Bài 20. Các dạng cân bằng. Cân bằng của một vật có mặt chân đế

TR���NG THPT NGUYEÊN DU-BẠO LOÔC
LỚP: 10 B2
GIA�O VIEĐN:
12 - 2011
Chúc các em học tốt !
Chủ động
Tích cực
Tự giác
Tìm tòi
Sáng tạo
Kiểm tra bài cũ:
Pha�t bieơu quy taĩc toơng h��p hai l��c song song cu�ng chieău? Vaôn dúng neđu nh��ng �aịc �ieơm cụa heô ba l��c song song cađn baỉng?
?
2/21
1. QUY TAĨC.
+ Là một lực song song, cùng chiều, có độ lớn bằng tổng các độ lớn của hai lực.
+ Giá của hợp lực chia khoảng cách giữa hai giá của hai lực thành những đoạn tỉ lệ nghịch với độ lớn của hai lực.
3/21
�:
O
+ Hợp lực của hai lực ở ngoài phải cân bằng với lực ở trong.
O1
O2
+ Có giá đồng phẳng.
�:
Nh��ng �aịc �ieơm cụa heô ba l��c song song cađn baỉng:
+ Lực ở trong phải ngược chiều với hai lực ở ngoài.
4/21
Bài 20:
CA�C DÁNG CAĐN BAỈNG.CAĐN BAỈNG CỤA MOÔT VAÔT CO� MAỊT CHAĐN �EÂ
Cân bằng của vật nào vững vàng hơn?
5/21
Ô tô nào chạy vào chỗ đường nghiêng dễ bị lật?
A
B
A
B
6/21
Tại sao không lật đổ được con lật đật?
Bài 20:
I- CA�C DÁNG CAĐN BAỈNG.
1. Cađn baỉng khođng beăn.
Xét cân bằng của một vật có một điểm tựa hay một trục quay!
CA�C DÁNG CAĐN BAỈNG.CAĐN BAỈNG CỤA MOÔT VAÔT CO� MAỊT CHAĐN �EÂ
9/21
1. Cađn baỉng khođng beăn.
+ Vật bị lệch khỏi vị trí CBKB, trọng lực gây ra mô men lực làm vật quay ra xa vị trí CBKB.
+ Vật không tự trở về vị trí CBKB được.
2. Cân bằng bền.
Nếu làm thước lệch đi một chút rồi thả tay, thì hiện tượng gì xảy ra? Vì sao?
Vật bị lệch ra khỏi vị trí cân bằng không bền thì có thể tự trở về vị trí đó được không?
10/21
+ Vật bị lệch khỏi vị trí CBB, trọng lực gây ra mô men lực làm vật quay về vị trí CBB.
2. Cađn baỉng beăn.
3. Cađn baỉng phieâm ��nh.
+ Vật tự trở về vị trí CBB được.
Nếu làm thước lệch đi một chút rồi thả tay, thì hiện tượng gì xảy ra? Vì sao?
Vật bị lệch ra khỏi vị trí cân bằng không bền thì có thể tự trở về vị trí đó được không?
11/21
+ Trọng lực luôn có giá đi qua trục quay, không gây ra mô men lực, vật đứng cân bằng ở mọi vị trí.
3. Cađn baỉng phieâm ��nh.
Nguyên nhân:
Nếu làm thước lệch đi một chút rồi thả tay, thì hiện tượng gì xảy ra? Vì sao?
12/21
Nguyên nhân:
Vị trí trọng tâm:
a) Cân bằng không bền.
b) Cân bằng bền.
C) Cân bằng phiếm định.
Trọng tâm cao nhất
Trọng tâm thấp nhất
Trọng tâm không đổi
13/21
Hãy chỉ rõ các dạng cân bằng của quả cầu ở các vị trí (a), (b) và (c)
Cân bằng phiếm định
Cân bằng không bền
Cân bằng bền
14/21
2. �ieău kieôn cađn baỉng.
II- CAĐN BAỈNG CỤA MOÔT VAÔT CO� MAỊT CHAĐN �EÂ.
Mặt chân đế là mặt tiếp xúc với mặt đỡ, hay đa giác lồi nhỏ nhất bao bọc tất cả các diện tích tiếp xúc với mặt đỡ.
1. Maịt chađn �eâ la� g�?
Những vật nào có mặt chân đế?
