Bài 20. Chiến sự lan rộng ra cả nước. Cuộc kháng chiến của nhân dân ta từ năm 1873 đến năm 1884. Nhà Nguyễn đầu hàng

Bài 20:
CHIẾN TRANH LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC.CUỘC KHÁNG CỦA NHÂN DÂN TA TỪ 1873-1884.NHÀ NGUYỄN ĐẦU HÀNG.
Giáo viên: Phạm Văn Cường
Trường: THPT Tây Thạnh
Quận Tân Phú – Tp. HCM
I.Thực dân Pháp tiến đánh Bắc Kì lần thứ nhất (1873).Kháng chiến lan rộng ra Bắc Kì
1.Tình hình Việt Nam trước khi Pháp đánh Bắc Kì lần thứ nhất
SAU KHI PHÁP CHIẾM 6 TỈNH NAM KỲ. TÌNH HÌNH NƯỚC TA NHƯ THẾ NÀO?
-Sau khi Pháp chiếm 6 tỉnh Nam Kì (1867) tình hình nước ta càng khủng hoảng nghiêm trọng.
+Về chính:
+Kinh tế:
+Xã hội:
- Nhà Nguyễn từ chối những chủ trương cải cách.
2.Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất (1873).
TAÏI SAO PHAÙP XAÂM LÖÔÏC BAÉC KÌ MAØ CHÖA PHAÛI LAØ KINH ÑOÂ HUEÁ?
- P cho gián điệp do thám tình hình miền Bắc.
- Lấy cớ giải quyết vụ Đuy-puy đang gay rối ở Hà Nội,thực dân Pháp đem quân ra Bắc.
-5/11/1873 tàu chiến của Pháp do Gác-ni-e chỉ huy ra đến Hà Nội .
-19/11/1873 Pháp tấn công Hà Nội-> chiếm được thành sau đó mở rộng đánh chiếm các tỉnh đồng bằng sông Hồng.

3.Phong trào kháng chiến ở Bắc Kì trong những năm 1873-1874.
KHI PHÁP ĐÁNH HN, QUAN QUÂN TRIỀU ĐÌNH VÀ NHÂN DÂN TA ĐÃ CHIẾN ĐẤU NTN?
-100 binh lính đã chiến đấu và hy sinh anh dũng tại Ô Quan Chưởng
-Trong thành Nguyễn Tri Phương hy sinh,thành Hà Nội thất thủ,quân triều đình nhanh chóng tan rã.
* Quan quân triều đình:
* Nhân dân:
- Khi Pháp đến Hà Nội,nhân dân chủ động kháng chiến không hợp tác với giặc.
- Khi thành Hà Nội thất thủ,nhân dân Hà Nội và Nhân dân các tỉnh vùng Bắc Bộ vẫn tiếp tục chiến đấu-> buộc Pháp phải rút về các tỉnh Lỵ cố thủ.
- 21/12/1873 quân ta phục kích địch tại Cầu Giấy,Gác-ni-e tử trận->thực dân Pháp hoang mang chủ động thương lượng với triều đình.
- Năm 1874 triều đình ký với thực dân Pháp điều ước Giáp Tu?t ? Hiệp ước gây nên làn sóng căm phẫn trong nhân dân ? phong trào kháng chiến kết hợp giữa chống thực dân với chống phong kiến đầu hàng.

