Bài 20. Các dạng cân bằng. Cân bằng của một vật có mặt chân đế

1
Em hãy phát biểu quy tắc tổng hợp hai lực song song cùng chiều?
Kiểm Tra Bài Cũ
- Hợp lực là một lực song song, cùng chiều và có độ lớn bằng tổng các độ lớn của 2 lực.
- Giá của hợp lực chia trong khoảng cách giữa 2 điểm thành những đoạn tỉ lệ nghịch với độ lớn 2 lực.
2
Các em có biết tại sao không lật đổ được con lật đật không?
Tại sao ôtô chất lên nóc nhiều đồ nặng sẽ dễ bị lật đổ ở chổ đường nghiêng?
Bài học hôm nay của chúng ta sẽ trả lời các câu hỏi này.
3
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Quan sát các hình sau các em có nhận xét gì trạng thái của chúng không?
Hình 1
Hình 2
Hình 3
Chúng đang ở trạng
Thái cân bằng
Vậy các trạng
thái cân bằng đó có giống nhau không ?
Nào chúng ta hãy cùng nghiên cứu vấn đề này.
4
BÀI : 20 CÁC DẠNG CÂN BẰNG
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
5
Bây giờ ta tác dụng lực nhỏ cho nó lệch ra khỏi vị trí cân bằng một chút và quan sát hiện tượng diễn ra tiếp theo.
Các em thấy hiện tưởng diễn ra như thế nào?
Giống nhau không?
Vì hiện tượng diễn ra không giống nhau ,nên các vị trí cân bằng này khác nhau về tính chất.
Ta nói vật có 3 dạng cân bằng khác nhau.
1.Cân bằng không bền (hình 1)
2.Cân bằng bền (hình 2)
3.Cân bằng phiếm định (hình 3)
Bây giờ chúng ta tìm hiểu các dạng cân bằng này ,về tình chất và nguyên nhân. Nào chúng ta cùng tìm hiểu .
6
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
1. Cân bằng không bền
Các em quan sát hình 1 khi vật lệch ra hỏi vị trí cân bằng. Vật có thể trở lại vị trí cũ không ?
Quan sát hình
7
Nguyên nhân
em có biết nguyên nhân gây ra cân bằng không bền
Em có nhận xét gì về trọng tâm của vật so với trục quay
Trọng tâm của vật
8
Momen lực khác không
Hợp lực khác không
Vậy: Khi kéo vật ra khỏi vị trí cân bằng một chút mà trọng lực của vật có su hướng kéo nó ra xa vị trí cân bằng, thì đó là vị trí cân bằng không bền.
Vât lệch khỏi VTCB không bền
Tác dụng
Đưa vật rời xa VTCB ban đầu
9
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Hãy quan sát hình !
2.Cân bằng bền
Vị trí cân bằng
VTCB
Hiện tượng xảy ra như thế nào khi vật lệch khỏi VTCB?
10
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
2.Cân bằng bền
Vậy khi vật lệch ra khỏi vị trí cân bằng mà nó có thể trở lại vị trí cân bằng ban đầu thì người ta nói vật ở trạng thái cân bằng bền.
Thưa thầy vậy nguyên nhân gây ra trạng thái cân bằng này là gì ạ?
11
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Để tìm hiểu nguyên nhân thầy hỏi em.Trọng tâm của vật rắn ở dạng cân bằng bền có đặc điểm gì?
Nguyên nhân gây ra dạng cân bằng bền
2.Cân bằng bền
ở vị trí thấp nhất ạ !
Đó chính là nguyên gây ra trạng thái bân bằng bền đó em à. Nào bây giờ thầy phân tích cho các em xem.
12
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Hãy quan sát hình vẽ !
2.Cân bằng bền
Nguyên nhân
Hợp lực tác dụng lên vật có xu hướng đưa vật về VTCB
Trọng lực tạo ra mômem lực có xu hướng đưa vật về vị trí cân bằng.
13
Momen lực khác không
Hợp lực khác không
Vât lệch khỏi VTCB bền
Tác dụng
Đưa vật trở về VTCB ban đầu
Vây: Khi kéo vật ra khỏi vị trí cân bằng một chút mà trọng lực của vật có su hướng kéo nó trở về vị trí cân bằng, thì đó là vị trí cân bằng bền.
14
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Hãy quan sát hình vẽ !
3.Cân bằng phiếm định
15
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
3.Cân bằng phiếm định
Hiện tượng xảy ra như thế nào khi vật rắn lệch khỏi VTCB?
16
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Nguyên nhân
Tương tự trước khi tìm nguyên thầy hỏi em Trọng tâm của vật rắn ở dạng CBFĐ có đặc điểm gì?
17
Khi lệch khỏi VTCB, trọng lực không gây ra mômen vật lại CB ở VT mới
Khi lệch khỏi VTCB, hợp lực không gây ra mômen nên vật lại CB ở VT mới
Nguyên nhân
18
Nguyên nhân gây ra dạng cân bằng phiếm định
Vị trí của trọng tâm không thay đổi
hoặc ở một độ cao không đổi
19
Momen lực b?ng khơng
Hợp lực b?ng khơng
Vât lệch khỏi VTCB phiếm định
Tác dụng
Đưa vật đứng yên ở VTCB mới
Vây: Khi kéo vật ra khỏi vị trí cân bằng một chút mà trọng lực của vật có su hướng giữ nó đứng yên ở vị trí cân bằng mới, thì đó là vị trí cân bằng phiếm định.
20
II. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
1. Mặt chân đế là gì?
Là chổ tiếp xúc với giá đỡ bằng cả mặt đáy
Quan sát hình
Mặt chân đế là gì?
21
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
Tiếp xúc với giá đỡ bằng một số diện tích (điểm) rời nhau.
1. Mặt chân đế là gì?
I
II
III
IV
23
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
2. Điều kiện cân bằng
Quan sát hình em có nhận xét gì về trọng lực của vật so với mặt chân đế, khi vật ở trạng thái cân bằng
24
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
2. Điều kiện cân bằng
Điều kiện cân bằng của một vật có mặt chân đế là giá của trọng lực phải xuyên qua mặt chân đế (hay trọng tâm “rơi” trên mặt chân đế).
25
3. Mức vững vàng của cân bằng
Quan sát hình!.
Dựa vào lực cần tác dụng hãy cho biết tính vững vàng của trạng thái cân bằng của vật ở các vị trí đó phụ thuộc vào những yếu tố nào ?
26
CỦNG CỐ - VẬN DỤNG
Cho biết dạng cân bằng ở mỗi vị trí?
Cân bằng phiếm định
Cân bằng không bền
Cân bằng bền
27
CỦNG CỐ - VẬN DỤNG
Làm thế nào để thực hiện được mức vững vàng cao của cân bằng ở những vật sau đây ?
Tại sao khi đi thuyền không nên đứng ?
Xe ôtô chở hàng cần lưu ý những vấn đề nào ?
T?i sao ch�n các c�y c?t di?n b�n du?ng thu?ng l�m r?ng ra?