Bài 20. Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp kết thúc (1953 - 1954)

Giáo Viên : Trần Thị Thu Thuỷ
TRƯỜNG THPT NGUYỄN HUỆ
MÔN : LỊCH SỬ
Bài 20: CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC
CHỐNG THỰC DÂN PHÁP KẾT THÚC
(1953 - 1954)
(Tiết 1)
I. ÂM MƯU MỚI CỦA PHÁP - MỸ Ở ĐÔNG DƯƠNG: KẾ HOẠCH NAVA
1. Hoàn cảnh ra đời của kế hoạch Nava:
+ Sau 8 năm, Pháp bị sa lầy trong chiến tranh => Cần giành được môt thắng lợi để rút khỏi chiến trường trong danh dự.
+ Mỹ tích cực viện trợ, chuẩn bị thay thế Pháp ở Đông Dương.
+ Bước 2: Thu Đông 1954 => Chuyển lực lượng ra Bắc Bộ, tiến công chiến lược, buộc ta phải đàm phán theo hướng có lợi cho Pháp.
+ Bước 1: Thu Đông 1953 và Xuân 1954 => Phòng ngự chiến lược ở Bắc Bộ, tiến công chiến lược ở Trung Bộ và Nam Đông Dương.
=> Điểm chính của kế hoạch Nava là tập trung xây dựng một lực lượng cơ động mạnh, quyết tâm giành thắng lợi, kết thúc chiến tranh
=> Pháp và Mỹ thỏa thuận và đưa ra kế hoạch mới, gọi là Kế hoạch Nava ( 7.5.1953)
2. Nội dung của kế hoạch Nava:
Chia thành 2 bước
Phòng
Ngự
Tiến công
Chiến lược
Tiến công chiến lược
Tiến công chiến lược
II. CUỘC TIẾN CÔNG CHIẾN LƯỢC ĐÔNG XUÂN 1953 – 1954 VÀ CHIẾN DỊCH ĐIỆN BIÊN PHỦ 1954.
1. Cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953 - 1954
Tấn công vào những hướng quan trọng, ở đó lực lượng địch tương đối yếu nhằm tiêu hao sinh lực địch, buộc chúng phải phân tán để đối phó.
- Cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953 – 1954

a. Ở mặt trận chính diện:
Ta mở hàng loạt các chiến dịch tấn công địch hầu hết khắp chiến trường ĐD buộc địch phải phân tán lực lượng thành 5 điểm.
- Chủ trương kế hoạch của ta:
Chiến dịch
Tây Bắc
10.12.
1953
Loại khỏi vòng
chiến 24 đại đội
địch, giải phóng
Lai Châu, uy hiếp
Điện Biên Phủ
Nava điều 6 tiểu đoàn cơ động
từ đồng bằng Bắc Bộ chi viện
cho Điện Biên Phủ, biến nơi
đây thành nơi tập trung binh
lực thứ 2
Chiến dịch
Trung Lào
Đầu
tháng
12.1953
Tiêu diệt 3 tiểu
đoàn Âu – Phi.Giải
phóng Thà-Khẹt,
uy hiếp Savanakhét
và Sênô
Nava buộc phải tăng cường quân
cho Sênô, biến nơi đây thành nơi
tập trung quân thứ 3
Chiến dịch
Thượng Lào
Cuối
Tháng
1.1954
Giải phóng Phong-
Xa-Lì, uy hiếp
Luông Pha-băng
Nava điều quân từ Bắc Bộ chi viện
Cho Luông Pha-băng và Mường
Sài, biến nơi đây thành nơi tập
trung binh lực số 4
Chiến dịch
Tây Nguyên
Đầu
Tháng
2.1954
Tiêu diệt 2000 tên
Địch, giải phóng Kon
Tum, uy hiếp Plây-ku
Pháp tăng cường lực lượng cho
Plây-ku, biến nơi đây thành nơi tập
trung binh lực thứ 5
1
2
3
4
5
* Ý nghĩa:
- Buộc địch phải phân tán lực lượng để đối phó với ta. Kế hoạch Nava bước đầu đã bị phá sản.