II.Thực dân Pháp tiến đánh Bắc Kì lần thứ hai.Cuộc kháng chiến ở Bắc Kì và Trung Kì trong những năm 1882-1884.
1.Quân Pháp đánh chiếm thành Hà Nội và các tĩnh Bắc Kì lần hai(1882-1883)
- Năm 1882 Pháp vu cáo triều đình Huế vi phạm Hiệp ước 1874 để kéo quân ra Bắc.
- 3/4/1882 quân Pháp bất ngờ đổ bộ lên HN
- 25/4/1882 quân P nổ súng chiếm thành H�N
- Tháng 3/1883 Pháp chiếm mỏ than Hồng Gai,Quảng Yên,Nam Định.
2.Nhân dân Hà Nội và các tỉnh Bắc Kì kháng chiến
- Hoàng Diệu chỉ huy quân sĩ chiến đấu anh dũng bảo vệ thành Hà Nội
- Nhân dân dũng cảm chiến đấu chống Pháp bằng nhiều hình thức:
+ Các sĩ phu không thi hành mệnh lệnh của triều đình tiếp tục kháng chiến.
+ Nhân dân Hà Nội và các tỉnh tích cực kháng chiến bằng nhiều hình thức sáng tạo
+ Tiêu biểu có trận phục kích Cầu Giấy lần hai 19/5/1883->Rivie bỏ mạng.
III.Thực dân Pháp tấn công cửa biển Thuận An.Hiệp ước1883 và Hiệp ước 1884
1.Quân Pháp tấn công cửa biển Thuận An.
-Lợi dụng Tự Đức mất,triều đình lục đục->Pháp quyết định đánh Huế.
-18/8/1883 Pháp tấn công Thuận An.
-Chiều 20/8/1883 Pháp đổ bộ lên bờ.
-Tối 20/8/1883 chúng làm chủ Thuận An
2.Hai bản hiệp uớc 1883 và 1884.Nhà nước Phong kiến Nguyễn đầu hàng
*Hoàn cảnh:
-Nghe tin Pháp tấn công,triều đình Huế vội xin đình chiến
-25/8/1883 bản Hiệp ước mới đựơc đưa ra buộc đại diện triều Nguyễn phải kí kết Hiệp ước Hác-măng
Trìều đình Huế chính thức thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì, cắt tỉnh Bình Thuận ra khỏi Trung Kì nhập vào đất Nam Kì thuộc Pháp. Ba tỉnh Thanh - Nghệ -Tĩnh được sát nhập vào Bắc Kì.
Triều đình cai quản vùng đất Trung Kì, nhưng mọi việc đều phải thông qua viên Khâm sứ Pháp ở Huế.
Công sứ Pháp ở các tỉnh Bắc Kì thường xuyên kiểm soát những công việc của quan lại triều đình, nắm các quyền trị an và nội vụ.
Mọi việc giao thiệp với nước ngoài (kể cả với Trung quốc) đều do người Pháp nắm. Triều đình Huế phải rút quân đội ở Bắc Kì về Trung Kì.
Đát bảo hộ
Đất
nửa
bảo
hộ
Đất thuộc Pháp
Vùng đất
cai quản của triều đình Huế
Nội dung hiệp ước Hác-măng?
- 6/6/1884 Pháp kí tiếp với triều đình Huế bản Hiệp ước Patơnốt,nhằm xoa dịu dư luận và mua chuộc bọn phong kiến
Hiệp ước Pa-tơ-nốt.
Đát bảo hộ
Đất thuộc Pháp
Hiệp ước Hác-măng
Vùng
đất
cai
Quản
của
triều
đình
Huế
Đát bảo hộ
Đất thuộc Pháp
Hiệp ước Pa-tơ-nốt.
Vùng
cai
Quản
của
triều
đình
Huế
Đát bảo hộ
Đất thuộc Pháp
Thằng Tây nó ở bên Tây
Bởi vua chúa Nguyễn rước Thầy đem sang Cho nhà, cho nước tan hoang.
Cho thiệp ngậm đắng, cho chàng ăn cay.
Cha đời mấy đứa theo Tây
Mồ cha mả bố voi dày biết chưa
(Thơ ca yêu nước TKXIX)
2.Hai bản Hiệp ước 1883 và 1884 .Nhà nước phong kiến nhà Nguyễn đầu hàng
Mất Thuận An nhà Nguyễn xin đình chiến ký hiệp ước với cao uỷ Hác -măng
*Chính trị :Pháp thừa nhận sự bảo hộ của nước Pháp trên toàn cõi Việt Nam
-Nam Kì là thuộc địa
-Bắc Kì là đất bảo hộ
-Trung Kì do triều đình quản lí đại diện Pháp trực tiếp điều khiển công việc
*Ngoại giao: Do pháp nắm giữ
*Quân sự: Pháp được tự do đóng quân...
*Kinh tế: Pháp kiểm soát toàn bộ nguồn lợi trong nước

Sau hiệp ước Hác- măng phong trào kháng chiến vẫn nổ ra nhiều trung tâm kháng chiến được hình thành .Pháp tiến hành tiêu diệt các trung tâm kháng chiến và điều đình với quân Thanh
Gồm 19 điều khoản cơ bản giống hiệp ước Hác- măng chỉ chỉnh sửa một số điều nhằm xoa dịu dư luận và mua chuộc quan lại phong kiến
Phạm Phú Thứ
Nguyễn Trường Tộ
Gác-ni- ê
Gác-ni- ê bị giết tại cầu giấy 21-12-1873
Lưu vĩnh phúc
Tổng đốc Hoàng Diệu
Pháp tấn công Thuận An - cửa ngõ Kinh thành Huế
CHIẾN TRƯỜNG HUẾ 1883,1885