Mặt chân đế là gì? Cho ví dụ?
Maịt chađn �eâ
15/21
2. �ieău kieôn cađn baỉng.
1
2
3
4
1
2
Giá xuyên qua mặt chân đế - CB bền.
3
Giá qua mép mặt chân đế - CB không bền.
Giá không xuyên qua mặt chân đế ?mô men lực ?vật đổ.
Kết luận:
4
G
G
G
G
A
B
B
B
A
B
A
Cho biết mặt chân đế của vật ở các vị trí 1, 2, 3 và 4?
A
Nhận xét giá của trọng lực với mặt chân đế và dạng cân bằng?
16/21
Kết luận:
ĐKCB của một vật có mặt chân đế là giá của trọng lực phải xuyên qua mặt chân đế (trọng tâm rơi trên mặt chân đế).
3. M��c v��ng va�ng cụa cađn baỉng cađn baỉng.
+ Phụ thuộc độ cao trọng tâm và diện tích mặt chân đế.
+ Trọng tâm càng cao, diện tích mặt chân đế càng nhỏ?càng kém vững vàng.
Mức vững vàng của cân bằng phụ thuộc những yếu tố nào? Phụ thuộc như thế nào vào những yếu tố đó?
17/21
Bài 20:
CA�C DÁNG CAĐN BAỈNG.CAĐN BAỈNG CỤA MOÔT VAÔT CO� MAỊT CHAĐN �EÂ
Vì sao cân bằng của vật A vững vàng hơn?
5/21
Vì sao ôtô B vào chỗ đường nghiêng dễ bị lật?
A
B
A
B
Cần chú ý gì khi cẩu hàng?
(Trả lời các câu hỏi SGK)
Thế nào là dạng cân bằng bền? không bền? Phiếm định?
+. Vật bị lệch khỏi vị trí CBKB, trọng lực gây ra mô men lực làm vật quay ra xa vị trí CBKB.
+ Vật không tự trở về vị trí CBKB được.
Bền:
+ .Vật bị lệch khỏi vị trí CBB, trọng lực gây ra mô men lực làm vật quay trở về vị trí CBB.
+ Vật tự trở về vị trí CBB được.
Không bền:
Phiếm định:
+ Trọng lực luôn có giá đi qua trục quay, không gây ra mô men lực, vật đứng cân bằng ở mọi vị trí.
1
Đ
18/21
(Trạ l��i ca�c cađu ho�i SGK)
V� tr� tróng tađm cụa vaôt co� vai tro� g� �oâi v��i moêi dáng cađn baỉng?
+ Vị trí trọng tâm quyết định cho mỗi dạng cân bằng.
+ CBB: Trọng tâm thấp nhất.
+ CBKB: Trọng tâm cao nhất.
+ CBPĐ: Trọng tâm không đổi hoặc có độ cao không đổi.
2
�
19/21
�ieău kieôn cađn baỉng cụa moôt vaôt co� maịt chađn �eâ la� g�?
Là giá của trọng lực phải xuyên qua mặt chân đế (trọng tâm rơi trên mặt chân đế).
(Trạ l��i ca�c cađu ho�i SGK)
3
�
20/21
TR���NG THPT NGUYEÊN DU-BẠO LOÔC
L��P: 10 B2
GIA�O VIEĐN:
12 - 2011

Chào tạm biệt Hẹn tiết sau!

Chúc các em học tốt môn vật lí
!
1
2
3
Các dạng cân bằng trong hình vẽ là gì?
21/21
Cân bằng phiếm định
Cân bằng không bền
Cân bằng bền
Không lật đổ được con lật đật Vì?
Vì con lật đật ở trạng thái cân bằng bền!
7/21
Tại sao không lật đổ được con lật đật?
8/21
Tại sao không lật đổ được con lật đật?
2. Điều kiện cân bằng.
1
2
3
4
1
2
Giá xuyên qua mặt chân đế - CB bền.
3
Giá qua mép mặt chân đế - CB không bền.
Giá không xuyên qua mặt chân đế ?mô men lực ?vật đổ.
Kết luận:
4
G
G
G
G
A
B
B
B
A
B
A
Cho biết mặt chân đế của vật ở các vị trí 1, 2, 3 và 4?
A
Nhận xét giá của trọng lực với mặt chân đế và dạng cân bằng?
16/21