Bài 20. Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp kết thúc (1953 - 1954)

BÀI 20.
CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP KẾT THÚC (1953-1954)
(Tiết 1)
NỘI DUNG TIẾT HỌC
I. ÂM MƯU MỚI CỦA PHÁP – MĨ: KẾ HOẠCH NAVA.
II. CUỘC TIẾN CÔNG CHIẾN LƯỢC ĐÔNG – XUÂN 1953-1954 VÀ CHIẾN DỊCH ĐIỆN BIÊN PHỦ NĂM 1954
1. Cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953-1954.
2. Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ (1954)
ÂM MƯU MỚI CỦA PHÁP – MĨ:
KẾ HOẠCH NAVA.
Kế hoạch Nava ra đời trong hoàn cảnh nào ?
- Sau 8 năm tiến hành chiến tranh xâm lược Việt Nam, Pháp thiệt hại ngày càng lớn, bị loại khỏi vòng chiến đấu 39 vạn quân, ngày càng lâm vào thế bị động trên chiến trường…
Em có nhận xét gì về sự thay đổi của chính phủ Pháp và bộ máy cai trị thực dân ở Đông Dương từ 1946 đến 1953?
- Mĩ ngày càng can thiệp sâu vào cuộc chiến tranh ở Đông Dương.
(x)
(x)
MỸ VIỆN TRỢ CHO PHÁP TRONG CHIẾN TRANH Ở ĐÔNG DƯƠNG
Được sự thỏa thuận của Mỹ, Pháp cử Nava sang làm Tổng chỉ huy quân đội Pháp ở Đông Dương. Nava đề ra kế hoạch quân sự mới.
Trình bày nội dung chủ yếu của kế hoạch Nava?
- Bước 1: (thu- đông 1953 và xuân 1954), giữ thế phòng ngự chiến lược ở miền Bắc, tiến công chiến lược để bình định Trung Bộ và Nam Đông Dương, xây dựng đội quân cơ động chiến lược mạnh.

Phòng ngự chiến lược
Tiến công chiến lược
Tiến công chiến lược
- Bước 2: (từ thu - đông 1954): chuyển lực lượng ra chiến trường Bắc Bộ, thực hiện tiến công chiến lược, cố gắng giành thắng lợi quân sự quyết định, buộc ta phải đàm phán với những điều kiện có lợi cho chúng

