Bài 20. Bức tranh của em gái tôi

Ngữ văn 6
Giáo viên: NguyÔn Văn Thuận

Trường THCS Lỏng D�i
Tiết 86:
Tạ Duy Anh
Bức tranh của em gái tôi.
(Tiết 2)

I. Đọc - tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu văn bản

1. Nhân vật cô em gái.

2. Diễn biến tâm trạng và thái độ của người anh.


Ba thời điểm

Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện.
Khi tài năng của em gái được phát hiện.
Khi đứng trước bức tranh em gái vẽ mình.

I. Đọc - tìm hiểu chung
II. Đọc - hiểu văn bản

1. Nhân vật cô em gái.

2. Diễn biến tâm trạng và thái độ của người anh.

*Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện:
- Coi em là trẻ con, coi thường em.
- Thái độ thân mật, có vẻ bề trên.




- Chú Tiến Lê rất vui mừng, "mặt chú rạng rỡ lắm".
- Ông bố thì phấn chấn, ôm thốc Mèo lên: "Ôi, con đã cho bố một bất ngờ quá lớn".
- Bà mẹ kịp chứng kiến tất cả " không kìm được xúc động".
*Khi tài năng của em gái được phát hiện
Bố mẹ, chú Tiến Lê đều ngạc nhiên vui mừng, sung sướng.
-... tôi luôn cảm thấy mình bất tài nên bị đẩy ra ngoài. Những lúc ngồi trên bàn học, tôi chỉ muốn gục xuống khóc.
-Tôi chẳng tìm thấy ở tôi một năng khiếu gì.
-Và không hiểu vì sao tôi không thể thân với Mèo như trước kia. Chỉ cần một lỗi nhỏ ở nó là tôi gắt um lên.
Người anh kể lại rằng:
" Không hiểu vì sao, tôi không thể thân với Mèo như trước kia được nữa." Em có biết nguyên nhân vì sao không?
- Người anh đã làm một việc mà bản thân cũng coi khinh: xem trộm tranh của em.
- Người anh "lén lút trút ra một tiếng thở dài...", thầm cảm phục tài năng của người em.
"Trong tranh, một chú bé đang ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh. Mặt chú bé như toả ra thứ ánh sáng rất lạ. Toát lên từ cặp mắt, tư thế ngồi của chú, không chỉ sự suy tư mà còn rất mơ mộng nữa."
Bức chân dung được vẽ nên bằng tình yêu, lòng bao dung, nhân hậu của người em.
Câu hỏi thảo luận
Em hãy lí giải vì sao khi đứng trước bức tranh "Anh trai tôi" của em gái tâm trạng người anh: Thoạt tiên là sự ngỡ ngàng, rồi đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ.
Ngạc nhiên: Không ngờ em gái lại vẽ mình và vẽ đẹp đến như vậy.
Hãnh diện: Người trong sáng, mơ mộng trong bức tranh lại chính là mình
- Xấu hổ: Nhận thấy mình thật hèn kém, nhỏ nhen, ích kỉ trước em gái. Mình vốn coi thường em, ghen ghét, đố kị với em mà em vẫn vẽ mình trong bức tranh dự thi, vẫn coi mình là người thân thuộc nhất.
Qua truyện "Bức tranh của em gái tôi" nhà văn Tạ Duy Anh muốn gửi tới bạn đọc bức thông điệp:
- Không nên đố kị, ghen ghét trước tài năng, thành công của người khác.
- Mỗi người cần phải vượt qua sự mặc cảm, tự ti cá nhân để có sự trân trọng và niềm vui chân thành.
- Nhân hậu và độ lượng sẽ giúp mình tự vượt qua những hạn chế cá nhân.
Qua truyện “Bức tranh của em gái tôi”, nhà văn Tạ Duy Anh muốn gửi bức thông điệp gì?
- Tác giả thành công trong lối văn kể chuyện giản dị, chân thành qua nhân vật người anh.
+ Diễn biến tâm lí của nhân vật người anh khá hợp lí, phản ánh chân thực mặc cảm tự ti và ghen tị thường thấy của trẻ em.
+Tình huống bất ngờ ở cuối truyện đã đem đến một kết thúc có hậu mà vẫn đạt được mục đích giáo dục tốt đẹp.
?/ Nêu nghệ thuật mà tác giả đã sử dụng trong truyện ngắn “Bức tranh của em gái tôi.”
Ghi nhớ
Qua câu chuyện về người anh và cô em gái có tài hội hoạ, truyện "Bức tranh của em gái tôi" cho thấy: Tình cảm trong sáng, hồn nhiên và lòng nhân hậu của người em gái đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình. Truyện đã miêu tả tinh tế tâm lí nhân vật qua cách kể theo ngôi thứ nhất.
Tìm những câu tục ngữ, ca dao nói về tình cảm anh chÞ em trong gia ®ình ?
Anh em như thể tay chân
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần
Chị ngã, em nâng
III./Luyện tập:
Khôn ngoan đối đáp người ngoài Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau.
Hình ảnh này khiến em liên tưởng tới bài ca dao nào nói về tình cảm anh chị em trong gia đình ?
III./Luyện tập:
ô chữ bí mật
T
Â
M
L
Í
N
G
Ỡ
N
G
À
N
G
K
I
Ề
U
P
H
Ư
Ơ
N
G
T
Ạ
D
U
Y
A
N
H
B
Í
M
Ậ
T
N
H
Ấ
T
N
H
Ì
3
4
1
7
6
5
2
1 - Tên người em gái trong truyện ?
2 - Truyện Bức tranh của em gái tôi đạt giải gì trong cuộc thi viết " Tương lai vẫy gọi" ?
3 - Truyện Bức tranh của em gái tôi đã miêu tả tinh tế điều gì của nhân vật ?
4 - Cảm giác thoạt tiên của người anh khi đứng trước bức chân dung mình do em gái vẽ ?
5 - Bức chân dung người anh của Mèo đạt giải này ?
6 - Mọi điều gì của Mèo cuối cùng cũng bị lộ ?
7 - Tác giả truyện ngắn "Bức tranh của em gái tôi` ?
L
Í
N
G
Ỡ
G
À
N
G
K
I
Ề
U
P
H
Ư
Ơ
G
T
Ạ
D
Y
A
N
H
B
Í
M
T
N
Ấ
T
N
Ì
3
4
1
7
6
5
2
T
M
ô chữ bí mật
1. Học bài, hoàn thiện bài tập ở lớp.
2. Hãy đóng vai người anh để kể lại câu chuyện của mình.
Về nhà
