Bài 20. Lớp vỏ địa lí. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lí

Chương VII: MỘT SỐ QUY LUẬT CỦA LỚP VỎ ĐỊA LÍ.
Bài 20: LỚP VỎ ĐỊA LÍ.
QUY LUẬT THỐNG NHẤT VÀ HOÀN CHỈNH CỦA LỚP VỎ ĐỊA LÍ.

I. L?p v? d?a lí (LVDL).
1. Kh�i ni?m v� d?c di?m.
2. S? kh�c nhau gi?a LVDL v� LVTD.
II. Quy lu?t th?ng nh?t v� hồn ch?nh c?a LVDL.
1. Kh�i ni?m.
2. Nguy�n nh�n.
3. Bi?u hi?n.
4. � nghia th?c ti?n.

I. L?p v? d?a lí.
1. Kh�i ni?m v� d?c di?m.
- L� l?p b? m?t c?a Tr�i D?t, ? dĩ cĩ s? x�m nh?p v� t�c d?ng l?n nhau gi?a c�c quy?n.
- D�y kho?ng 30 - 35 km.
- Hình th�nh v� ph�t tri?n theo quy lu?t t? nhi�n.


2. S? kh�c nhau gi?a LVDL v?i LVTD.
Chiều dày:
+ Ở đại dương: 3km= LVTĐ < LVĐL=35km.
+ Ở lục địa: 30km = LVTĐ > LVĐL=25km.
-Thành phần:
+ LVTĐ: chủ yếu là nham thạch.
+ LVĐL: đất, sinh vật, nước, không khí.


II. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh
1. Kh�i ni?m
L� quy lu?t v? m?i quan h? quy d?nh l?n nhau gi?a c�c th�nh ph?n v� m?i b? ph?n l�nh th? nh? c?a LVDL.

2. Nguy�n nh�n.
T?t c? c�c th�nh ph?n c?a LVDL d?u d?ng th?i ch?u t�c d?ng tr?c ti?p ho?c gi�n ti?p c?a ngo?i l?c v� n?i l?c. Vì th? ch�ng khơng t?n t?i bi?t l?p m� luơn cĩ s? x�m nh?p v�o nhau, trao d?i v?t ch?t v� nang lu?ng v?i nhau. Di?u n�y l�m cho ch�ng cĩ s? g?n bĩ m?t thi?t d? t?o n�n m?t th? th?ng nh?t v� hồn ch?nh.

3. Biểu hiện.
Chỉ cần một thành phần thay đổi, các thành phần khác sẽ thay đổi theo.

Ví dụ 1:
Hồ


Đầm lầy.


ĐTV ưa nước phát triển.


Đầm lầy khô cạn.


ĐTV ưa nước chết + Đất rắn lại, biến đổi tính chất.
Xuất hiện hệ sinh thái mới.



Nhiệt, ẩm, nguồn dinh dưỡng thích hợp.
C�c giai do?n c?a qu� trình hình th�nh v� khơ c?n c?a d?m l?y(VD1).

Đầm lầy
Hồ
Ví dụ 2:

Khí hậu thay đổi ( từ khô hạn sang ẩm ướt

Dòng chảy thay đổi.

Tăng quá trình xói mòn + thực vật phát triển mạnh.

Quá trình phá hủy đá và hình thành đất nhanh hơn.





Suối vào mùa khô.

Suối vào mùa mưa.

Ví dụ 3:
Rừng bị phá hủy.


Sinh vật suy giảm.
Khí hậu thay đổi.
Dòng chảy thay đổi.

Đất đai bị thoái hóa.



Dựa vào sơ đồ vòng tuần hòan của nước, nội dung đoạn phim đã xem, hãy trình bày mối quan hệ giữa các thành phần tự nhiên có trong sơ đồ trên.
Nhận xét:
Các thành phần tự nhiên của LVĐL có mối quan hệ mật thiết với nhau. Chỉ một thành phần thay đổi sẽ dẫn đến sự thay đổi của các thành phần còn lại. Trong một số trường hợp, sự thay đổi của các thành phần còn lại có khả năng làm tác động đến cả thành phần thay đổi lúc ban đầu.

Sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa các thành phần của LVĐL:




Thạch quyển.
Khí quy?n
Thổ quyển.
Sinh quyển
Thuỷ quyển.
4. � nghia th?c ti?n.
- Cĩ th? d? b�o tru?c v? s? thay d?i c?a c�c th�nh ph?n t? nhi�n khi ch�ng ta s? d?ng m?t th�nh ph?n n�o dĩ v�o m?c dích kinh t?.
- Hi?u du?c quy lu?t tr�n l� di?u ki?n d? khoi d?y � th?c b?o v? mơi tru?ng ? m?i ngu?i.