Bài 20. Các dạng cân bằng. Cân bằng của một vật có mặt chân đế

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
VẬT LÍ 10 BAN CƠ BẢN
GV: DƯƠNG QUỐC VIỆT
KIỂM TRA BÀI CŨ
Phát biểu quy tắc tổng hợp hai lực song song cùng chiều?
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
1. Cân bằng không bền
0
Hãy quan sát hình vẽ !
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG

Hiện tượng xảy ra như thế nào khi vật lệch khỏi VTCB?

1. Cân bằng không bền
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Hợp lực gây ra một mômen làm cho vật rời ra xa VTCB
Trọng lực gây ra một mômen làm thước quay ra xa VTCB
1.Cân bằng không bền
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Thế nào là cân bằng không bền của vật rắn?
1.Cân bằng không bền
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Một vật bị lệch ra khỏi VTCB không bền thì không thể tự trở về vị trí đó được.
1.Cân bằng không bền
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Trọng tâm của vật rắn ở dạng CBKB có đặc điểm gì?
1.Cân bằng không bền
Nguyên nhân gây ra dạng cân bằng không bền
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
1.Cân bằng không bền
Nguyên nhân gây ra dạng cân bằng không bền
Trọng tâm ở vị trí cao nhất
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
1.Cân bằng không bền
Thước chuyển động
ra xa VTCB
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Hãy quan sát hình vẽ !
2.Cân bằng bền
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Hiện tượng xảy ra như thế nào khi vật rắn lệch khỏi VTCB?
2.Cân bằng bền
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Hợp lực gây ra một mômen làm cho vật trở về VTCB

Trọng lực gây ra một mômen làm thước quay về VTCB

2.Cân bằng bền
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Thế nào là dạng cân bằng bền của vật rắn ?
2.Cân bằng bền
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Khi kéo một lệch ra khỏi vị trí cân bằng mà trọng lực của vật có xu hướng kéo nó về vị trí cân bằng.
2.Cân bằng bền
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Trọng tâm của vật rắn ở dạng cân bằng bền có đặc điểm gì?
Nguyên nhân gây ra dạng cân bằng bền
2.Cân bằng bền
CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Nguyên nhân gây ra dạng cân bằng bền
2.Cân bằng bền
Trọng tâm ở vị trí thấp nhất
CÁC DẠNG CÂN BẰNG
2.Cân bằng bền
Thước chuyển động
trở về VTCB
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
.
.
G,O
Hãy quan sát hình vẽ !
3.Cân bằng phiếm định
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Hiện tượng xảy ra như thế nào khi vật rắn lệch khỏi VTCB?
3.Cân bằng phiếm định
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Khi lệch khỏi VTCB, trọng lực không gây ra mômen vật lại CB ở VT mới
Khi lệch khỏi VTCB, hợp lực không gây ra mômen nên vật lại CB ở VT mới
3.Cân bằng phiếm định
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Thế nào là dạng cân bằng phiếm định của vật rắn ?
3.Cân bằng phiếm định
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Khi kéo một lệch ra khỏi vị trí cân bằng mà trọng lực của vật có xu hướng giữ nó đứng yên ở vị trí mới.
3.Cân bằng phiếm định
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Trọng tâm của vật rắn ở dạng CBFĐ có đặc điểm gì?
3.Cân bằng phiếm định
Nguyên nhân gây ra dạng cân bằng phiếm định
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
3.Cân bằng phiếm định
Nguyên nhân gây ra dạng cân bằng phiếm định
Vị trí của trọng tâm không thay đổi
hoặc ở một độ cao không đổi
II. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
1. Mặt chân đế là gì?
Hãy quan sát hình vẽ !
Tiếp xúc với giá đỡ bằng cả mặt đáy
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
Hãy quan sát hình vẽ !
Tiếp xúc với giá đỡ bằng một số diện tích (điểm) rời nhau.
1. Mặt chân đế là gì?
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
Mặt chân đế là mặt đáy của vật hay là hình đa giác lồi nhỏ nhất bao bọc tất cả các diện tích tiếp xúc của vật.
1. Mặt chân đế là gì?
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
2. Điều kiện cân bằng
Hãy quan sát hình vẽ !
I
II
III
IV
CBKB
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
2. Điều kiện cân bằng
Nêu điều kiện cân bằng của một vật có mặt chân đế?
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
2. Điều kiện cân bằng
Điều kiện cân bằng của một vật có mặt chân đế là giá của trọng lực phải xuyên qua mặt chân đế (hay trọng tâm “rơi” trên mặt chân đế).
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
3. Mức vững vàng của cân bằng
Quan sát hình vẽ sau !.
Dựa vào lực cần tác dụng hãy cho biết tính vững vàng của trạng thái cân bằng của vật ở các vị trí đó phụ thuộc vào những yếu tố nào ?
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
3. Mức vững vàng của cân bằng
Mức vững vàng của cân bằng được xác định bởi độ cao của trọng tâm và diện tích của mặt chân đế.
Trọng tâm của vật càng cao và diện tích của mặt chân đế càng nhỏ thì vật càng dễ bị lật đổ và ngược lại.
Để tăng mức vững vàng của trạng thái cân bằng ta phải làm gì?
Muốn tăng mức vững vàng của trạng thái cân bằng thì ta hạ thấp trọng tâm và tăng diện tích mặt chân đế của vật
CỦNG CỐ - VẬN DỤNG
Cho biết dạng cân bằng ở mỗi vị trí?
Cân bằng phiếm định
Cân bằng không bền
Cân bằng bền
CỦNG CỐ - VẬN DỤNG
Làm thế nào để thực hiện được mức vững vàng cao của cân bằng ở những vật sau đây ?