- Tạo điều kiện cho ta giành thắng lợi lớn ở Điện Biên Phủ.
b. Ở vùng sau lưng địch:
Phong trào chiến tranh du kích phát triển mạnh: Nam Bộ, Nam Trung Bộ, Bình Trị Thiên…
2. Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ (1954):
a. Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ:
Điện Biên Phủ có vị trí chiến lược quan trọng => Nava đã xây dựng Điện Biên Phủ thành tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương.Gồm 16200quân,chia thành 3phân khu và 49 cứ điểm.(Trung tâm của kế hoạch Nava).
=> Điện Biên Phủ được đánh giá là “Pháo đài bất khả xâm phạm”.
Bộ trưởng Bộ quốc phòng Pháp Pleve và Tướng De Castries khảo sát thực tế
Tướng De Castries, Cogni và Navarre xây dựng kế hoạch.
b. Chủ chương của ta:
- Đầu tháng 12.1953 - Bộ chính trị và Trung ương Đảng quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ => Điện Biên Phủ trở thành điểm quyết chiến chiến lược giữa ta và địch.
- Ta huy động mọi phương tiện và lực lượng ra mặt trận.
Hồ chủ tịch giao nhiệm vụ cho Đồng chí
Võ Nguyên Giáp
SỰ CHUẨN BỊ CỦA TA
Chiến sĩ Lương Văn Coi – vác hòm vũ khí nặng 100kg
b. Chủ chương của ta:
- Đầu tháng 12.1953 - Bộ chính trị và Trung ương Đảng quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ => Điện Biên Phủ trở thành điểm quyết chiến chiến lược giữa ta và địch.
- Ta huy động mọi phương tiện và lực lượng ra mặt trận.
Hồ chủ tịch giao nhiệm vụ cho Đồng chí
Võ Nguyên Giáp
=> Tháng 3.1954 mọi chuẩn bị của ta đã xong.
c. Diễn biến:
Ta tấn công tiêu diệt cứ điểm Him Lam và toàn bộ phân khu Bắc.....
Ta tấn công phía Đông khu trung tâm Mường Thanh. Các trận đánh diễn ra ác liệt ở đồi A1, C1.....
Ta tiêu diệt khu trung tâm Mường Thanh và Hồng Cúm. Chiều 7/5/1954 ta tấn công vào sở chỉ huy địch, tướng Đờ Cáxtởi và bộ tham mưu bị bắt, toàn bộ quân Pháp đầu hàng.
Chia làm 3 đợt
-Đợt I (13→17/3/1954):
- Đợt II (30/3 → 26/4/1954):
-Đợt III (1→7/5/1954):
d. Kết quả:
- Trong Đông – Xuân 1953 – 1954 và trận Điện Biên Phủ ta loại khỏi vòng chiến đấu 128.200 tên địch, thu 19.000 súng các loại, hạ 162 máy bay, phá huỷ 81 đại bác, giải phóng nhiều vùng rộng lớn.
- Riêng trận Điện Biên Phủ, ta loại khỏi vòng chiến 16.200 tên (Trong đó có 1 thiếu tướng), hạ 62 máy bay, thu toàn bộ vũ khí và phương tiện chiến tranh hiện đại.
Tướng De Castries và Bộ tham mưu đầu hàng
Tù binh Pháp bị bắt trong trận Điện Biên Phủ
Quân y Việt Nam chăm sóc thương binh Pháp
Vũ khí và phương tiện chiến tranh ta thu được
Bác gắn Huy chương cho đồng chí Hoàng Đăng Vinh - người bắt sống tướng De Castries!
LÁ CỜ ĐỎ SAO VÀNG TUNG BAY TRÊN VÙNG ĐẤT ĐIỆN BIÊN HUYỀN THOẠI
- Đập tan kế hoạch Nava, giáng đòn nặng nề vào ý chí xâm lược của thực dân Pháp.
- Là thắng lợi lớn nhất trong cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân Việt Nam.
- Làm xoay chuyển cục diện chiến tranh ở Đông Dương, tạo thế mạnh trên bàn thương lượng ngoại giao.
e. Ý nghĩa:
- Hoàn cảnh ra đời và nội dung chính của kế hoạch Nava.
- Cuộc tiến công chiến lược của ta trong chiến dịch Đông Xuân 1953 – 1954.
- Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ 1954.
* Những vấn đề cần nắm vững qua bài học:
* Những vấn đề cần chuẩn bị:
Từ chiến thắng của Điện Biên Phủ cách mạng Việt Nam có sự chuyển biến như thế nào?
Chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp ở tiết sau!