- Bước 1: (thu- đông 1953 và xuân 1954), giữ thế phòng ngự chiến lược ở miền Bắc, tiến công chiến lược để bình định Trung Bộ và Nam Đông Dương, xây dựng đội quân cơ động chiến lược mạnh.
Tiến công chiến lược
Qua nội dung kế hoạch, em hãy cho biết điểm mấu chốt của kế hoạch Nava là gì?
II. CUỘC TIẾN CÔNG CHIẾN LƯỢC ĐÔNG – XUÂN 1953-1954 VÀ CHIẾN DỊCH ĐIỆN BIÊN PHỦ NĂM 1954
1. Cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953-1954.
a. Chủ trương, kế hoạch của Đảng ta:
Đảng ta đã đề ra chủ trương, kế hoạch như thế nào trong Đông – Xuân 1953-1954?
a. Chủ trương, kế hoạch của Đảng ta:
- Tập trung lực lượng tiến công vào hướng quan trọng, nơi địch tương đối yếu nhưng lại quan trọng về chiến lược mà chúng không thể bỏ nhằm tiêu diệt thêm sinh lực địch, giải phóng thêm đất đai.
- Chủ động phân tán lực lượng địch, tạo điều kiện tiêu diệt chúng
b. Diễn biến chiến cuộc Đông – Xuân 1953-1954:
Em hãy thống kê về các cuộc tiến công chiến lược của ta theo mẫu sau:
Trình bày kết quả và ý nghĩa của chiến cuộc Đông – Xuân 1953-1954?
- Ta buộc địch phải phân tán lực lượng thành 5 nơi: Đồng bằng Bắc bộ, Điện Biên Phủ, Xênô, Luông Phabang – Mường Sài và Plâyku.
- Kế hoạch Nava bước đầu bị phá sản.
- Chuẩn bị về vật chất và tinh thần cho quân và dân ta mở cuộc tổng tiến công quyết định vào Điện Biên Phủ.
2. Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ:
a. Âm mưu, thủ đoạn của Pháp:
Âm mưu, thủ đoạn của Pháp sau khi kế hoạch Nava bước đầu bị phá sản như thế nào?
Xây dựng Điện Biên Phủ thành một tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương, gồm 3 phân khu, 49 cứ điểm; số quân cao nhất là 16200 tên
Tại sao Pháp lại chọn Điện Biên Phủ để xây dựng thành một tập đoàn cứ điểm mạnh nhằm quyết chiến chiến lược với ta?
Toàn cảnh thung lũng Mường Thanh
b. Chủ trương của Đảng ta:
Đầu tháng 12-1953, Bộ Chính trị họp và quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ.
Tại sao Đảng ta quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ?
Chuẩn bị cho chiến dịch Điện Biên Phủ
- Đợt 1: Từ ngày 13 đến 17-3-1954, quân ta tiến công tiêu diệt cụm cứ điểm Him Lam và toàn bộ phân khu Bắc
c. Diễn biến:
Được chia thành 3 đợt:
- Đợt 2: Từ ngày 30-3 đến 26-4-1954, quân ta đồng loạt tiến công các cứ điểm phía Đông phân khu Trung tâm như các cứ điểm E1, D1, C1, A1,… bao vây, chia cắt địch.
- Đợt 3: Từ ngày 01- 5 đến 07-5-1954, quân ta đồng loạt tiến công phân khu Trung tâm và phân khu Nam, chiều 7-5 tướng Đờ Caxtơri cùng toàn bộ ban tham mưu của địch đầu hàng và bị bắt sống.
* Kết quả:
Ta loại khỏi vòng chiến đấu 16200 địch, trong đó có 1 thiếu tướng, bắn rơi và phá huỷ 62 máy bay các loại, thu toàn bộ vũ khí, phương tiện chiến tranh
Vũ khí và phương tiện chiến tranh ta thu được
d. Kết quả và ý nghĩa:
- Đập tan hoàn toàn kế hoạch Nava, giáng đòn quyết định vào ý chí xâm lược của thực dân Pháp.
- Làm xoay chuyển cục diện chiến tranh ở Đông Dương, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh ngoại giao của ta giành thắng lợi.
* Ý nghĩa:
Chiến thắng Điện Biên Phủ có ý nghĩa như thế nào?
CÂU HỎI CỦNG CỐ
1/ Trình bày hoàn cảnh ra đời và nội dung của kế hoạch Nava?
2/ Trình bày diễn biến, kết quả và ý nghĩa của chiến cuộc Đông – Xuân 1953-1954?
3/ Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ đã được chuẩn bị và giành thắng lợi như thế nào? Nêu kết quả và ý nghĩa của chiến dịch?
TÀI LIỆU THAM KHẢO
* M?t s? t�i li?u vi?t v? Di?n Bi�n Ph?
* B�c H? nĩi v? chi?n th?ng Di?n Bi�n Ph?
* D?i tu?ng V� Nguy�n Gi�p
* M?t s? hình ?nh v? tinh th?n quy?t chi?n quy?t th?ng c?a qu�n d�n ta trong chi?n d?ch Di?n Bi�n Ph?
* M?t s? hình ?nh v? s? th?t b?i c?a th?c d�n Ph�p trong chi?n d?ch Di?n Bi�n Ph?
(Trích trong Hồ Chí Minh toàn tập)
Trở lại
BÁC HỒ NÓI VỀ CHIẾN THẮNG ĐIỆN BIÊN PHỦ
“ Báo chí phản động Pháp, Mỹ đã phải nhận rằng: Điện Biên Phủ là cuộc thất bại to nhất từ ngày Pháp đầu hàng Đức(1940). Quân viễn chinh Pháp đã bị chặt mất đầu” (T.6, tr.567)
“ Chiến thắng Điện Biên Phủ càng làm sáng ngời chân lý của chủ nghĩa Mác Lênin trong thời đại ngày nay: chiến tranh xâm lược của bọn đế quốc nhất định thất bại, cách mạng giải phóng của dân tộc nhất định thành công” (T.9, tr.661)
“ Điện Biên Phủ như là một cái mốc chói lọi bằng vàng của lịch sử. Nó ghi rõ nơi chủ nghĩa thực dân lăn xuống dốc và tan rã, đồng thời phong trào giải phóng dân tộc khắp thế giới đang lên cao đến thắng lợi hoàn toàn” (T.9, tr.713)
“ Hơn 50 ngày ta đánh đồn
Ta chiếm một đồn lại một đồn
Quân ta anh dũng ít ai bằng
Na va, Cô nhi đều méo mặt,
Quân giặc tan hoang ta vây chặt
Giặc kéo hàng loạt ra hàng ta
Quân ta vui hát “khải hoàn ca”
Mười ba quan năm đều hàng nốt
Tên tướng chỉ huy cũng bị nhốt
Một vạn sáu ngàn tên giặc Tây
Quân giặc tan hoang ta vây chặt
Đều là tù binh hoặc bỏ thây…” (T.6, tr. 555)
MỘT SỐ TÀI LIỆU THAM KHẢO
- V� Nguy�n Gi�p - V�i h?i ?c v? Di?n Bi�n Ph?, Nxb QDND, HN 1977
- V� Nguy�n Gi�p - Di?n Bi�n Ph?, Nxb CTQG, HN 1994
- Nguy?n Van Khoan - Tu li?u b�o chí nam 1954 v? chi?n d?ch Di?n Bi�n Ph?, Nxb Tr?, Tp HCM 2004 (Luu � tìm hi?u c�c b?c thu, ch? th? c?a B�c H? g?i d?ng b�o, chi?n si trong su?t th?i gian di?n ra chi?n d?ch Di?n Bi�n Ph?)
- V� Nguy�n Gi�p - Di?m h?n l?ch s?, Nxb QDND, HN 2000
- Phan Ngọc Liên – Lịch sử và giáo dục lịch sử, Nxb CTQG, HN 2003
Trở lại
Trở lại
Trở lại
Trở lại