúng ta có thể dự báo trước về sự thay đổi của các thành phần tự nhiên khi sử dụng chúng. Từ đó chúng ta cần có sự nghiên cứu kỹ lưỡng toàn diện về môi trường để nắm được tình trạng của môi trường hiện tại là như thế nào và trong tương lai nó sẽ phát triển theo hướng nào  hạn chế những hoạt động gây ảnh hưởng xấu đến môi trường tự nhiên để có thể phát triển một cách bền vững.
Việc phá rừng đầu nguồn sẽ gây ra hậu quả gì đối với đòi sống và môi trường tự nhiên?